اخیراً بیانه ای توسط 42 نفر از اساتید حوزه علمیه قم در ارتباط با انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران صادر شد که به سرعت در محافل رسانه ای و سایت ها و پایگاههای خبری منعکس شد. به همین مناسبت با حجت الاسلام دکتر مهاجرنیا از اساتید حوزه که از امضا کنندگان بیانیه هستند گفتگویی داشتیم . ایشان در بسیاری از مراکز علمی حوزوی حضور فعال دارند هم اکنون عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، دبیر کمیسیون انجمن ها و قطب های علمی ومسئول دبیرخانه انجمن های علمی حوزه و عضو کمیسیون کرسی های نظریه پردازی حوزه و کمیسیون پژوهش ستاد پیگیری منویات مقام معظم رهبری در حوزه هستند.
جناب استاد مهاجرنیا شما یکی از امضاء کنندگان بیانیه معروف به 42 استاد حوزه در باره انتخابات ریاست جمهوری هستید. لطفاً بفرمائید هدف اساسی این بیانیه چیست ؟
جواب : خوشبختانه این بیانیه در سطح گسترده ای انعکاس پیدا کرد و این نشان دهنده آن است که مفاد و اهداف آن مورد توجه رسانه ها است . در مورد اهداف بیانیه خدمتتان باید عرض کنم که اهداف آشکار و اعلامی بیانیه در متن آمده است. تأکید بیانیه بر این است که جامعه ما در این شرایط باید بر مبنای عقلانیت دینی مورد وفاق خویش بر ارزش‌های خودش پافشاری کند. ارزش‌هایی چون؛اخلاق و فضیلت، اعتدال و عدالت، خودشكوفایی و معنویت، دین‌مداری و شریعت و آرمان‌هایی چون: مشاركت عمومی ملت در سرنوشت اجتماعی و سیاسی، مشورت‌پذیری حاكمان، مسؤولیت و پاسخگویی حكومت، حق نظارت امت بر مسؤولان و ... و ما نباید اجازه بدهیم مثل دوره قبلی این ارزش ها به حراج گذاشته شوند . اینها هویت انقلاب اسلامی و ماهیت ارزشی آن هستند. بخاطر رقابت همراه با احساسات و احیاناً جناح بندی های سیاسی نباید با اصول و عقاید مردم بازی شود. حوزه علمیه و بزرگان و مراجع واقعاًً از وضعیت موجود راضی نیستند و بخاط حفظ انقلاب اسلامی وارزش های آن مدام یادآوری می کنند. حوزه خود را مسئول پاسداشت ارزش ها می دانند و در مقابل افراط و تفریط ها نگران است و شرایط موجود را مولود نابخردی های گذشته می داند .
آقای مهاجرنیا آیا بیانیه ناظر به عملکرد دولت فعلی است :
جواب : مخاطب بیانیه همه جامعه است نه فقط این دولت ، بیانیه در صدد ترویج گفتمان ارزشی و واقعی انقلاب است نه گفتمان های جریانی و سیاسی مدعی اصول گرایی یا اصلاح طلبی یا هر عنوان دیگر. ما اصول گرایی و اصلاح طلبی را واقعیت های علمی و ارزشی می دانیم که باید در جامعه رواج پیدا کنند اما آنچه الآن در قالب این عنوان وجود دارد . در حد نامگذاری و ادعا هستند.و حوزه هم فراتر از این جریانهای سیاسی است. در نظام اسلامی در طول این 34 سال دولت های مختلفی با همین عناوین آمدند و خدمت کردند ما هیچکدام را نه آمریکایی ، صهیونیستی و مافیایی می دانیم و نه کمر بسته خاص امام عصر (عج) همه برخاسته از رأی و اراده ملت بوده اند. همه نقاط قوت و ضعف دارند . دولت بعدی هم هر کس باشد از این قاعده مستثنی نیست . ما چه بخواهیم و چه نخواهیم گذشته ما بخشی از واقعیت تاریخ انقلاب اسلامی است و پاک شدنی نیست . حرف بی ربطی بود که چهار سال پیش برخی در تبلیغاتشان مطرح کردند و همه گذشته انقلاب اسلامی را زیر سؤال بردند. ما در همین 34 سال مستقل وسربلند با همه مشکلات روی پای خودمان ایستادیم . در دفاع مقدس و در همه صحنه ها مقاومت کردیم امروز هم مدعی الگو برای بیداری اسلامی هستیم . ما با همه کاستی هایمان امروز در منطقه حرف اول را در معادلات بین المللی می زنیم . بنابراین همه دولت های گذشته قابل احترام هستند و به تعبیر مقام معظم رهبری ما باید سعی کنیم هر دولت جدیدی که روی کار می آید نقاط قوت دولت قبلی را با خود داشته باشد و تکمیل کند ادامه بدهد . در دنیا این یک عقلانیت سیاسی جاافتاده است . دویست و سیصد سال تجربه کشورهای پیشرفته از تراکم عقلانیت و تجربه آنها بدست آمده است والا اگر هر دولت چهار ساله ای می خواست از صفر شروع کند که این همه پیشرفت در دنیای امروز بدست نمی آمد دیوار چین را در 700 سال تکمیل کرده اند امپراطوری های زیادی آمدند و رفتند و همه در تکمیل این معجزه تاریخی پین دخالت داشتند اگر یک دولتی می آمد و آن را خراب می کرد که امروز این اثر عظیم وجود نداشت . ما هم نباید گذشته امان را انکار کنیم . من در کاخ کرمین دیدم جنازه مومیایی شده لنین و تندیس استالین را نگهداری می کنند. جمله زیبایی از آقای پوتین رئیس جمهور روسیه را در آنجا نوشته اند که هر کس گذشته خود را انکار کند احمق است و هر کس به گذشته هم برگردد احمق است . ما بر مبنای اصول و ارزش هایمان با نگاه به آینده باید حرکت کنیم. و نباید اجازه بدهیم مثل گذشته افرادی با شعار فریبنده و اغوا کننده هویت انقلاب اسلامی و سابقه درخشان انقلاب را زیر سؤال ببرند. همین جمله زیبای مقام معظم رهبری را اگر دولت فعلی عمل می کرد و نقاط قوت گذشته را حفظ می کرد امروز بخشی از این مشکلات را نداشتیم . متأسفانه به این خبط بزرگ دولت توجه نشد این دولت حتی چشم انداز 20 ساله و برنامه پنجساله و سیاست های کلی نظام و تفسیر اصل 44 که به تأیید مقام معظم رهبری هم رسیده است به اعتبار اینکه دولت های قبلی یا رقبای سیاسی او در آنها نقش داشته اند ، توجه نکرد . حالا ما نمی خواهیم گذشته را محاکمه کنیم اما جریان فکری طرفدار دولت فعلی مسئول این نابسامانی است .ما این ها را خلاف عقلانیت سیاسی ارزشی و انقلاب اسلامی می دانیم. ما حرفمان این است که نمی شود گفت ما سرباز ولاتیم و این جور با ولایت زاویه داشت .ما معتقدیم در مملکت داری بازی بچه گانه نباید کرد. ما کمر همت بسته ایم به یاری خداوند پرچم این انقلاب را با همین نظام و با همین رهبری و با همین انسان های معتقد و وفادار و با همین مراجع و عالمان بزرگ به دست صاحب اصلی اش بدهیم بنابراین تقاضا داریم مسئولان در شأن این مسئولیت ها انتخاب شوند . عزیزان بدانند زمان پروسه سعی و خطاء نیست آدم های بزرگ و برگ های زرین را به میدان بیاوردید
جناب استاد به نظر شما دولت آینده و شخص رئیس جمهور چه شرایطی را باید داشته باشد ؟
جواب : ما در بیانیه به برخی از موضوعات اشاره کردیم . ببینید دولت اسلامی، برخاسته از آرمان‌های امام و شهیدان است، باید پایبندی به اخلاق و آداب دینی را در سلوک شخصی و رفتار مدیریتی، به عنوان معیاری اساسی قرار دهد. مسئولان و بویژه شخص ریاست‌جمهوری نباید به نهادینه سازی بی‌اخلاقی، تهمت‌زنی، دروغ‌پراکنی، هتک آبرو، ریاورزی، ترویج فرهنگ چاپلوسی و دیگر پلشتی‌های اخلاقی روی آورند و آن را ترویج و یا رویه‌ای رسمی کنند.
ریاست‌جمهوری منتخب باید اصول و معیارهای دینی را مورد اهتمام قرار دهد، اما این نگرش را نبایستی با قشری‌اندیشی، خرافه‌‌گرایی و بازی با مقدسات و مفاهیم دینی توام کند و یا احیاناً به فرقه‌سازی‌های جدید و یا ایجاد ماکت‌های بدلی و تو خالی رو آورد و عوام‌فریبی مذهبی را جایگزین دین‌مداری واقعی کند.
آقای دکتر با عنایت به مشکلات اقتصادی و مدیریتی، پیشنهاد خاصی به مخاطبین برای در نظر گرفتن شرایط و معیارهای متناسب با وضعیت موجود در انتخاب خودشان دارید ؟
جواب : جامعه اسلامی امروز در گیر مشکلات اقتصادی گسترده ای است؛ گرانی کالاهای اساسی، نوسان افسارگسیخته قیمت‌ها، کاهش ارزش پول ملی زندگی بخش وسیعی از اقشار را با دشواری اساسی روبرو کرده است. رئیس‌جمهوری دوره یازدهم ضمن داشتن برنامه اقتصادی، باید بتواند با دعوت و بهره‌وری از کارشناسان و مدیران مجرب، راه‌های برون‌رفت از تحریم‌های خارجی و بی تدبیری‌های داخلی را محقق سازد و چشم‌انداز امیدوار کننده‌ای از سال «حماسه اقتصادی» را در آغازین سال انتخاب خود نمایان سازد. دولت آینده، ضمن کارشناسی و درایت و پیگیری امور، باید در برابر تصمیمات و اجراهای نادرست، مسئولیت‌پذیر باشد و شجاعت اقرار به اشتباهات و قصورها و تقصیرات را داشته باشد، همچنین در انتقال آمار و اطلاعات و گزارش‌های مدیریتی به اغوا و یا فریب مردم دست نیازد و زمینه سلب اعتماد عمومی را بوجود نیاورد. اساتید حوزه در بیانیه خود تأکید دارند بر عقلانیت و برنامه‌ریزی صحیح، اهتمام به حفظ و تعالی سرمایه‌های بزرگ انسانی و اقتصادی کشور، پرهیز از تصمیمات آنی و غیر کارشناسی، اعتنای کامل به اسناد بالا دستی، قانون‌محوری و انضباط‌گرایی، ثبات در مدیریت‌های کلان و فاصله‌گیری از خودمحوری در مدیریت اجرایی کشور، از نکات مهمی است که کشور در ریاست‌جمهوری دوره یازدهم بیش از گذشته به آن نیازمند است.
آقای دکتر یکی از مشکلات موجود چگونگی تعامل با دنیای خارج است در طول چهار سال اخیر تعامل ما به گونه ای بوده است که تحریم های بین المللی مصوب در مجامع جهانی را در پی داشته است و بسیاری از همکاران بین المللی و شرکای سیاسی و تجاری خود را از دست داده ایم . نظر شما در این مورد چیست ؟
جواب : من نمی خواهم در این شرایط حساس به گونه ای حرف بزنم که گویا ما به پایان خط رسیدیم نه خیر ما با این اشتباهات و با توجهی که خوشبختانه توسط همه نیروهای انقلاب اسلامی شد متوجه برخی از اشتباهات گذشته شدیم و مهم این است که هم از خطای گذشته و هم از تجربه ها کمال استفاده را ببریم . در بیانیه اساتید حوزه به این مهم هم عنایت شده است. و تأکید شده که دولت آینده باید با اتخاذ رفتار معقول و سنجیده در سیاست خارجی و تعاملات بین المللی در پی ارتقای شرایط کشور و تسهیل در دستیابی به آنها و جذب کشورهای دوست باشد ،لازم است رئیس جمهور ، ضمن حفظ اصول و معیارهای انقلابی و مقاومت در برابر فشارهای خارجی ، تلاش کند که با استفاده از نخبگان و کارشناسان، منافع ملی ایران اسلامی را با کمترین هزینه تامین کند. متأسفانه در چهار سال گذشته با اینکه شعارها به ظاهر انقلابی بود ولی در صفحه شطرنج کیش و مات ها را در پی داشت . اما به حول و قوه الهی دوره آینده ما امیدواریم که فرزندان روح الله به میدان بیایند و عقلانیت خمینی را در عصر بیداری اسلامی با کشتی بانی مقام معظم رهبری دوباره به حرکت بیافتد.
آقای دکتر مهاجرنیا توصیه پایانی شما به مردم در خصوص انتخابات چیست ؟
مردم ما به چند نکته باید توجه کنند:
1- تحت تأثیر شعارهای اغوا کننده قرار نگیرند.
2- ضمن احترام به همه کاندیداها هرکسی برای کاندیدای خود تبلیغ کند. و از تخریب دیگران بپرهیزد.
3- در انتخابات خدا و قیامت و وظیفه و شب اول قبر را در نظر داشته باشند . دین خود را به دنیای دیگران نفروشند.
4- از گذشته عبرت بگیرند. رئیس جمهوری در قد و قامت نظام اسلامی 34 ساله در نظر بگیرند.
5- واقعیت نظام ما و قانون اساسی و محوریت ولایت فقیه را باید در نظر گرفت ودولت منتخب، باید ضمن عنایت ویژه به رهنمودهای رهبری معظم ؛ با مراجع عظام (دامت برکاتهم) و حوزه‌های علمیه پیوند وثیقی داشته باشد، زیرا یکی از خطرات اساسی که می‌تواند ماهیت جمهوری اسلامی را با مشکل و انحراف روبرو کند، زاویه‌یابی از مرجعیت و روحانیت است. نهادی كه به عنوان نهادی دیرین و معتمد، در طول تاریخ تشیع، در نگاهبانی از دیانت و منافع امت كوشیده و در دهه‌های اخیر نیز چونان مسیری را پیموده است. به عنوان نمونه در دو دوره اخیر ریاست جمهوری، با حفظ و رعایت مصالح ملی، بارها و به گونه‌های مختلف نقدها و دغدغه‌های خویش را درباره‌ی مسیر اجرایی كشور ابراز داشته است.
6- تقاضای بنده از همه مردم این است که مقدسات را به پای یک منصب زودگذر فدا نکنند . از امام عصر(عج) و حضرت زهرا(س) و زیارت عاشورا و توسل و ختم قرآن مایه نگذارند . هر کسی تبلیغ مثبت بکند و بقیه را به خدای مقلب القلوب و الابصار واگذار کنید . ما مسلمان و شیعه هستیم ما اعتقاد داریم دست خدا با این انقلاب است اما باید شرایط را هم مراعات کنیم .
7- من تقاضا می کنم هر کاندیدایی که در تبلیغاتش رقبای خود را تخریب می کند با واکنش منفی مردم مواجه شود و میدان ندهیم این بداخلاقی ها مثل خوره به جان دین و اخلاق و ناموس و هویت اسلامی و ایرانی ما بیفتد. برنامه مناظره های ضد اخلاقی دوره قبل که مورد رضایت مقام معظم رهبری هم نبود در طول این چهار سال چه فتنه ها و چه اختلاف ها و بی اعتمادی ها و مشکلاتی را به بار آورد. و متأسفانه به دلیل احساساتی شدن جامعه و جانبداری ها سیاسی برخورد نشد . امیداوریم در این دوره هیچکس در این مسیر قرار نگیرد کسی هم به فکر انتقام نباشد . هر کسی خودش را در معرض آرای مردم قرار بدهد و به شعور عمومی احترام بگذارد.
8- ما شدیداً به نهادهای نظارتی و اجرایی توصیه می کنیم به هیچ وجه در ملأ عام موضع گیری به نفع کاندیداها نداشته باشند و به گونه ای حرف نزنند که مصداق آن در خارج مشخص باشد.
9- همه مردم توجه کنند با بصیرت و آگاهی و درایت و آینده نگری انتخاب کنند و تکلیف شرعی همین است تا در آینده تجربه های ناموفق گذشته تکرار نشود .
10- نکته پایانی من این است که اگر همه مقید باشند کار خلاف قانون انجام ندهند دولت محترم در چارچوب قانون رفتار کند و ناظران و مجریان هم پایبند باشند دیگر فرصت نافرمانی مدنی و حرکت های قانون شکنانه و براندازانه به دشمنان انقلاب اسلامی داده نمی شود. من امیدوارم این انتخابات سبب آشتی ملی و وفاق عمومی همه نیروهای انقلاب و تمییز سره از ناسره و شفافیت مواضع همه نخبگان بشود . واقعیت این است که عدم شفافیت های برخی از بزرگان و نخبگان و خواص جامعه ناشی از بداخلاقی های انتخابات قبلی بود که ان شاء الله برای همیشه برطرف شود و ما همه با هم بر اساس همان وحدت کلمه ای که حضرت روح الله تا آخرین روز حیاتشان و بعد هم در وصیت نامه اشان فرمودند، در مسیر آرمان های متعای به پیش برویم
جناب آقای دکتر از وقتی که در اختیار ما گذاشتید از شما کمال تشکر را داریم
