پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : ۴۷ نماینده کنگره امریکا در نامهای غریب "توافق”احتمالی باراک اوباما رئیس جمهوری امریکا با ایران را از نظر دولت بعدی امریکا معتبر ندانستهاند.
کدام دولت بعدی:
جمهوریخواهان باید موفقیت خود را در دو انتخابات آتی امریکا خیلی قطعی تلقی کرده باشند که چنین هشداری بدهند ،در حالی که نظرخواهی های کنونی نتیجه انتخابات آینده امریکا را هنوز با این اطمینان پیشبینی نمی کند.
این که این نمایندگان از طرف چند عضو دیگر کنگره و چند در صد مردم امریکا سخن می گویند هنوز روشن نیست. آخرین نظرخواهیها خبر از رضایت بالاتر از ۶۵ در صد مردم امریکا با حصول "توافق” با ایران.
واکنش کاخ سفید:
*رئیس جمهوری امریکا این نامه را "مضحک” خوانده است.
*کاخ سفید جمهوریخواهان را به تلاش برای به راه انداختن جنگی دیگر متهم کرده است.
* جوبایدن معاون رئیس جمهوری امریکا گفته است: در تاریخ اخیر امریکا سابقه نداشته اعضای کنگره مستقیما از دولت یک کشور دیگر بخواهند چه بکند یا چه نکند. به نظر بایدن این نامه به معنای بیپایه دانستن مشروعیت قانونی رئیس جمهوری امریکا در نظر این اعضای کنگره است.
تعهد دولت ها:
در کشورهای صاحب دموکراسی، دولت ها برگزیده ملت ها و تعهد دولت ها تعهد ملت ها به حساب می آید و نه تعهد اشخاص.درروابط وحقوق بینالملل تعهدهردولت برای دولت های بعدازآن لازمالاجراست. این که این ۴۷ عضو کنگره در چارچوب ساختار حقوق شناخته شده بینالملل چنین مطلبی را بیان کرده باشند، جز شگفتی واکنشی به همراه نداشته است.
عرف بینالمللی:
الزام پذیرش تعهدات دولت ها برای دولت های بعدی تا آنجا محترم شناخته می شود که وقتی در کشوری انقلابی صورت می گیرد یا هر نوع تغییر دیگری موجب روی کارآمدن دولت و حتی نظامی متفاوت می شود، اولین خواسته جامعه بینالملل از دولت و نظام جدید رعایت همه تعهدات دولت و نظام قبل است.
به عبارت دیگر اولین اعلامیهای که دولت ها و نظام های جدید به محض در دست گرفتن قدرت صادر می کنند اعلام عفو عمومی یا باز شدن فرودگاه ها نیست ،بلکه اعلام وفاداری به تعهدات بینالمللی دولت و نظام قبل از خود است که موجب به رسمیت شناخته شدن آنها از سوی جامعه بینالمللی می شود.
نظر ۱+۵:
مگر می توان تصور کرد "توافق”ی بینالمللی با چنین اهمیتی و در چنین مقیاسی بین هفت کشور دنیا پس از صرف این همه وقت و در چنین سطح و پایه ای صورت گیرد و دست آخر ۴۷ نماینده جمهوریخواه کنگره آن را زیر پا بگذارند و نسبت به آن تعهدی احساس نکنند؟
این ۴۷ نماینده اگر دولت یا رئیس جمهوری خود را قبول ندارند، می دانند که مردم شش کشور دیگری که پای چنین "توافق” احتمالی را امضا می کنند، مذاکره کنندگان کنونی خود را نمایندگان مشروع و صاحب اختیار خود می دانند.
اما چرا؟
انگار این "توافق” درنوع خود خیلی مهم خواهد بود که شاهد این گونه رفتارهای بی سابقه هم هستیم. در مورد علت این اقدام سخن زیاد گفته و دلائل متعدد مطرح می شود. به گمان برخی از تحلیلگران یکی از دلایل اصلی آن، تلاش برای نجات بنیامین نتانیاهو در آخرین ایستگاه انتخابات پیش روی اسرائیل است.
جمهوریخواهان هنگام دعوت از رهبر حزب لیکود اسرائیل برای سخنرانی در کنگره امریکا تمام قد و به رهبری رئیس جمهوریخواه سنا وارد عمل شدند. در نظر آنها نتانیاهو و حزب لیکود متحد جدی جمهوریخواهان در جلب آراء جامعه یهود امریکاست.
نظرخواهی ها نشان می دهد که نتانیاهو علیرغم سخنرانی در کنگره و با وجود مواضعی که در این سخنرانی در قبال "توافق” با ایران گرفت نتوانست موقعیت خود را در داخل اسرائیل و در بین جامعه یهود امریکا و حتی در بین همه اعضای یهودی کنگره امریکا تقویت کند.
شکست نتانیاهو و حزب لیکود شکست ابتکار عمل جمهوریخواهان افراطی در امریکاخواهد بود. این شکست در انتخابات پیش روی ریاست جمهوری در امریکا و در انتخابات آتی کنگره هم تاثیر گذار است.
فراموش نکنیم که جمهوریخواهان در یک انتخابات میاندورهای موفق به کسب اکثریت سنا و کنگره شدهاند. تاریخ نشان می دهد که این نوع اکثریت ها الزاما پایدار نخواهد بود.از آن مهمتر حصول هر "توافق” با ایران احتمالا موضع دولت اوباما و به تبع آن دموکرات‌ها را در انتخابات آتی قوی خواهد کرد.
ظاهراً حزب جمهوریخواه از حصول "توافق”ی که در نظر آنها قطعی به نظر می رسد نگران شده است؛ نگران شکست نتانیاهو در اسرائیل، نگران بالارفتن محبوبیت احتمالی دموکرات ها، نگران از دست دادن دوباره اکثریت کنگره و بالاخره نگران از دست دادن کاخ سفید در انتخابات ۲۰۱۶٫
*آیا این نگرانی ها باعث شده است که گروهی از اعضای جمهوریخواه کنگره را به هر قیمت به اتخاد چنین مواضعی وادارد؟
*آیا همه اتهام ها، فشارها و تحریم های سال های اخیر بر ملت ایران از همین نوع خاستگاه ها که در نامه این ۴۷ نماینده متجلی شده صورت گرفته است؟
و سخن آخر:
*توافق بین دولت ها به شرط گذر از مسیرهای قانونی و موجه تعهدی نیست که دولت های بعد بتوانند به سادگی زیر پا بگذارند. در شش کشور دیگر امضا کننده "توافق” مورد نظر جمهوریخواهان چنین تمایلی دیده نمی شود.
* شاید جمهوریخواهان می خواهند تعریف تازهای از حقوق بینالملل، عرف و مناسبات مرسوم بینالمللی ارائه دهند که در چنان صورتی سنگ روی سنگ بند نخواهد بود.
*علی اکبر عبدالرشیدی
