گزارشی از واکنش ها به تشکیل فراکسیون مستقلین مجلس دهم/ از عکس‌العمل متفاوت اصلاح طلبان تا نگرانی اصولگرایان

فراکسیون مستقلین یا همان اعتدال که هفته های گذشته بحث تشکیل آن در مجلس بالا گرفته بود، یک روز قبل از تعطیلات تابستانی نمایندگان به ریاست کاظم جلالی تشکیل شد.

فراکسیون سوم یا مستقلین که خود را اعتدال نیز می نامند در حالی یک روز پس از انتخابات هیئت رئیسه دائم فراکسیون امید اعلام موجودیت کرد که تشکیل آن در فضای سیاسی و رسانه ای واکنش های متفاوتی را در پی داشته است چراکه نمایندگانی از دو فراکسیون اصلی امید و ولایت جدا شده اند تا خود را به فراکسیون سوم مجلس برسانند.

این فراکسیون در گام نخست تشکیل جلسه داد و شاهد حضور 80 اصولگرا ، اصلاح طلب یا مستقلی بود که خط خود را از فراکسیون های امید و ولایت جدا و پرچم اعتدال را در دست گرفتند. البته موسسان آن گفته اند تعداد اعضای این فراکسیون در روزهای آینده به بیش از 100 نفر می رسد.

اعضا در جلسه نخست فراکسیون سوم مجلس پس از تصویب اساسنامه، انتخاباتی برای تعیین رییس و هیات رییسه برگزار کردند که در نهایت کاظم جلالی که در مجلس نهم رییس فراکسیون رهروان ولایت بود این بار ریاست فراکسیون اعتدال را عهده دار شد و غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی و سید مهدی فرشادان نیز به عنوان نواب رییس این فراکسیون انتخاب شدند.همچنین مهرداد لاهوتی در جایگاه سخنگو و عبدالرضا عزیزی و سمیه محمودی در جایگاه دبیران این فراکسیون تازه متولد شده قرار گرفتند.

لاهوتی سخنگوی فراکسیون سوم مجلس دهم شورای اسلامی هدف از تشکیل این فراکسیون را پرهیز از افراط و تفریط عنوان کرد و گفت: فراکسیون اعتدال در راستای حمایت از دولت تشکیل شده است.به گفته وی قرار است نام قطعی این فراکسیون در جلسه بعدی انتخاب شود ولی در حال حاضر فراکسیون اعتدال نام گذاری شده است.

از سوی دیگر، غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی نایب رییس فراکسیون اعتدال مجلس با بیان اینکه این فراکسیون مشی اعتدالی در پیش خواهد گرفت، گفت: در ابتدای تشکیل مجلس دهم بنا نبود که ما عضو فراکسیون ولایت شویم، بنا بود که همه کسانی که خواهان ریاست آقای لاریجانی هستند در کنار هم جمع شوند و به اجماع در این خصوص برسند.وی ادامه داد: اصلا قرار نبود که فراکسیون ولایت شکل بگیرد، قرار بود بعد از ریاست علی لاریجانی بر مجلس دهم در این زمینه صحبت کنیم، در این راستا تخلف تشکیلاتی صورت گرفت، عده ای سوء استفاده و مصادره به مطلوب کردند.نایب رییس فراکسیون اعتدال مجلس دهم دلیل تشکیل فراکسیون اعتدال را تندروی های دو فراکسیون امید و ولایت دانست و اظهار داشت: این دو فراکسیون تندرویی هایی را دارند، اما مشی ما اعتدالی است.

جعفرزاده ایمن آبادی با بیان این که تا پیش از تشکیل این فراکسیون فضای مجلس دو قطبی بود، گفت: معتقدیم که با تشکیل این فراکسیون خط سوم را در مجلس دهم ایجاد کرده ایم و تلاش می کنیم این فراکسیون اکثریت نمایندگان مجلس دهم را دربگیرد.

وی با بیان این که بیشتر نمایندگان مجلس به فراکسیون اعتدال خواهند پیوست، افزود: از آنجا که تعداد زیادی از نمایندگان مجلس دهم از عملکرد و رویکردهای دو فراکسیون دیگر مجلس ناراضی بودند این احتمال وجود دارد که بسیاری از آنها به فراکسیون سوم بپیوندند و این فراکسیون، اکثریت نمایندگان مجلس را داشته باشد هرچند برخی مجلسی ها به مزاح می گویند که ما فراکسیون "نه شرقی و نه غربی" محسوب می شویم.

نایب رییس فراکسیون اعتدال مجلس یادآور شد: در پیش نویس اساسنامه بر این نکته تاکید شده است که نمایندگان عضو این فراکسیون حق عضویت و شرکت در جلسات دیگر فراکسیون ها را ندارند.

جعفرزاده ایمن آبادی در پاسخ به این سوال که آیا لاریجانی موافق تشکیل فراکسیون سوم است، گفت: من شنیده ام برخی همکاران می گویند آقای لاریجانی مخالف تشکیل فراکسیون سوم است اما من با توجه به شناختی که از رییس مجلس دارم، معتقدم وی با تشکیل فراکسیون سوم مخالف نیست.

به گفته جعفرزاده ایمن آبادی لاریجانی به تضارب آرا در مجلس اعتقاد دارد و از تکثر آرا استقبال می کند که امیدوارم دوستان اصولگرا و اصلاح طلب اجازه دهند صداهای دیگری در مجلس شنیده شود.

همچنین عبدالرضا عزیزی، عضو دیگر فراکسیون مستقلین درباره جایگاه رئیس مجلس در این فراکسیون می گوید که هر یک از سه فراکسیون موجود مجلس دهم یعنی هم فراکسیون مستقلین، هم فراکسیون ولایت و هم فراکسیون امید به دکتر لاریجانی ارادت دارند. دویست و سی‌وهفت رأیی که نمایندگان مجلس به ایشان دادند، به معنای پذیرش وی از سوی هر سه فراکسیون مجلس است و مدیریت، توانمندی و ولایتمداری آقای لاریجانی برای ما ارزشمند است.

وی تاکید کرد:فراکسیون ما اعتدال نیست، بلکه فراکسیون مستقلین است. البته تا الآن عنوان فراکسیون مشخص نشده است؛ اما فعلاً تحت عنوان فراکسیون مستقلین است. عنوان فراکسیون در آینده ممکن است بر اساس نظری که کلیه اعضای مستقلین داشته باشند، تغییر پیدا کند؛ بااین‌حال فعلاً فراکسیون مستقلین اطلاق می شود. تعداد اعضای فراکسیون نیز تا حال حاضر بر اساس تعداد امضاهایی که جمع‌آوری‌شده، هشتاد نفر است. جلسه فراکسیون با چهل‌وپنج نفر تشکیل شد؛ اما بعد از جلسه، اساس نامه فراکسیون را سی‌وپنج نفر دیگر نیز امضاء دادند.

وقتی پای رد صلاحیت در میان است!

اما واکنش ها به تشکیل این فراکسیون با اظهارنظر محمود صادقی نماینده مردم تهران و عضو فراکسیون امید آغاز شد و او با تاکید بر این که اکثریت اعضای جدید فراکسیون مستقل را اعضای پیشین فراکسیون رهروان ولایت مجلس نهم تشکیل می دهند، رد صلاحیت در انتخابات مجلس آینده را دلیلی برای حضور برخی از اعضای فراکسیون امید در فراکسیون سوم عنوان کرد.

همچنین محمدرضا تابش در همین زمینه گفت: قطعاً تشکیل فراکسیون‌های سیاسی به بالندگی مجلس یاری می‌رساند اما آن‌چه مسلم است، تشکیل این فراکسیون هیچ تاثیری در روند حرکتی و عملکرد فراکسیون امید نخواهد داشت.

نایب رییس فراکسیون امید همچنین در واکنش به احتمال احیای فراکسیون رهروان ولایت، تحت عنوان فراکسیون مستقلان گفت: اگر این فراکسیون همان رهروان ولایت مجلس نهم باشد که در واقع با همان فراکسیون اصولگرای قبلی روبرو خواهیم بود که همکاران اصولگرای بنده در مجلس نهم و دهم، تا این لحظه قادر به احیای آن نشده‌اند.نماینده مردم اردکان در مجلس خاطرنشان کرد: آن‌چه مسلم است، ما در مجلس دهم یک فراکسیون اصیل اصولگرا تحت عنوان «ولایت» داریم و یک فراکسیون اصلاح‌طلب-اعتدال‌گرا به‌نام «امید» و نمی‌توان بیش از مفهوم جدیدی میان این دو تعریف کرد.

در همین راستا بهرام پارسایی نماینده شیراز و سخنگوی فراکسیون امید گفت: ما موضع گیری و تقابل با هیچ گروه و فراکسیون و اندیشه ای نداریم و بعید می دانم تشکیل فراکسیون مستقلین اثر چندانی بر روی کمیت و کیفیت فراکسیون امید داشته باشد. وی ادامه داد: تشکیل فراکسیون سوم در مجلس دغدغه ای را برای فراکسیون امید بوجود نیاورده است.این نماینده مجلس با بیان اینکه شکافی در فراکسیون امید اتفاق نمی افتد، تاکید کرد: تشکیل فراکسیون مستقلین قطعا شکافی در بین فراکسیون امید بوجود نخواهد آورد.

همچنین نایب رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی، تشکیل فراکسیون مستقلین را در جهت پوست‌اندازی و جدایی‌گزینی برخی اعضای فراکسیون ولایت دانست.عبدالکریم حسین‌زاده اظهار کرد: به نظر می‌رسد کسانی که در تشکیل فراکسیون ولایت دست داشتند قبل از آن در فکر همگون‌سازی طیف خود بودند تا اینکه بخواهند فراکسیونی در تقابل با فراکسیون امید و برای جلب اعضای آن ایجاد کنند.این نماینده مجلس ادامه داد: سوالی که برای هر کس پیش می‌آید این است که مستقلین در فضای سیاسی به چه معناست؟ آیا این بدان معناست که افرادی با این گرایش فاقد اندیشه و گرایش سیاسی هستند؟ مگر می‌شود در عرصه سیاست فعالیت کرد و فاقد گرایش سیاسی بود؟ این خیلی قابل پذیرش نیست. آنچه قابل پذیرش است این است که افراد با هر منشأ سیاسی چه اصولگرایی و چه اصلاح‌طلبی در چارچوب قانون اساسی و نظام فعالیت کنند و حرف خود را بزنند اما اینکه ادعای استقلال کنند معنایی ندارد.این نماینده اصلاح‌طلب مجلس تصریح کرد: گفتمان سیاسی یا اصولگرایی است یا اصلاح‌طلبی و اعتدال صرفاً یک روش مدیریتی و حرکت سیاسی است.

حسین‌زاده در عین حال خاطرنشان کرد: البته من معتقد به شکل‌گیری فضای چندصدایی و تریبون دادن به جریانات سیاسی هستم و شکل‌گیری فراکسیون مستقلین را برای فراکسیون امید مضر نمی‌دانم اما مهم این است که ما با گرفتن جایگاه‌های مجلس به دنبال چه خروجی از مجلس هستیم و می‌خواهیم با تشکیل این فراکسیون‌های سیاسی چه مشکلی از مردم را حل کنیم.

واکنش متفاوت اصلاح طلبان

در حالی که روزنامه شرق از تشکیل فراکسیون جدید در مجلس استقبال کرده و آن را باعث تقویت جناح دولت و اصلاح‌طلبان در مجلس دانسته است، روزنامه آفتاب یزد تشکیل این فراکسیون را سبب کاهش اعضای فراکسیون امید به۷۰ نفر و تهی شدن آن دانست.

این در حالی است که محمدعلی ابطحی، معاون پارلمانی رئیس دولت اصلاحات معتقد است تشکیل فراکسیون مستقلین یک بی اخلاقی و بدسلیقگی سیاسی بوده و نمی‌تواند پشتوانه اجتماعی داشته باشد.وی با اشاره به تشکیل فراکسیون مستقلین در مجلس گفت:‌ اینکه افراد با یک مجموعه انتخاباتی وارد مجلس شوند و بعد از آن بیرون بیایند، قطعا در ذهن همه به عنوان یک بداخلاقی تلقی شده و در این رفتار فرصت طلبی وجود دارد

وی با بیان اینکه این نوع رفتارها در عرصه سیاست در کشورمان کم سابقه نیست، افزود: پیش از این نیز چنین مواردی پیش آمده که باید چارچوبی اخلاقی برای چنین مسائلی در نظر گرفته شود، به خصوص اینکه در کشور ما احزاب آن طور که باید شکل نگرفتند و سامان درستی ندارند تا بر اساس آیین نامه های حزبی بتوان رفتار افراد را مورد بررسی قرار داد.

این عضو مجمع روحانیون مبارز خاطر نشان کرد: باید توجه داشت انتخاب افراد در لیست امید به خصوص در تهران در یک تعامل ائتلافی بسته شد و افرادی که با این لیست در تهران رای آوردند و حالا در فراکسیون امید نیستند، می‌دانند که اگر در لیست امید نبودند و با اصولگرایان همراه می‌شدند رای نمی آوردند، همانطور آقای حداد عادل رای نیاورد.

ابطحی هم‌چنین تصریح کرد: در عین حال لیست فراکسیون مستقلین خیلی جدی نشده و مواضعشان معین نیست و فکر می کنم تشکیل آن فقط یک بدسلیقگی سیاسی بوده و پشتوانه ای در جامعه ندارد و نمی‌تواند داشته باشد.

وی یادآور شد: این افراد خود را میان دو جبهه اصولگرایان و اصلاح‌طلبان قرار دادند که نهایتا باعث حذف هویت خودشان خواهد شد.

معاون پارلمانی دولت اصلاحات تاکید کرد: مردمی هم که به لیست امید رای دادند قطعا نگاه خوبی به این حرکت ندارند و طبیعتا پشتوانه های اجتماعی این افراد یا از بین می‌رود یا از ضعیف می‌شود.

ولایتی ها نگران تر امیدی ها

اما فراکسیون ولایتی‌هایی که حرکت فراکسیون سوم را آسیبی برای حرکت تشکیلاتی خود در مجلس می دیدند، به تشکیل این فراکسیون واکنش نشان دادند و در برخی از اظهار نظرات خود درباره اتاق فکر این تشکیلات سخن به میان آوردند.

سید حسین نقوی حسینی نماینده ورامین در همین زمینه می گوید: قطعا اعضای این فراکسیون با لاریجانی مشورت کرده و دلایل تشکیل این فراکسیون را برای وی تشریح کرده‌اند اما طبق اطلاعاتمان لاریجانی با تشکیل فراکسیون سوم در مجلس مخالف است.

وی افزود: مطلع‌‌ ام لاریجانی با ایجاد "سو فراکسیون" در فراکسیون ولایت موافق است و به این بدین معنی است که فراکسیون ولایت به فعالیت خود ادامه می‌دهد، اما سو فراکسیون‌هایی در دل فراکسیون ولایت فعال می‌شوند.

همچنین حمیدرضا فولادگر، عضو دیگر فراکسیون ولایت درباره اعلام موجودیت فراکسیون سوم در مجلس دهم اظهار کرد: ما باید شرایط جدید را بررسی و با دوستان فراکسیون ولایت هم اندیشی کنیم.

فولادگر تاکید کرد: قرار این بود که فراکسیون مستقلین تشکیل نشود و همان افرادی در فراکسیون ولایت باشند که در جلسات زمان انتخاب هیات رئیسه حضور داشته باشند. فراکسیون ولایت در زمان انتخاب هیات رئیسه تشکیل شد و جلسات محدودی را در آن زمان برگزار کرد که به ریاست آقای لاریجانی و انتخابات هیات رئیسه منجر شد. بعد از آن، جلسه‌ای نبود و تنها یک جلسه مشورتی برای حقوقدان‌های شورای نگهبان برگزار شد.وی ادامه داد: در بقیه مواقع اعضا درحال رایزنی بودند برای اینکه جلسه مجمع عمومی تشکیل شود و فراکسیون اساسنامه‌اش را انتخاب کند و بر اساس آن اعضای شورای مرکزی و هیات رئیسه انتخاب شوند.وی درباره موضع رئیس مجلس نسبه به فراکسیون سوم نیز گفت: اقای لاریجانی رئیس فراکسیون ولایت است و خودش باید کمک کند تا این بحث جمع شود. اما اگر اوبخواهد در فراکسیون ولایت نباشد، ممکن است در انتخابات هیات رئیسه سال آینده مشکلاتی ایجاد شود، بنابراین ایشان عضو فراکسیون ولایت باقی می‌ماند.

اما بهروز نعمتی نماینده مردم تهران پیش بینی کرد که فراکسیون مستقلین زیرمجموعه فراکسیون ولایت قرار گیرد.وی اظهار کرد: در ابتدای فعالیت مجلس دهم دو فراکسیون ولایت و امید تشکیل شدند و حالا تعدادی از دوستان به دنبال این هستند که فراکسیون دیگری به عنوان زیرمجموعه فراکسیون ولایت شکل گیرد.وی افزود: برخی دوستان معتقدند تفکرهای متعددی در زیرمجموعه فراکسیون ولایت وجود دارد و می‌توان یک فراکسیون دیگر به عنوان زیرمجموعه فراکسیون ولایت تشکیل داد. این فراکسیون طیف معتدلین، مستقلین و اصولگرایان مستقل را شامل می‌شود و ممکن است تعدادی از اعضای فراکسیون امید تحت عنوان معتدلین در این فراکسیون حضور داشته باشند.

این نماینده مجلس درباره ضرروت تشکیل فراکسیون سوم در مجلس خاطر نشان کرد: به هر حال نوع رفتارهای سیاسی و برخی مسائلی که وجود داشت قابل تامل بود و نهایتا به تشکیل این فراکسیون انجامید.

*ایسکانیوز