پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : 
سرویس اقتصادی «انتخاب»: با عبور قیمت دلار از همه رکوردهای قبلی در هفته های اخیر، نگاه ها به سمت یک ابتکار عمل از سوی بانک مرکزی دوخته شده بود اما این اتفاق هرگز رخ نداد تا تردید افکار عمومی روی تخصص و تجربه مدیران بانک مرکزی بیش از گذشته شود.
محمدرضا فرزین که در دولت ابراهیم رئیسی در زمستان 1401 رییس بانک مرکزی شده، خود در میان بانکی ها، به عنون یک فرد اصطلاحا “بانکی” در این حوزه شناخته نمی شود.
شهرت فرزین به دوره دوم ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد بازمی گردد؛ جایی که دبیر ستاد هدفمندسازی یارانهها شده بود.
پس از آن، فرزین همچنان هیچ سابقه بانکی و حتی اقتصادی درخوری نداشت تا اینکه در سال 98 مدیرعامل بانک کارآفرین شد. او پس از آن، در دولت ابراهیم رئیسی در آبان 1400 رییس بانک ملی شد.
به این ترتیب، وقتی فرزین پس از یک سال و دو ماه، در دی ماه سال 1401 ریاست بانک مرکزی را بر عهده گرفت، در میان مدیران بانکی، هرگز مدیر باتجربه ای به شمار نمی رفت.
معاون ارزی بی تجربه
در این میان، سوابق بانکی علیرضا گچپززاده، معاون ارزی بانک مرکزی بیش از پیش مورد سوال است. گچپززاده تقریبا هیچ سابقه موثر بانکی در کارنامه خود ندارد.
او بیشتر به عنوان مدیری در حوزه خودرو شناخته می شد که در زمان مدیریت فرزین بر بانک کارآفرین وارد هیئت مدیره گروه مالی کارآفرین شد.
شوک اول
اما شوک اول به نظام بانکی کشور زمانی وارد شد که گچپززاده در بانک ملی نیز به عنوان معاون فرزین برگزیده شد.
اعطای چنین سمتی به فردی که هیچ سابقه بانکی موثری ندارد، اگر نگوییم بی سابقه دستکم به شدت نادر بوده است.
شوک دوم؛ گچپززاده در بانک مرکزی
در بهمن سال 1403 که گچپززاده معاون ارزی بانک مرکزی شد، شوک دوم به نظام بانکی کشور وارد شد که طبعا اثرات بسیار بیشتری از حضور او در بانک ملی داشت.
در آن ماهها، وضعیت متلاطم منطقه خاورمیانه روی اقتصاد ایران تاثیر فراوانی گذاشته و به تبع آن، مدیریت بازار ارز اهمیت مضاعفی داشت.
با این حال، فرزین که خود نیز تجربه کافی در این حوزه را نداشت، گچپززاده را صرفا با اتکا به سابق آشنایی خود با او، به معاونت بانک مرکزی برگزید.
انتخاب چنین فردی به عنوان معاون ارزی بانک مرکزی در شرایط تحریمی و بغرنج اقتصاد ایران، تعجب بسیاری از فعالان اقتصادی را برانگیخت.
نتیجه این دست انتصابات امروز در رهاشدگی بازار ارز کاملا هویداست. در بهمن ماه سال گذشته که گچپززاده معاون ارزی بانک مرکزی شد، قیمت دلار حدود 83 هزار تومان بود و اکنون با گذشت کمتر از 11 ماه از انتصاب او، قیمت دلار از 130 هزار تومان عبور کرده است.
به بیان دیگر، دلار در دوره مدیریتی گچپززاده حدود 57 درصد رشد کرده است؛ یک افزایش هولناک آن هم فقط در 11 ماه.
اکنون که وضعیت بازار ارز به شکل کنونی آن درآمده و جای پای خود فرزین نیز در این بانک محکم نیست، بد نیست به این سوال پاسخ دهد که در شرایط اقتصادی ویژه کشور، با چه استدلالی فردی بدون تجربه موثر بانکی را به یک جایگاه حساس مانند معاونت ارزی بانک مرکزی گمارده بود؟
نکته دیگر اینکه با توجه به اتفاقاتی که در حوزه بازار ارز در یک سال اخیر رقم خورده، به نظر میرسد نهادهای ناظر به خصوص قوه قضاییه باید با حساسیت بیشتری به اتفاقات رخ داده بعد از این انتصاب بپردازند.
