روایت لاریجانی از کشمکش همیشگی وزارت بهداشت و رفاه

رئیس مجلس با تاکید بر اینکه بخش بهداشت و درمان کشور مسیر تکاملی را طی می‌کند به مسوولان وزارت بهداشت پیشنهاد کرد برای جبران برخی هزینه‌ها به درآمدهای پایدارتر هم فکر شود.

علی لاریجانی که در بیست و سومین اجلاس روسای دانشگاه ها و دانشکده های علوم پزشکی سراسر کشور سخن می‌گفت،  با بیان اینکه پس از پیروزی انقلاب در بخش بهداشت و درمان مسیر رو به تکاملی را داشته‌ایم گفت: شاید در همه حوزه ها این طور نباشد اما در بخش بهداشت و درمان یک حرکت مستمر و تکاملی را داشته‌ایم.

اهم سخنان وی به نقل از ایسنا به شرح زیر است:

* مسأله بهداشت در روستاها مورد توجه قرار گرفته و از نظر تعداد پزشک و متخصصین نیز وضعیت بهتر شده است. حتی آمارهایی که در عرصه بین‌المللی منعکس شده گویای این واقعیت است، به عنوان نمونه در واکسیناسیون سه گانه، ایران از بین 191 کشور رتبه نخست را دارد و در مرگ و میر کودکان زیرپنج سال نیز از میان 197 کشور در جایگاه هشتاد و ششم قرار دارد هم‌چنین در مرگ و میر نوزادان از 140 کشور دارای رتبه هفتاد و شش است  و روی هم رفته وضعیت مطلوبی را دارا هستیم.

* در سطح بهداشت نیز حرکات خوبی داشته‌ایم. ‌البته در یک دوره ای تلاطم ها و آشفتگی هایی از نظر وضع دارو و امکانات پزشکی وجود داشت و یادم هست زمانی که وضع آشفته بود صحبتی با خانم دستجردی وزیر وقت بهداشت داشتم و گفتم اگر می‌خواهید وضعیت را متعادل کنید چقدر اعتبار نیاز دارید و بر اساس برآوردی که انجام دادند شش هزار میلیارد تومان را مطرح کردند.

* مدیریت کشور مسیر اجرایی درستی نداشت. خوشبختانه در دولت فعلی وزیر بهداشت هوشمند هستند و خود موضوع را پیگیری و دنبال کردند و بحث هایی مطرح شد که از نظر سلامت توانستیم جهش پیدا کنیم و این مقطع بسیار خوب است. در مورد وضعیت دارو نیز کمبودها و نارضایتی ها بسیار کاهش پیدا کرد، در واقع یکی از نقاط برجسته  این دوره وضعیت بهداشت و سلامت است که هم باید قدردان باشیم هم خدا را شکر کنیم که ناآرامی روحی جامعه التیام داده شده است.

* اکنون در آستانه بررسی  لایحه برنامه ششم هستیم، این آسیب شناسی ها می‌تواند کمک کند که کار عالمانه ای انجام شود و بخش هایی که باید تقویت شوند مشخص گردند.

* یکی از مشکلاتی که در کشور وجود دارد تا حدودی به نظر می‌رسد سوء مدیریت باشد زیرا خدمات را ارائه می‌کنیم اما چون به موقع انجام نمی‌شود مردم ناراضی هستند. اگر قبول داریم باید بودجه آن را هم به موقع آماده کنیم به عنوان مثال گندمکاران محصول خود را به دولت تحویل می‌دهند اما بعد از چند ماه پول آن‌ها پرداخت می‌شود. این بدان معنی است که پول را می دهیم اما با اعمال شاقه و نهایتا مردم را ناراضی می‌کنیم.

*   مسئولان بیمارستان ها گاهی نالان هستند از اینکه بودجه و اعتبارات لازم به موقع به آن‌ها داده نمی‌شود در حالیکه این کار درست نیست، البته فضا به سمت اصلاح می‌رود  و باید از حالت میلی و وصل و پینه ای درآید.

* چند روز گذشته نیز در مجلس هشت هزار میلیارد تومان به وزارت بهداشت برای سلامت در نظر گرفته شد که از این گردنه عبور کند و از بودجه پایدارتری برخوردار شد. اگر این بودجه فراهم شود سلامت روحی برای گردانندگان نیز فراهم می‌شود.

* در همین راستا مقدار زیادی از وقت مسئولین که صرف  جذب منابع می‌شود و این هم به خاطر بروکراسی های دولت است می‌تواند کنار رفته و وزیر و مسئولان مربوطه فرصت فکر کردن داشته باشند و بودجه هم از مسیر معقولی تامین شود و فکر می کنم بهتر است روی درآمدهای پایدار فکر و تامل کنیم.

* زمانی در مجلس این بحث مطرح شد که ده درصد از منابع یارانه به بخش بهداشت و درمان داده شود و یک درصد از مالیات بر ارزش افزوده. هر کدام هم مشکلاتی داشت . به عنوان مثال همان یک درصد از مالیات بر ارزش افزوده باید به خزانه می رفت و با بقیه منابع یکی می‌شد. ده درصد هدفمندی نیز به اندازه تلاشی که وزیر باید در دولت انجام می داد تعلق می گرفت لذا پایداری این دو منابع هم ضعیف بود.

* علاوه بر خلق منابع پایدار باید فرمولی از نظر قانونی پیدا کنیم که منابع مورد نظر تخصیص یافته تلقی شوند.

*سیاست‌های  سلامت در مجمع تشخیص مصلحت نظام که البته به دولت قبل مربوط است، کشمکش بین وزارت بهداشت و رفاه همیشه وجود داشته است، در آنجا تعیین تکلیف شد که در سیاست‌های  کلی مدیریت منابع به وزارت بهداشت داده شود اما به نظر می‌رسد یا باید لایحه دهند یا به گونه ای عمل شود که وزارت رفاه هم احساس انگیزه برای کارش داشته باشد. در واقع اراده دو وزارت خانه به جای سایش معطوف به حل مسأله شود. در هر حال تغییر سیاست‌های  سلامت باید در قالب لایحه یا طرحی در مجلس حل شود.

* زمانی اول انقلاب گفته شد کار آموزشی و خدماتی با یکدیگر ممزوج شود که در کل موفق هم بوده پس از آن پزشک خانواده در زمانی خلق شد که خود بحث دیگری بود و اکنون هم طرح تحول نظام سلامت، اما معتقدم نظام بهداشت و درمان کشور باید ساختاری داشته باشد که همه آن ساختار مشخص را بدانند. توصیه می کنم تا جایی که می توانید کار را در بخش خصوصی سامان دهید که همه به آن پایبند باشند. بادهای موضعی سیاسی نباید این مسأله را این طرف و آن طرف ببرند.

* در درون مجلس هم آرا متفاوت است . برخی این نظام مخلوط را خوشایند نمی دانند . برخی وضع فعلی را مفید می‌دانند اما به طور کلی باید نظام مشخصی را سامان دهیم و فرصت های هر بخش را تعیین کنیم و بر اساس این ساختار تکلیف بخش خصوصی را هم روشن کنیم.

* به طور کلی وضعیت بودجه ای کشور با جمعیت 80 میلیونی وشرایط پیرامونی به ما توصیه می‌کند تا آنجا که می‌توانیم از نقدینگی استفاده کرده و آن را به سمت تولید ببریم. در حال حاضر هشت هزار میلیارد تومان نقدینگی در دست مردم وجود دارد لذا باید از ظرفیت های مردمی استفاده کرده و این نقدینگی را به سمت خدمات سوق دهیم.

* چرا طرح های نیمه تمام به بخش خصوصی واگذار نمی‌شود.در حال حاضر  400 هزار میلیارد تومان طرح هایی است که کلنگ زنی شده اند و علی الحساب با نرخ تورم 40،50 سال طول می کشدتا این پروژه های کلنگ زده شده به نتیجه برسد.

* شنیده ام در دولت ستادهایی برای انجام این واگذاری ها به وجود آمده خوب است که از این فرصت ها استفاده کنیم، البته گله هم دارم که باید زودتر در این مورد اقدام می‌شد.

*در این اجلاسیه وضع موجود قشر پرستار نباید فراموش شود و در متعادل سازی آن‌ها را هم در نظر بگیرید.

*این نشست فرصتی است که نظرات کارشناسی اخذ شده و پیشنهادات لازم به کمیسیون تلفیق مجلس ارائه شود تا در لایحه برنامه ششم بتوان آن پیشنهادات را در نظر گرفت.