بر اساس یک مطالعهی جدید که روز دوشنبه منتشر شد، در دهههای آینده هر سال هزاران یخچال طبیعی از بین خواهند رفت و اگر گرمایش جهانی مهار نشود، تا پایان قرن تنها بخش کوچکی از آنها باقی خواهد ماند.
به گزارش انتخاب و به نقل از sciencealert؛ این پژوهش نشان میدهد اقدامهای دولتها در مقابله با تغییرات اقلیمی میتواند تعیین کند که جهان تا میانهی قرن هر سال ۲ هزار یخچال را از دست بدهد یا ۴ هزار یخچال. تفاوت تنها چند درجه افزایش دما میتواند مرز میان حفظ نزدیک به نیمی از یخچالهای جهان تا سال ۲۱۰۰، یا باقی ماندن کمتر از ۱۰ درصد آنها باشد.
«نتایج ما فوریت اجرای سیاستهای اقلیمی بلندپروازانه را برجسته میکند.»
این سخنان را لندر فانتریخت، یخچالشناس و نویسندهی اصلی مطالعهای که در نشریهی Nature Climate Change منتشر شده، بیان کرده است.
معمولاً پژوهشها بر کاهش جرم و مساحت یخچالهای عظیم جهان تمرکز دارند، اما فانتریخت و همکارانش تلاش کردند مشخص کنند که در طول این قرن، هر سال چند یخچال بهطور کامل ناپدید خواهد شد.
یخچال آلتش در سوئیس
دانشمندان میگویند اگرچه ذوب شدن یخچالهای کوچکتر نسبت به یخچالهای بزرگتر تأثیر کمتری بر افزایش سطح دریاها دارد، اما نابودی آنها میتواند بهشدت به گردشگری یا فرهنگهای محلی آسیب بزند.
فانتریخت از مؤسسهی فناوری فدرال زوریخ (ETH Zurich) و دانشگاه آزاد بروکسل توضیح میدهد:
«ناپدید شدن هر یخچال، حتی اگر سهم اندکی در آب حاصل از ذوب داشته باشد، میتواند پیامدهای محلی بزرگی به همراه داشته باشد.»
ماتیاس هوس، یکی دیگر از نویسندگان این مطالعه و یخچالشناس ETH زوریخ، در سال ۲۰۱۹ در مراسم نمادین «تشییع جنازه» یخچال پیزول در آلپ سوئیس شرکت کرده بود. او میگوید:
«از دست رفتن یخچالهایی که دربارهشان صحبت میکنیم، فقط یک دغدغهی علمی نیست؛ این موضوع واقعاً احساسات ما را درگیر میکند.»
«اوج انقراض یخچالها»
پژوهشگران برای این مطالعه، مرزهای ماهوارهای ۲۱۱ هزار و ۴۹۰ یخچال را از یک پایگاه دادهی جهانی بررسی کردند تا مشخص کنند چه زمانی بیشترین تعداد یخچالها از بین میروند؛ مفهومی که آن را «اوج انقراض یخچالها» نامگذاری کردند.
آنها از مدلهای رایانهای یخچالها در سناریوهای مختلف گرمایش استفاده کردند؛ از جهانی که دمای آن تنها ۱.۵ درجهی سانتیگراد بالاتر از سطح پیشاصنعتی میرود، تا سناریویی که افزایش دما به ۴ درجه میرسد.
در حال حاضر، جهان سالانه حدود هزار یخچال را از دست میدهد، اما این مطالعه هشدار میدهد که این روند بهزودی شتاب خواهد گرفت.
حتی اگر گرمایش جهانی به ۱.۵ درجهی سانتیگراد محدود شود ــ هدفی که کشورها در توافقنامهی پاریس برای جلوگیری از بدترین پیامدهای تغییرات اقلیمی متعهد شدهاند ــ تعداد یخچالهایی که هر سال ناپدید میشوند تا سال ۲۰۴۱ به حدود ۲ هزار خواهد رسید.
در چنین شرایطی، تا سال ۲۱۰۰ حدود ۹۵ هزار و ۹۵۷ یخچال در سراسر جهان باقی میماند؛ یعنی کمی کمتر از نیمی از کل یخچالها.
با این حال، سازمان ملل هشدار داده است که روند فعلی جهان را بهسمت عبور از آستانهی ۱.۵ درجه در چند سال آینده سوق میدهد.
بر اساس سناریوهایی که افزایش دمای ۲.۷ درجهی سانتیگراد را تحت سیاستهای کنونی دولتها پیشبینی میکنند، بین سالهای ۲۰۴۰ تا ۲۰۶۰ هر سال حدود ۳ هزار یخچال ناپدید خواهد شد.
در جهانی با گرمایش ۲.۷ درجه، تا سال ۲۱۰۰ تنها یکپنجم یخچالها، یعنی ۴۳ هزار و ۸۵۲ یخچال، باقی میمانند.
در بدبینانهترین سناریو، با افزایش دمای ۴ درجهی سانتیگراد، تعداد یخچالهایی که هر سال از بین میروند تا میانهی دههی ۲۰۵۰ به حدود ۴ هزار خواهد رسید. در این حالت، تا پایان قرن فقط ۹ درصد یخچالهای جهان ــ معادل ۱۸ هزار و ۲۸۸ یخچال ــ دوام خواهند آورد.
تقریباً هیچچیز باقی نمیماند
زمان رسیدن به اوج ناپدید شدن یخچالها در مناطق مختلف جهان متفاوت است و به اندازه و موقعیت آنها بستگی دارد.
در مناطقی با یخچالهای عمدتاً کوچک، مانند آلپ اروپا و رشتهکوههای نیمهگرمسیری آند، ممکن است نیمی از یخچالها ظرف تنها دو دهه از بین بروند.
در مقابل، در مناطقی با یخچالهای بزرگتر، مانند گرینلند و حاشیههای جنوبگان، اوج ناپدید شدن یخچالها دیرتر و در اواخر قرن رخ خواهد داد.
پژوهشگران تأکید میکنند که در همهی سناریوها، سرانجام سرعت ناپدید شدن یخچالها کاهش مییابد، اما این کاهش نه به دلیل بهبود شرایط، بلکه صرفاً به این علت است که یخچالهای کمتری باقی میمانند و یخچالهای بزرگتر زمان بیشتری برای ذوب شدن نیاز دارند.
به گفتهی فانتریخت، برای مثال در آلپ، نرخ نابودی یخچالها تا پایان قرن به «تقریباً صفر» میرسد؛
«نه به این دلیل که اوضاع بهتر شده، بلکه چون تقریباً هیچ یخچالی باقی نمانده است.»
