مصرف منظم روزانه هشت نوشیدنی انرژیزا ممکن است در بروز یک سکتهی مغزی خفیف در مردی میانسال در بریتانیا نقش داشته باشد..
به گزارش انتخاب و به نقل از sciencealert؛ این بیمار که هویت او در یک گزارش موردی فاش نشده، میگوید:«واقعاً از خطراتش آگاه نبودم.»
او ادامه میدهد:
«دچار بیحسی در سمت چپ بدنم شدهام؛ دست و انگشتها، پا و انگشتان پا.»
هرچند هنوز بهطور قطعی مشخص نیست که عادت مصرف نوشیدنیهای انرژیزا مستقیماً باعث ایجاد لختهی خون در مغز این مرد شده باشد، اما این نوشیدنیهای بسیار کافئیندار در کوتاهمدت باعث افزایش فشار خون میشوند و برخی دانشمندان نگراناند که مصرف مداوم آنها در بلندمدت اثرات تجمعی و مزمنی بر بدن داشته باشد.
وقتی این مرد در دههی پنجاه زندگیاش با علائم سکته به اورژانس مراجعه کرد، فشار خون سیستولیک او آنقدر بالا بود که در محدودهی «بحران فشار خون بالا» قرار داشت.
فشار خون بالا مهمترین عامل خطر برای سکتهی مغزی ایسکمیک است و همانطور که انتظار میرفت، تصویربرداری مغزی وجود یک لختهی خون در مغز او را تأیید کرد.
خوشبختانه با مصرف دارو، فشار خون او کاهش یافت و پس از سه روز از بیمارستان مرخص شد. اما چند ماه بعد، با وجود افزایش دوز داروها توسط پزشکان، فشار خونش دوباره بالا رفت.
پس از پرسوجوی بیشتر، بیمار فاش کرد که بهطور میانگین روزانه هشت نوشیدنی انرژیزا مصرف میکرد.
این بدان معناست که او روزانه تا حدود ۱.۳ گرم کافئین دریافت میکرد؛ در حالی که دستورالعملهای بهداشتی معمولاً حداکثر مصرف مجاز کافئین را حدود ۴۰۰ میلیگرم در روز توصیه میکنند.
شواهد سکتهی مغزی ایسکمیک
تصویر مغزی نشاندهندهی سکتهی ایسکمیک در مغز این مرد میانسال
(Coyle and Munshi, BMJ Case Reports, 2025)
پس از آنکه بیمار برای همیشه مصرف نوشیدنیهای انرژیزا را متوقف کرد، فشار خون او به تعادل بازگشت و پزشکان توانستند بهتدریج داروهای کنترل فشار خونش را قطع کنند.
امروز، هشت سال پس از سکتهی اولیه، او تقریباً بهطور کامل بهبود یافته است، هرچند علائم حسی همچنان باقی ماندهاند.
پزشکان نویسندهی این گزارش موردی توضیح میدهند:
«همانطور که این مورد و بحث ما نشان میدهد، این امکان وجود دارد که مصرف حاد و مزمن نوشیدنیهای انرژیزا خطر بیماریهای قلبیعروقی و سکتهی مغزی را افزایش دهد؛ و نکتهی مهم این است که این خطر ممکن است برگشتپذیر باشد.»
نوشیدنیهای انرژیزا معمولاً بهعنوان حاوی ۸۰ میلیگرم کافئین در هر وعده معرفی میشوند، اما این عدد همیشه بازتاب دقیقی از میزان واقعی کافئین آنها نیست.
نویسندگان توضیح میدهند:
«مقدار اعلامشده، کافئینِ خالص است، اما برخی ترکیبات نوشیدنیهای انرژیزا حاوی کافئین پنهان هستند؛ برای مثال، گوارانا تصور میشود حاوی کافئینی با غلظتی حدود دو برابر دانهی قهوه باشد.»
اینکه چنین ترکیبی در درازمدت چه اثری بر بدن میگذارد، هنوز بهطور دقیق مشخص نیست.
نویسندگان مقاله تأکید میکنند:
«هرچند شواهد کنونی قطعی نیست، اما ما پیشنهاد میکنیم که افزایش نظارت بر فروش نوشیدنیهای انرژیزا و محدودسازی تبلیغات آنها—که اغلب گروههای سنی جوانتر را هدف میگیرند—میتواند برای سلامت آیندهی مغزی و قلبیعروقی جامعه مفید باشد.»
این تیم پژوهشی همچنین توصیه میکند که کارکنان حوزهی سلامت، در موارد سکتهی زودهنگام یا فشار خون بالا با علت نامشخص، حتماً دربارهی مصرف نوشیدنیهای انرژیزا از بیماران سؤال کنند.
