توافق با ایران برای روسیه و آمریکا اهمیت دارد

مارک کاتز نویسنده و استاد دانشگاه در آمریکا با اشاره با تنش های بین روسیه و غرب بر سر اوکراین و گسترده تر شدن توان و دامنه مانور دیپلماسی سیاسی و اقتصادی ایران پیش و پس از توافق هسته ای، رسیدن به توافق با تهران را همزمان برای مسکو و واشنگتن مهم خواند.

کاتز در این زمینه تاکید کرده است: مخالفان آمریکایی امضای توافق هسته ای با ایران به جاینگرانی از خطرات ناشی از امضای آن، باید مخاطرات حاصل از دست نیافتن به این توافق را در مد نظر داشته باشند.

پژوهشگر مسائل بین المللی در پایگاه اطلاع رسانی لوبلاگ افزوده است: روسیه که از مدت ها قبل خواستار حل مساله هسته ای ایران از طریق مذاکره است، نقشی مهم در مذاکرات جاری درباره مساله هسته ای ایران بین گروه 1+5 از یک طرف و ایران از طرف دیگر ایفا کرده است. اما، همزمان با نزدیک شدن به توافق نهایی احتمالی در پایان ژوئن، برخی صاحبنظران روس از وجود اضطراب و نگرانی در مسکو درباره دستاورد این توافق برای مسکو خبر می دهند.

کاتز افزود: جرج میرسکی از کارشناسان ارشد روسیه در مسایل خاورمیانه در ماه آوریل به واشنگتن پست گفت که چند سال قبل، شنیدم که یکی از دیپلمات های ما گفته بود که ایران طرفدار آمریکا برای ما خطرناک تر از ایران هسته ای است.

فئودور لوکیانف دبیر نشریه روسیه در مسایل جهانی و از کارشناسان برجسته سیاست خارجی روسیه در گفت وگویی یادآورشد: بسیاری از افراد در اینجا(روسیه) می گویند چرا ما باید به آمریکایی ها برای آشتی با ایرانی ها و یا به ایرانی ها برای آشتی با آمریکایی ها کمک کنیم؟ اگر ایران در انزوا قرار نگیرد، می تواند دستکم در مسایل اقتصادی و روابط به غرب روی آورد. این به نفع ما نیست.

لوکیانف از احتمال تصمیم مسکو به احیای قرارداد فروش سیستم های پدافند موشکی اس-300 به ایران با انگیزه تقویت روابط روسیه با ایران، آن هم در زمانی خبر داد که روسیه بهبود روابط آمریکا و ایران را پیش بینی می کرد. هرچند ممکن است این امر نگرانی غیرواقع بینانه ای برای غرب باشد اما، کارشناسان و صاحبنظران بدبین روسیه از این نگرانند که توافق هسته ای با ایران خیلی زود به فروش تسلیحات اروپا و آمریکا به ایران منتهی شود. روسیه هم که نمی خواست عقب بماند، تصمیم گرفت تمایل خود را برای فروش تسلیحات به تهران نشان دهد.

کاتز در بخش دیگری از این مقاله به تضاد آرای بدبین های آمریکایی و روس درباره توافقنامه هسته ای احتمالی ایران پرداخت و نوشت: از دیدگاه بدبینانه آمریکایی، با توجه به تداوم دشمنی ایران با آمریکا و متحدانش و تسهیل روند دستیابی تهران به سلاح هسته ای پس از امضای توافق به واسطه لغو تحریم ها، دستیابی به توافق هسته ای با ایران، چیز بدی است.

بر عکس، از دیدگاه بدبینانه روس ها، از آنجا که ایران احتمالا از مفاد توافق پیروی خواهد کرد و این توافق به آشتی ایران و آمریکا، همکاری تجاری گسترده بین واشنگتن و تهران و کاهش شدید نیاز تهران به مسکو منتهی خواهد شد، دستیابی به توافق هسته ای، چیز بدی است.

به گفته کاتز، انتظار می رود که این دیدگاه بدبینانه روسی، مسکو را به تضعیف روند دستیابی توافق هسته ای با ایران ترغیب کند اما، لوکیانف در همان گفت و گوی یاد شده افزود که چنین چیزی نیست و مسکو خواستار جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات هسته ای نیز است. گرچه امضای توافق هسته ای ممکن است به نزدیکی آمریکا و ایران که بسیاری در مسکو از آن ترس دارند، منتهی شود اما، روسیه مایل نیست که با جلوگیری از آنچه تهران خودش می خواهد به روابط خود با ایران لطمه بزند. آنها به هر حال، با یا بدون ما، با آمریکا کنار خواهند آمد. به عبارت دیگر، اگر واشنگتن و تهران مصمم به بهبود رابطه باشند، تلاش روسیه برای جلوگیری از این امر، نه تنها شکست خواهد خورد بلکه موجب وخامت بی فایده روابط مسکو و تهران خواهد شد.

کاتز افزود: اگر مخالفان توافق هسته ای در واشنگتن و متحدان آمریکا در خاورمیانه بخواهند مانع موافقت نهایی دولت باراک اوباما با توافق هسته ای نهایی با ایران شوند، می توان انتظار داشت مسکو آمریکا را مقصر شکست روند مذاکرات اعلام کند و از وخیم شدن رابطه ایران و آمریکا برای همکاری بیشتر با ایران به نفع خود استفاده کند. مخالفان جمهوریخواه اوباما و دولت های ضد ایران در اسرائیل و شیخ نشین های خلیج فارس شاید در جایگاه قوی تری برای جلوگیری از آشتی آمریکا و ایران باشند، آشتی که بدبین های روسیه بیش از خود مسکو نگران آن هستند.

مقاله می افزاید: در شرایطی که مساله اوکراین سبب تشدید تنش بین روسیه، غرب و اروپا شده است، به نظر نمی رسد که دادن انگیزه های روزافزون به ایران برای همکاری با مسکو تامین کننده منافع آمریکا باشد. بدبین های آمریکا به جای نگرانی از خطرات حاصل از توافق هسته ای با ایران، باید خطرات ناشی از دست نیافتن به چنین توافقی را در مد نظر قرار دهند.