بیمارستان‌هایی که «همراه پولی» معرفی می‌کنند

بیمارش که از بخش مراقبت های ویژه مرخص شد نگران بود که حالا چند روز باید از کار و زندگی دست بکشد و به عنوان همراه بیمار، مراقب بیمار باشد اما بیمارستان کار را برای او راحت کرد: پول بده، مراقب بگیر. مسوولان نظام سلامت اعلام کرده اند که 33 خدمت پرستاری را همراهان بیماران به دلیل کمبود پرستار، به اجبار در بیمارستان ها انجام می دهند. خدماتی مانند غذا دادن به بیمار، نشاندن او، همراهی او تا سرویس بهداشتی یا حتی وصل و قطع کردن سرم. اما اکنون دیگر بیماران نیازی به انجام این کارها ندارند بلکه می توانند با پرداخت پول، این وظایف را به فردی مراقب به عنوان همراه بیمار، محول کنند.

مراقبی که از بند پ استفاده می کرد

به گزارش ایرنا، یکی از همراهان بیمار در این رابطه می گوید: چندی پیش، مادربزرگم در یکی از بیمارستان های دولتی مورد عمل آنژیو (رگ نگاری) قلب قرار گرفت اما پس از ترخیص از بخش مراقبت های ویژه (آی.سی.یو) نیاز به مراقبت در بیمارستان داشت. رضا رشیدبیگی می افزاید: به دلیل مشغله فراوان از مسوولان بیمارستان خواستیم که برای پرستاری از مادربزرگ، فردی را به ما معرفی کنند تا 24 ساعته کنار بیمار بماند؛ مسوولان بیمارستان نیز فردی را معرفی کرده و برای این خدمت در ازای 24 ساعت، یک صد هزار تومان از ما دریافت کردند. وی خاطرنشان کرد: فردی که برای مراقبت آمد، فردی در حد خدمه بود؛ البته برای آمدن این مراقب، ما از 24 ساعت قبل پول را به حساب رابط بیمارستان واریز کردیم که بعدا فهمیدیم 20 درصد این پول را رابط بیمارستان گرفته و 80 درصد بقیه برای مراقب است. رشید بیگی ادامه داد: این مراقب به ما گفت که با پزشکان آشنا هست و هنگامی که همراهان بیمار را از اتاق بیمار خارج می کنند تا بیمار از سوی پزشک ویزیت شود، او به دلیل آشنایی با پزشکان اجازه دارد در اتاق بیمار بماند و می تواند شرح حال کامل بیمار را به پزشک داده و از وضعیت فعلی او اطلاع کسب کند.

معرفی پرستار به عنوان همراه بیمار

رییس بخش جراحی سرطان بیمارستان امام خمینی (ره) می گوید: بیمارستان ها بسته به اینکه بیمار به چه خدمات و مراقبت هایی نیاز دارد، افرادی با سطوح علمی کارشناس پرستاری، فوق دیپلم و دیپلم به خانواده های بیماران معرفی می کنند. دکتر محمدرضا میر می افزاید: همچنین خانواده بیماران می توانند برای معرفی ارایه کنندگان خدمات و مراقبت ها، درخواست خود را به بیمارستان ارایه دهند. وی در خصوص ارایه خدمات مراقبتی به عنوان همراه بیمار در بیمارستان ها، تصریح می کند: ارایه اینگونه خدمات و معرفی ها از گذشته در بیمارستان ها وجود داشته و پدیده جدیدی نیست. وی ادامه می دهد: حتی بیمارستان ها افرادی را به خانواده ها معرفی می کنند تا در صورت نیاز به خانه آنان نیز رفته و خدمات پرستاری را انجام دهند.

افزایش تعداد بیمارستان ها با معرفی همراه بیمار

رییــس بخــش جراحی سرطان بیمارستان امام خمینی(ره) می گوید: گاهی این معرفی ها و خدمات از سوی مدیریت پرستاری بیمارستان، گاهی از سوی بخش مراقبت های ویژه و گاهی از سوی دیگر بخش ها ارایه مـــی شـــود. میر تصریح می کند: تعداد بیمارستان هایی که خدمات پرستاری و مراقبتی را به عنوان همراه بیمار ارایه می کردند، در گذشته کمتر بوده و اکنون تعداد آنها افزایش یافته است که یکی از دلایل آن این است که طول عمر مردم بیشتر شده و مراجعه بیماران 70 تا 80 ساله به بیمارستان ها افزایش یافته که نیاز به نگهداری دارند. وی خاطرنشان می کند: از سوی دیگر زندگی شهری مجالی به فرزندان نمی دهد که نگهداری از بیمار را کامل به عهده گیرند. همچنین خانواده های بیماران به این نتیجه رسیده اند که برخی کارهای پزشکی مانند تنظیم میزان دارو، دادن دارو سر وقت و ارایه گزارش صحیح به پزشک را افراد ذی صلاح بهتر می توانند انجام دهند. وی ادامه می دهد: البته از نقش پراهمیت کمبود نیرو در به وجود آمدن چنین پدیده ای نمی توان غافل شد.

300 هزار تومان هزینه نگهداری یک شبانه روز

رییس بخش جراحی سرطان بیمارستان امام خمینی (ره) می گوید: ارایه خدمات مراقبتی و پرستاری به عنوان همراه بیمار ، شیفت های گرانی هستند که بسته به شرایط تحصیلی و مراقبتی تا 200 هزار تومان نیز می رسند. میر می افزاید: ارایه این خدمات در یک شیفت (صبح یا بعدازظهر)، 60 هزار تومان بوده که شبها قیمت آن دو برابر می شود و نگهداری از بیمار در یک شبانه روز به 300 هزار تومان نیز می رسد. بدون شک یکی از عواملی که موجب می شود همراهان بیمار کنار بیمار باقی مانده و از او مراقبت و نگهداری کنند ، به غیر از فرهنگ عمومی مردم، کمبود نیروی پرستاری و دیگر پرسنل بیمارستانی برای مراقبت کافی از بیمار است. مدیر روابط عمومی سازمان نظام پرستاری کشور در این رابطه می گوید: اکنون به ازای هر تخت بیمارستانی در کشور، 9 دهم پرستار و در بهترین شرایط یک پرستار فعالیت دارد درحالیکه در دیگر کشورهای دنیا این رقم، دست کم به 2 و حتی به 7 پرستار نیز می رسد. سعید لک می افزاید: البته گاهی استاندارد تعداد پرستار را به ازای هر یکهزار نفر جمعیت یا به ازای تعداد پزشکان می سنجند، اما به هر حالت که سنجیده شود، در شرایط فعلی 200 هزار پرستار کم داریم.

33 خدمت همراهان بیمار

مدیر روابط عمومی سازمان نظام پرستاری می گوید: حدود 417 خدمت برای پرستاران تعریف شده که باید برای بیماران انجام دهند اما 33 خدمت از این 417 خدمت، خدمات اولیه و غیرتخصصی هستند. سعید لک می افزاید: قرص دادن به بیمار، کمک به راه رفتن بیمار، غذا دادن به بیمار و تزریق زیرجلدی (تزریقی که اکنون بیماران دیابتی برای خود انجام می دهند) از جمله خدمات اولیه و غیر تخصصی به شمار می روند. هر چند که معرفی هایی که از سوی بیمارستان ها انجام می شود ، کار همراهان بیمار را راحت می کند اما نباید این نکته را از نظر دور داشت که همه افراد به دلیل هزینه های سنگین مراقبان، قادر به بکارگیری آنان، نیستند. این امر، مصداق همان ضرب المثل است که پولدارها به کباب و بی پول ها به بوی کباب. بنابراین کم نیستند همراهانی که ناگزیر به انجام 33 خدمت مراقبتی هستند و گاهی حتی در اموری که هیچ تخصصی در آن ندارند دخالت کرده و موجب بروز مشکلاتی در این حوزه می شوند. اما اکنون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی طرحی را آماده کرده تا این مشکل را برطرف کرده یا دست کم کاهش دهد.

مدیر روابط عمومی سازمان نظام پرستاری در این رابطه می گوید: وزارت بهداشت ، 10 هزار مجوز صادر کرده تا افرادی را به عنوان کمک پرستار در مراکز آموزشی مربوطه، تربیت کرده و آنان را در بیمارستان ها برای انجام 33 خدمت مراقبتی، به کارگیری کند. لک می افزاید: این افراد، جایگزین پرستاران نیستند و نمی توانند وارد سازمان نظام پرستاری شوند بلکه کمک پرستارانی هستند که بعد از یک دوره یک ساله، به کارگیری می شوند تا حفظ سلامت بیماران ارتقا یابد. وی یادآور می شود: در کشورهای پیشرفته به ازای هر پنج پرستار، یک کمک پرستار فعالیت دارد. مراقبانی که به عنوان همراه بیمار بر بالین بیمار به خدمت می پردازند یا نیروی خدمه معمولی هستند یا بهیار یا پرستار. لک تصریح می کند: چون بیمارستان اینگونه مراقبان را معرفی می کند درصورت بروز هرگونه قصوری در وهله اول، خود بیمارستان مسوول است هر چند در مراحل بعدی سازمان نظام پرستاری نیز حضور خواهد یافت. به هرحال از مراقبانی که به عنوان همراه بیمار از بیماران مراقبت می کنند به عنوان شغل کاذب یاد می شود اما برخی دیگر آن را کمک به خانواده بیماران و نجات جان و سلامت بیمار می دانند. آنچه مسلم است این است که انجام خدمات و مراقبت های بیمارستانی جزو وظایف بیمارستان ها بوده و به نظر می رسد پرداخت پول از سوی خانواده ها برای انجام خدمات غیرتخصصی و اولیه، به ویژه در بیمارستان های دولتی و آن هم به صورت مستقیم، شایسته نظام سلامت کشور نیست.