پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : معاون
دفتر پژوهش و توسعه فناوری محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر
اینکه رویکرد احتیاط آمیز در تولید و مصرف محصولات دستکاریشده ژنتیکی
عاملی برای ترساندن نیست، گفت: در کشور ما تنها به سود حاصل از محصولات
دستکاریشده ژنتیکی توجه میشود.
به گزارش ایسنا، داود حیات غیب با
اشاره به اینکه تنها 11 درصد زمینهای کشت دنیا به محصولات دستکاریشده
ژنتیکی اختصاص یافته است، گفت: تا آخر سال 2014، 181 میلیون هکتار کشت
محصولات دستکاریشده ژنتیکی در دنیا وجود داشته که وقتی این عدد با
زمینهای کشت موجود در دنیا که یک میلیارد و 566 هکتار است، مقایسه میشود،
متوجه میشویم تنها 11درصد به محصولات دستکاریشده ژنتیکی اختصاص یافته
است.
محصولات دستکاریشده ژنتیکی هم سم مصرف میکنندوی
افزود: دو نوع محصول دستکاریشده ژنتیکی وجود دارد که از مجموع 181 میلیون
هکتار اراضی زیر کشت محصولات دستکاریشده ژنتیکی ، 100 میلیون هکتار مربوط
به صفت تحمل به علفکش، حدود 40 میلیون هکتار صفت مقاومت به آفات، و 40
میلیون هکتار هر دو صفت مقاومت به علفکش و آفت را دارا هستنند، به عبارت
دیگر برای بیش از 140 میلیون هکتار زیر کشت محصولات دستکاریشده ژنتیکی، سم
علفکش مصرف میشود.
محصول دستکاریشده ژنتیکی ارزش غذایی کمتری داردمعاون
دفتر پژوهش و توسعه فناوری محیط زیست با بیان اینکه مطالعات بسیاری در
جهان در مورد تفاوت ارزش غذایی محصولات دستکاریشده ژنتیکی با محصولات
معمولی صورت گرفته است، گفت: بر اساس مطالعاتی که در مرکز ایمنی زیستی نروژ
در سال 2013 بر روی سویا دستکاریشده ژنتیکی و مقایسه آن با سویا معمولی
انجام شد، مشخص شد که این محصولات از ارزش غذایی پایین تری نسبت به نوع
معمولی خود برخوردار هستند.
به گفته حیاتغیب، بعد از بررسی گیاه
سویا در نروژ متوجه شدند، مواد قندی مفید همچون گلوکز و مالتوز، ساکارز در
گیاه به طور معنی داری کاهش یافته و به جای آن انرژی گیاه صرف خشبی شدن و
تولید فیبر گیاهی در اثر دستکاری ژنتیکی شده است. در واقع پوست آن برای
تحمل به سم ضخیمتر شده است، این به این معناست که گیاه مجبور است به جای
ذخیره مواد مفید و مغذی به افزایش لایه های پارانشیمی خود بپردازد،
بنابراین ارزش غذایی آن کم و فیبر آن افزایش یابد.
تاثیر محصولات دستکاریشده ژنتیکی بر روی موشهای آزمایشگاهیوی
در ادامه با اشاره به مطالعه صورت گرفته توسط مانوئلا مالاتستا در سال
2002 بروی سلامت محصولات دستکاریشده ژنتیکی، اظهار کرد: طی این مطالعه،
سویا دستکاریشده را به خورد موشهای آزمایشگاهی دادند و سپس بیماریهای
موشها را در دورههای یک، پنج و هشت ماهه ثبت کردند. کبد، کلیه و هیپوفیز
آنها آسیبدیده بوده و حالت تومور داشتند، در اصل اینها ارزیابی مخاطراتی
هستند که باید انجام شوند.
معاون دفتر پژوهش و توسعه فناوری محیط
زیست همچنین به مطالعه انجام شده سال 2012 فرانسه اشاره کرد و گفت: این
مطالعه بسیار قوی مورد حمله و انتقاد بزرگترین شرکت تولید محصولات
دستکاریشده چند ملیتی مستقر در آمریکا به نام مونسانتو قرار گرفت، زیرا از
نظر این شرکت برای انجام اثرات مصرف محصولات دستکاریشده سه ماه کافی است
که سازمان غذا و دارو آمریکا آن را پذیرفته و معتقد است که این محصولات
خطری برای انسان ندارد، اما طی این مطالعه که محصولات دستکاریشده به
موشهای آزمایشگاهی به جای سه ماه به مدت دو سال خورانده شدن، مشخص شد که
در جنس نر و ماده تومورهای سرطانی بروز کرده است.
حیاتغیب با بیان
اینکه این مقاله را در 2012 بعد از دو ماه انتشار بر اثر فشار بسیار زیاد
از مجله منتشر شده، حذف کردند، افزود: مطالعات دیگر هم نشان میدهد که اگر
این بررسیها و آزمایشها بیش از سه ماه باشد مخاطرات خود را نشان میدهد،
بنابراین اگر سلامت مردم مدنظر است و قصد داریم با احتیاط در این صنعت وارد
شویم و بهترین محصول را به مردم ارائه دهیم، باید جنبه دیگر تحقیقات را هم
ارائه دهیم و بیشتر از سه ماه روی آنها کار کنیم.
تولیدکننده گاز خردل، بزرگترین تولیدکننده محصولات دستکاریشده ژنتیکی استوی
با اشاره به اینکه شرکت مونسانتو که در جریان جنگ ویتنام به تولید گاز
خردل میپرداخت حالا در حال تولید محصولات دستکاریشده ژنتیکی نقش عمدهای
دارد، گفت: 28 کشور از 196 کشوردنیا این محصولات را تولید میکنند، اما
آنچه بحث را مهم جلوه میدهد، آن است که شرکتهای بزرگی این محصولات را
تولید میکنند و برای کسب سود بیشتر، تبلیغات منطقه ای و جهانی بسیاری
میکنند تا موضوع به صورت همهگیر درآید و این طور وانمود شود کسانی که این
محصولات را مصرف نمی کنند(کشت یا تولید هم نمی کنند) کشورهایی عقب افتاده
از جریان علم روز بوده و منتقدان را بشدت زیر سوال و افتراء میبرند.
خلاء مطالعاتی ایران در زمینه محصولات دستکاریشده ژنتیکیمعاون
دفتر پژوهش و توسعه فناوری محیط زیست با تاکید بر اینکه این مطالعات در
دنیا به طور گسترده صورت نگرفته و تاثیر آن بر روی سلامت انسان بررسی نشده و
تنها کلیه آزمایشات بر حیوانات آزمایشگاهی بوده است، اظهار کرد: با این
حال سایر کشورها محدودیتها و سخت گیری هایی برای خود قایل شدهاند و اجازه
ورود محصولات را بعد از مطالعه و صلاحدید میدهند اما مطالعات کشور ما
بروی استفاده از محصولات دستکاریشده ژنتیکی بسیار کم بوده و حتی بدون
مطالعه بوده و از رویکردها و تجارب بینالمللی در استفاده از این محصولات
استفاده نمیشود و تنها به سود حاصل از این محصولات توجه میشود.
علفکش مورد استفاده در محصولات دستکاریشده ژنتیکی، سرطانزا استوی
در پایان با اشاره به اینکه ادعاهایی مثل پاک بودن این محصولات و کاهش
مصرف سم در نتیجه کشت آنها، بر اساس مطالعات ادعای درستی نیست، افزود:
علفکش مورد استفاده در این محصولات با نام تجاری رانداپ، توسط شرکت
مونسانتو تولید میشود که بر پایه یک سم فسفره به نام گلایفوسیت است و در
بررسیهای صورتگرفته از سوی مرکز سرطانشناسی سازمان جهانی بهداشت، مشخص
شده گلایفوسیت احتمالا میتواند برای انسان سرطانزا باشد، بنابراین باید
مثل کشورهای اروپایی برخورد احتیاط آمیز نسبت به این محصولات داشته باشیم.
آنچه مسلم است برای قرار گرفتن در مسیر توسعه اقتصادی، باید از فرصتها
استفاده و از تهدیدها بشدت پرهیز شود.