استفاده نيروگاه‌ها از ذخيره سوخت زمستاني / آیا صادرات برق به کشورهای همسایه همچنان قرار است افزایش یابد؟

 صنعت برق در مرز بحران

مدیرعامل شرکت توانیر در پاسخ به سوالي مبنی بر اینکه آیا صنعت برق نیز همانند وضعیت آب در شرایط بحرانی قرار دارد گفت: شرایط صنعت برق در حال حاضر در یک شرایط مرزی قرار دارد و اگر مدیریت مصرف اعمال نشود و مردم در مصرف برق صرفه‌جویی نکنند به مشکل بر می‌خوریم.وی ادامه داد: مصرف انرژی در 3 ماهه اول سال 93 نشان می‌دهد که 6/8‌درصد رشد داشته است و این آمار حاکی از این است که شرایط کنونی صنعت برق یک وضعیت خاص پیدا کرده  و باید به آن توجه ویژه‌ای شود.حائری تاکید کرد: در حال حاضر تولید برق روی خلاقیت کارشناسان برق اداره می‌شود که همین موضوع باعث شده تمام نیروگاه‌ها در مدار تولید باشند.به گفته وی، در حال حاضر مصرف انرژی در کشور به ازای هر نفر 25 هزار و 400 کیلووات ساعت است که نسبت به کشورهای پیشرفته 3 برابر بالاتر است.حائری در پاسخ به این سوال که چه میزان به پیمانکاران و تولیدکنندگان صنعت برق بدهی دارید، گفت: برنامه امسال ما این است که بتوانیم پرداخت بدهی‌ها را به بخش خصوصی با جدیت و با اولویت دنبال کنیم.وی افزود: تلاش ما این است که ابتدا بدهی‌ها را ثابت نگه داریم و سپس به مرور آن را کاهش دهیم.وی در خصوص خاموشی‌های پراکنده در تهران گفت: 90 درصد خاموشی‌های پراکنده در تهران ناشی از گرمای شدید هوا، استمرار آن و افزایش مصرف برق بوده است.وی افزود: مصرف برق در 8 تیرماه سال جاری در تهران نسبت به 8 تیرماه سال گذشته 20 درصد رشد داشته است.به گفته وی در 8 تیرماه سال جاری مصرف برق تهران 8 هزار و 620 مگاوات بوده و در 8 تیرماه سال گذشته 7 هزار و 240 مگاوات بوده است.

 سوخت مايع موجب آلودگي هوا مي شود

حائری درخصوص وضعیت تامین سوخت نیروگاه‌ها از سوی وزارت نفت، گفت: سالانه در داخل کشور حدود 65‌میلیارد مترمکعب سوخت معادل در نیروگاه‌های برق استفاده می‌شود پس وقتی نیاز است که سالانه 4 هزار مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور اضافه شود می‌بینیم که تامین سوخت نیز با مشکل مواجه می‌شود.به گفته وی برای تامین 65 میلیارد مترمکعب سوخت معادل باید 55 میلیارد دلار هزینه کرد تا برق در نیروگاه‌ها تولید شود.وی تاکید کرد: پس باید روی مدیریت تقاضای مصرف برق یک کار اساسی و اصولی شود.وی ادامه داد: حساسیت وزیر نفت روی سوخت مایع نیز همین است که به هر حال قیمت جهانی سوخت مایع در بازارهای جهانی به‌شدت گران‌تر از گاز است و این همان دلیل کاهش تامین سوخت مایع نیروگاه‌های کشور است.حائری اضافه کرد: در حال حاضر نسبت به سال گذشته میزان گازرسانی به نیروگاه‌ها بیشتر شده است بنابراین باید به دنبال راهکاری باشیم که سوخت مایع را کمتر مصرف کنیم چرا که سوخت مایع موجب آلودگی هوا می‌شود.وی اظهار امیدواری کرد که در فصل زمستان مشکل تأمین سوخت نیروگاه‌ها را نداشته باشیم.حائری در خصوص تعمیر و نگهداری نیروگاه‌ها گفت: شاهکاری که امسال در صنعت برق رخ داد این بود که تامین و نگهداری نیروگاه‌ها از شهریور ماه سال گذشته آغاز و حدود 81 هزار مگاوات تعمیر و نگهداری شد.وی افزود: اگر الگوی مصرف برق و مدیریت تقاضا به خوبی انجام شود یک سوم نیروگاه‌های ساخته شده در کشور اضافه است.

 جای خالی وزارت انرژی در کشور

مشکلات پیش آمده بین وزارت نفت و نیرو بر سر سوخت‌رسانی به نیروگاه‌های برق ناشی از جزیره‌ای بودن بخش انرژی کشور است که برای حل این مشکل باید وزارت انرژی و یا حداقل سازمان مستقل رگولاتوری انرژی در کشور تشکیل شود.مدیرعامل شرکت برق منطقه‌ای تهران اخیرا در گفت وگو با فارس با اشاره به شرایط فعلی سوخت رسانی به نیروگاه‌ها اعلام کرده است وزارت نفت گاز مورد نیاز نیروگاه‌های کشور را نمی‌تواند تامین کند که علت این مورد را توسعه و تعمیرات عنوان می کند.وی ادامه داده است: معمولا برای تمامی نیروگاه‌های کشور به اندازه 45 روز در مخازن نیروگاه‌ها، سوخت مایع ذخیره می‌کنیم و چون در زمستان مصرف گاز افزایش می‌یابد از ذخیره این مخازن استفاده می‌ شود و به دلیل آنکه در حال حاضر میزان گاز تحویلی به نیروگاه‌ها کاهش یافته مجبور هستیم از ذخیره مخازن سوخت مایع استفاده کنیم.

حسینی با بیان اینکه اگر از ذخیره سوخت زمستانی استفاده نمی‌کردیم الان باید شاهد خاموشی‌های گسترده‌ای می‌شدیم، اظهار کرده است این وضعیت در 15 سال اخیر بی‌سابقه بوده است.

پس از اظهارات مدیرعامل برق منطقه ای تهران یعقوب علی حسین نیا مدیر شرکت گاز استان تهران در واکنش به این اظهارات اعلام کرد گازرسانی به نیرو‌گاه‌ها و صنایع از جمله اولویت‌های این شرکت است به طوری که در حال حاضر ٦ نیروگاه در استان تهران از نعمت گاز بهره‌مند هستند. در سال گذشته ٧ میلیارد مترمکعب گاز به این نیروگاه‌ها تحویل شده و امسال نیز این روند ادامه دارد.وی با بیان اینکه روزانه 205 میلیون متر مکعب گاز به نیروگاه ها تحویل شده تصریح می کند تمام تمهیدات لازم برای کاهش مصرف سوخت مایع در نیروگاه‌ها اندیشیده شده است تا جایی که مقدور باشد گاز رسانی به نیروگاه‌ها با اولویت نیروگاه‌های نفت گاز و سپس نیروگاه‌هایی که در کلانشهر ها واقع شده اند،انجام شود.به نظر مي رسد اظهارات دو مقام مسئول در وزارتخانه‌های نفت و نیرو نشان دهنده این واقعیت است که در سال جاری سوخت رسانی به نیروگاه ها با مشکل جدی مواجه شده است زیرا در سال‌های گذشته اصلا موضوع کمبود سوخت در نیروگاه ها مطرح نبود و بیشتر بحث نیروگاه‌ها و شرکت ملی گاز ایران حول محور بدهی نیروگاه‌ها می چرخید.ياد آور مي شود چندی پیش خبرنگار فارس با نگارش گزارشی با عنوان  مشکل تامین سوخت نیروگاه‌ها جدی شد  وضعیت امروز نیروگاه‌ها را پیش بینی کرده بود.

در بخشی از این گزارش به تفصیل در مورد وضعیت سوخت رسانی به نیروگاه‌ها در سال جاری بررسی و در حالی از دستور وزیر نفت مبنی بر کاهش تحویل سوخت مایع با هدف افزایش صادرات نفت کوره و گازوئیل خبر می‌داد که به دلیل نزدیک شدن به فصل گرما و آماده سازی پالایشگاه‌های گازی در زمستان سال 93 زمان تعمیرات و اورهال پالایشگاه‌های گازی نزدیک بود.اگرچه نباید از تلاش شرکت ملی گاز برای گاز رسانی و از طرفی راندمان پایین نیروگاه ها گذشت، اما به نظر می رسد این مشکلات پیش آمده بین وزارت نفت و نیرو به دلیل جزیره‌ای بودن بخش انرژی کشور است که برای حل این مشکل وزارت انرژی و یا حداقل سازمان مستقل رگولاتوری انرژی در کشور تشکیل شود.

 ماجرا از کجا شروع شد 

بنابر گزارش‌های منتشر شده همزمان با افزایش صادرات برق ایران به کشورهای همسایه و عبور درآمدهای برقی کشور از مرز سه میلیارد دلار در سال، وزارت نفت نسبت به افزایش صادرات برق توسط وزارت نیرو واکنش نشان داده است. بیژن زنگنه در اردیبهشت ماه سال جاری با حضور در کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با اشاره به ضرورت افزایش صادرات گاز طبیعی ایران،گفت: نباید کاری کنیم که با صادرات برق، رقیب خودمان شویم. وزیر نفت با تاکید بر اینکه در حال حاضر هر متر مکعب گاز 45 سنت صادر می‌شود در حالی که هر متر مکعب گاز به 8/5 کیلووات ساعت برق تبدیل می شود، تصریح کرد: در این شرایط به جای درآمد 45 سنت، این گاز به قیمت 20 سنت به بخش برق داده می شود. زنگنه در این نشست تاکید کرده است: در سالهای اخیر 5/3 میلیارد دلار گاز و فرآورده نفتی در نیروگاه‌ها مصرف و تبدیل به برق شده است، حال آنکه درآمد صادرات برق 800 میلیون دلار بوده و باید به این موارد توجه شود. اگرچه مسئولان وزارت نیرو نسبت به این اظهارات زنگنه واکنش نشان داده و گفته اند برق صادراتی از تولیدات نیروگاه های برقآبی و سیکل ترکیبی بوده است، اما با با گذشت بیش از یک ماه از این صحبت ها به نظر می رسد هنوز مشکلات بین وزارت نیرو و نفت ادامه دارد و از این رو احتمال قطعی برق در روزهای گرم سال وجود دارد. 

 بدهی نیروگاه ها به شرکت گاز

اگرچه بحث قیمت سوخت اخیرا بین این دو وزارتخانه مطرح شده است اما یکی از موضوعاتی که در سال های قبل نیز همواره مورد توجه رسانه‌ها قرار داشت بدهی وزارت نیرو به شرکت ملی گاز بابت سوخت گاز نیروگاه ها بود. 

  براساس اظهارات جواد اوجی، مدیرعامل سابق شرکت ملی گاز ایران، وزارت نیرو بدهی 900 میلیارد تومانی به شرکت ملی گاز دارد که پس از تغییر دولت مشخص نیست که هم اکنون بدهی وزارت نیرو به شرکت ملی گاز ایران چقدر است. 

 مسئولان جدید شرکت ملی گاز ایران در خصوص بدهی وزارت نیرو به شرکت گاز صحبتی نمی کنند و تنها به این اظهار نظر بسنده می‌کنند که مشکلات بدهی وزارت نیرو به شرکت گاز، بین وزیر نیرو و وزیر نفت در حال پیگیری است و معاونین در این زمینه ورود پیدا نمی کنند. از سوی دیگر در اواخر دولت دهم قرار بود وزارت نیرو به جای بدهی خود به شرکت گاز دو نیروگاه را به وزارت نفت و شرکت ملی گاز ایران واگذار کند که با تغییر دولت این موضوع نیز منتفی شده است. فارغ از بحث بدهی وزارت نیرو به شرکت گاز، گاز مورد نیاز نیروگاه‌های داخلی به منظور تامین برق کشور باید تامین و در اختیار نیروگاه‌ها قرار گیرد. حسن منتظر تربتی مدیر برنامه‌ریزی شرکت ملی گاز در همین رابطه از افزایش بیش از 6 میلیارد مترمکعبی حجم گاز ارسالی به نیروگاه‌ها تا پایان سال جاری خبر می‌دهد و می‌گوید: سال گذشته 36 میلیارد مترمکعب گاز به نیروگاه ها تحویل داده شد اما در صورت تحقق افزایش ظرفیت تولید گاز در بخش بالادستی، پیش بینی شده است گازرسانی به نیروگاه ها در سال‌جاری به 42 میلیارد متر مکعب افزایش یابد. 


منبع: آرمان