خودرو ارزان می‌شود؟

همه چشم به بازار دوخته‌اند. چشم به وعده‌هایی که از شهریور امسال مشتریان را در انتظار گذاشته است، چشم به کاهش قیمت خودرو.

اما در میان وعده مسوولان وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت مبنی بر کاهش قیمت، آنچه به واقع دیده می‌شود فقط افزایش است و آشفتگی که در پس این وعده‌ها شکل می‌گیرد. هر چند بسیاری از دست‌اندرکاران صنعت خودرو معتقدند که کاهش قیمت نیز الزاماتی دارد، اما مسوولانی که قلبا خواهان کاهش قیمت‌ها هستند بدون در نظر گرفتن این الزامات وعده‌هایی می‌دهند که عملی شدن آن در آینده نزدیک خیلی بعید به نظر می‌رسد.

اما الزامات کاهش قیمت تنها در دست خودروسازان است و در این بین خودروسازان هستند که می‌توانند زمینه کاهش قیمت‌ها را فراهم کنند، نه وعده مسوولان. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان خودرو، اگر عرضه خودرو به میزانی باشد که بتواند پاسخگوی تقاضای بازار باشد؛ به‌طور حتم قیمت‌ها سیستماتیک سیر نزولی پیدا خواهد کرد، این در حالی است که به رغم آزاد‌سازی قیمت خودرو و همچنین جبران زیان خودروسازها با اوج‌گیری قیمت محصولات تولیدی، هنوز از عرضه خودرو متناسب با تقاضای مشتری خبری نیست و خودروسازان طی چند روز گذشته تنها به پیش‌فروش برخی از محصولات خود پرداخته‌اند. این در شرایطی است که تحویل پیش‌فروش‌ها نیز بیشتر به سال آینده موکول شده است.

با این حساب اگر خودرویی به بازار عرضه نشود و یا عرضه آن به میزان تقاضای بازار نباشد؛ بنابراین محلی برای کاهش قیمت باقی نمی‌گذارد. با این حال مسوولان باز هم وعده می‌دهند وعده اینکه با تصمیم هیات دولت مبنی بر آزاد‌سازی قیمت، به‌زودی بازار خودرو گلستان می‌شود.

اما دادن این وعده‌ها، خود با واکنش‌هایی از سوی مشتریان همراه است. در این مورد برخی از دست‌اندرکاران بازار خودرو معتقدند که وعده بدون پشتوانه مسوولان وزارتخانه صنعت و معدن و تجارت این توهم را برای مشتریان به‌وجود خواهد آورد که بازار قرار است افت قیمتی چندین میلیونی را تجربه کند. پس مشتری در حالی از خرید خودرو منصرف می‌شود که بازار هیچگاه افت قيمت چند ميليوني را به خود ندیده است.

در این زمینه طی هفته جاری مدیرکل دفتر نظارت بر کالاهای فلزی و معدنی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان وعده کاهش قیمت خودرو را تا پایان سال‌جاری داد. وی همچنین تاکید کرد که قیمت خودروها در بازار آزاد روندی کاهشی خواهد داشت.

وعده شهرام میرآخورلو در حالی است که وی حدود دو هفته پیش و همزمان با ابلاغ مصوبه آزاد‌سازی قیمت خودرو اعلام کرده بود که قیمت‌ها به‌زودی در بازار افت خواهد کرد، حال آنکه چنین نشد، اما وی در همین شرایط نیز معتقد است که قیمت‌ها کاهش یافته؛ اما خیلی محسوس نیست.

میرآخورلو در این مورد عنوان کرده که سازمان حمایت قیمت‌ها را در 31 استان و چهار نقطه تهران کنترل می‌کند که براساس آن روند قیمت‌ها در بازار کاهشی بوده است.

وی با بیان اینکه در آن زمان قیمت تندر 90 در بازار آزاد به حدود 40 میلیون تومان رسیده بود؛ اما هم‌اکنون قیمت آن حدود 37 میلیون و 500 هزار تومان است، خاطرنشان کرده که با حجم فروش نقدی خودروسازان قیمت‌های بازار قطعا کاهش یافته و به نرخ‌های تجاری اعلامی خواهد رسید. در خودروهایی که بین قیمت تجاری و محاسباتی آنها فاصله وجود دارد نیز شاهد کاهش قیمت‌ها خواهیم بود.

مدیرکل دفتر نظارت بر کالاهای فلزی و معدنی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان در پاسخ به این سوال که دقیقا چه زمانی قیمت‌های بازار خودروها به قیمت‌های تجاری می‌رسد؟ تصریح کرده که خیلی سریع این اتفاق می‌افتد. در اسفندماه هم ایران خودرو و هم سایپا شرایط فروش فوری خواهند داشت. همچنین تغییر مدل 91 به 92 خودروها در پایان سال موجب می‌شود که حجم عرضه از سوی دلالان افزایش یابد؛ بنابراین مطمئنا شاهد افت قیمت‌ها در بازار خواهیم بود.

چرا خودرو گران شد؟
اینکه چرا خودرو گران شد، دلایل زیادی می‌توان برای این چرایی آورد، این درحالی است که نیمی از وقایع و اتفاقاتی را که از ابتدای امسال منجر به افزایش قیمت خودرو شده باید در عملکرد خودروسازان جست‌وجو کرد. به صرفه نبودن تولید از سویی و عدم‌عرضه خودرو و افزایش بی‌سابقه قیمت‌ها از سوی دیگر منجر به آشفتگی بازار خودرو طی سال‌جاری شد.

خودروسازان در این آشفته بازار خودرو بر آزاد‌سازی قیمت خودرو تاکید داشتند، حال آنکه دولت زیر بار این ایده خودروسازان نمی‌رفت در نهایت اینکه طبق مصوبه دولت، خودروسازان مجاز شدند که قیمت‌های خود را بر مبنای قیمت ارز مبادله‌ای محاسبه کرده و نیز قیمت خود را به نرخ تجاری خودرو یعنی حدفاصل قیمت‌های آزاد و قیمت‌های محاسباتی تعیین کنند.

به اعتقاد مسوولان وزارتخانه صنعت و معدن این مصوبه خود قیمت‌ها را کاهش خواهد داد، به‌طوری‌که میرآخورلو معتقد است که روح این مصوبه این است که فضای دلالی را از بین ببرد، ضمن اینکه اگر در عمل، خودروساز تولید خود را به میزان نیاز بازار برساند که البته این موضوع به عنوان یکی از شروط تعهداتی است که باید به سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان اعلام کنند که چقدر افزایش تولید خواهد داشت و برنامه تولید خود را به سازمان اعلام کند، به طور قطع قیمت‌ها کاهش خواهد یافت.

با توجه به اظهار نظر میرآخورلو قیمت‌ها بايد بعد از مصوبه دولت مبني بر آزاد‌سازی قیمت خودرو، سیر نزولی پیدا می‌کرد، حال آنکه تاکنون چنین نشده است.