چرا دوستان تزار اخیرا مورد غضب او قرار گرفته اند؟

سرویس بین الملل «انتخاب»؛ پراجکت سیندیکت نوشت: ولادیمیر پوتین رییس جمهور روسیه  نزدیک ترین مشاوران و دوستانش را پاکسازی کرده است. در مورد اخیر که یقینا آخرین آن نخواهد بود، سرگئی ایوانف عامل سابق ک.گ.ب (مانند خود پوتین) و وزیر دفاع روسیه که به زور مسئولیت نیروهای کرملین را قبول کرده بود قربانی شد.

به گزارش «انتخاب»، ایوانف که یک سیاستمدار نسبتا کارکشته بود با خدمتکار بی سابقه ای جایگزین شد؛ آنتون واینو رییس سابق اداره پرتکل برنامه ریزی.

به همین ترتیب دیمیتری لیوانف وزیر اصلاح طلب آموزش و پرورش نیز اخراج شده و با اولگا وسیلیوا که تنها به واسطه ایده های استالینی اش شناخته شده است جایگزین شد.

مثل همیشه پوتین هیچ توضیحی در مورد دلایل اصلی این تغییرات چشمگیر نداد و کرملینولوژیست ها(کسانی که تحولات شوروی و روسیه را مطالعه میکنند) که حالا جان تازه ای در دوران رهبری پوتین گرفته اند را با کار کم در یک الگوی روشن رها کرده است: آنهایی که میتوانستند با رییس جمهور دیدار داشته باشند و صحبت کنند جایشان را به کسانی که کارشان و زندگیشان را مدیون پوتین بوده اند داده اند.

چرا حالا؟ با توجه به شکل اعضای حلقه داخلی نزدیک به پوتین در سالهای اولیه قدرت گیری او، پاکسازی های اخیر پوتین به سادگی انعکاسی از ایده های مدیریتی اوست. سالها پیش در خلال دیدارهای پوتین با نمایندگان تام الاختیارش در منطقه (کسانی که شغلشان چشم برنداشتن از فرمانداران منطقه ای است) یک نفر در حضور و غیاب از رییس جمهور پرسید او نقش نمایندگانش را چطور توصیف میکند. پوتین پاسخ داد آنها قرار است یک جور مامور رابط باشند.

به عبارت دیگر پوتین به دنبال این بود اعضای تیمش به او به طور کامل وفادار باشند و مثل یک سرباز از دستورات او تبعیت کنند. این مساله ترکیب گارد جدید او را توجیه میکند. تکنوکرات ها و افسرهایی از ارتش و تاسیسات نظامی که تحت عنوان «سیلویکی» شناخته میشوند. پوتین به دنبال تشکیل گروه جدیدی از نخبگان برای انتخابات 2018 است.

اشتباه نکنید. جوانی نخبگان جدید پوتین به این معنا نیست که آنها قرار است لیبرال تر باشند. هیچ یک از این افراد جدید هیچ گونه ایده لیبرالی ندارند. آنها دقیقا همان چیزی هستند که رمضان کادروف گفته بود: سربازان پوتین.

همکاران سابق پوتین به انحای مختلف و با بهانه های مختلف حذف شده اند. برای مثال ایوانف که ده سال پیش به عنوان جانشین بلقوه پوتین شناخته میشد، شغل جدید گرفت: نماینده ویژه رییس جمهور در حفاظت از محیط زیست و اکولوژی و حمل و نقل. اندری بلیانینوف رییس سابق کادر فدرال پس از اینکه پلیس خانه مجلل خصوصی او را با جعبه های کفش پر از پول نقد پیدا کرد از مقامش کنار گذاشته شد.

پوتین میدانست که دوستان قدیمی اش خسته، ناکارآمد و بیش از حد ثروتمندند و به راحتی فساد میکنند و این چیزی نیست که او برای دوره جدید ریاست جمهوری اش به آن نیاز داشته باشد. چیزی که او نیاز دارد مزدور های جدید و جوانش هستند که از دستوراتش بدون هیچ پرسشی تبعیت میکنند. اعضای جدید گارد پوتین خودشان را به پوتین وفادار میداند و برخلاف اعضای سابق، از رییس جمهور انتظار ندارند که دوست آنها باشد.

سخت است که بفهمیم کدام یک از اعضای سابق گارد پوتین باقی خواهند ماند . برخی از افراد نظیر سرگئی چمزوف رییس شرکت دفاعی و های-تک «روس تک» و ایگور سچین رییس شرکت نفت دولتی «روس نفت» همچنان موقعیت های قدرتمند خود را با نشانه های کمی از احتمال استعفا یا خروج حفظ کرده اند.

اما پوتین زمان زیادی برای این کارش دارد. 18 ماه تا انتخابات ریاست جمهوری و شش سال هم بعد از آن. در این فرصت با انتصاب محافظه کارانی نظیر وزیر آموزش سعی میکند گارد جدیدش را جایگزین نیروهایی که دیدگاه های امپریالیستی دارند کند.

این امر نه تنها همه دستاوردهای لیبرالیزاسیون باقی مانده از زمان یلتسین را تهدید میکند بلکه پیشرفت های اجتماعی حاصل در زمان حکومت خود پوتین را هم به خطر می اندازد.

قوه عاقله پوتین برای حفظ جایگاه خودش به نظر تنهای چیزی میرسد که او را از حذف تعداد کمی از لیبرال های وفاداری که هنوز جایگاه اقتصادی شان را در دولت نگه داشته اند باز میدارد. این شامل الکسی اولیامیوف وزیر توسعه اقتصادی و انتون سیاونوف وزیر مالی و الویرا نبیوینا رییس بانک مرکزی روسیه میشود.

حتی اگر این مقامات سمتشان را در دوره بعدی ریاست جمهوری پوتین حفظ کنند ما باید مطمئن باشیم که او هیچ لیبرال برجسته دیگری را نظیر الکسی کودرین وزیر سابق مالی با دیمیتری مدودف به عنوان نخست وزیر جابه جا نخواهد کرد.

آنچه ما میتوانیم اطمینان داشته باشیم این است که سیاست های داخلی و خارجی روسیه قرار نیست تغییر کند و همه اینها قرار است همچنان توسط پوتین تعیین شود. ریاست جمهوری تنها جایگاه در روسیه امروز است که تهی نشده. بنابراین این رییس جمهور است که میتواند تصمیمات عمده سیاسی را اتخاذ کند و بقیه تنها سربازان حلقه به گوش هسند.