پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
علی مطهری اخیرا گفت‌وگویی با مجله «لوپون» فرانسه داشته و در آن به
بعضی سوالات راجع به سیاست خارجی و مسائل داخلی پاسخ داده است.
به گزارش «انتخاب»، این نشریه در ادامه آورده است:
علی مطهری، نائب رئیس مجلس شورای اسلامی ایران که برای
ملاقات با رئیس مجلس ملی فرانسه در پاریس به سر می‌برد، اطمینان می‌دهد که
جمهوری اسلامی ایران همه آنچه را که لازم باشد انجام خواهد داد تا توافق
هسته‌ای ایران ادامه یابد. مطهری در سال 2016، به گروه
اعتدال گرایان رئیس جمهور روحانی ملحق شده است. پدر وی، آیت الله مطهری، یک
نظریه پرداز جمهوری اسلامی بود.
مشروح این گفتگو را بخوانید؛
صحبت‌های
دونالد ترامپ در تریبون سازمان ملل متحد، بخصوص شامل تهدیداتی بر علیه
ایران بوده است. آیا توافق هسته ای از نظر شما در معرض خطر است؟
همیشه
یک احتمال وجود دارد، حتی اگر ضعیف باشد، و آن اینکه اقدامات آقای ترامپ،
حرکت به سوی پایان توافق هسته ای را تشویق می کند و یا حداقل به وجود آوردن
نوعی مشکل در آن را . اما، بطور بسیار روشن، آنچه آمریکایی ها در پی آن
هستند، این است که ایران را بسوی عدم رعایت این متن (توافق) بکشانند و بر
این اساس خودشان بتوانند بهانه ای برای نقض توافق هسته ای بدست آورند.
اما
مطمئن باشید که ایران در این تله نخواهد افتاد و هرگز اولین کشوری که
برجام را نقض می کند نخواهد بود. ما همه تلاش خود را برای آنکه توافق به
راه خود ادامه دهد انجام خواهیم داد. آنچه که ما خواهان آن هستیم، این است
که کشورهای اتحادیه اروپا، و بخصوص آن هایی که با ایران توافق هسته ای را
انجام داده‌اند (مانند فرانسه، انگلیس، آلمان) استقلال خود را نشان دهند،
این توافق را رعایت کنند و راه آمریکایی‌ها را پیش نگیرند. برای ما، تنها
چند روز لازم است تا به توانایی هسته‌ای غیر نظامی پیش از امضای توافق،
برسیم.
آیا اظهارات ترامپ، موضع و جایگاه روحانی را تضعیف می سازد؟ آیا این مسائل به نفع تندروهای ایران نیست؟
هنگامی
که این مسئله مربوط به منافع ملی ایران می شود، محافظه کاران و اصلاح
طلبان، دقیقا یک دیدگاه دارند و در یک جبهه قرار می گیرند. اگرچه محافظه
کاران ایران، انتقادات فراوانی نسبت به توافق هسته ای انجام دادند، اما با
این حال پذیرفتند که این توافق امضا شود و البته این متن با چراغ سبز رهبر
انقلاب امضا شد. با این حال، حتی اگر احتمال بسیار ضعیفی وجود داشته باشد،
در صورتی که آمریکایی ها تصمیم بگیرند که توافق هسته ای را نقض کنند، خود
آن ها هستند که اولین بازندگان خواهند بود، چرا که آن ها در عرصه
بین‌المللی منزوی خواهند شد. زیرا این مسئله، آثار بسیار منفی بر روابط بین
آمریکا و اروپا خواهد داشت.
در مورد آنچه که به
ما مربوط می شود، تنها چند روز نیاز خواهیم داشت تا به توان و قابلیت
هسته‌ای غیر نظامی پیش از امضای توافق هسته‌ای برسیم. یعنی غنی سازی 20
درصدی.
بازگشت تحریم ها، آیا بر اقتصاد ایران تاثیرات بزرگی نخواهد داشت؟
فراموش
نکنید که در صورتی که آمریکایی‌ها تصمیم بگیرند که توافق را نقض کنند،
همکاری‌های بین آمریکا و اروپا در زمینه بازگشت تحریم ها، مسئله ساده ای
نخواهد بود. آمریکایی‌ها هرگز نمی‌توانند دارای همان امکانات لازمی باشند
که در دوران قبل از توافق بوده‌اند. امروز ایران کاملا از انزوای سیاسی و
به طور نسبی از محدودیت اقتصادی و بانکی مربوط به دوره تحریم‌ها خارج شده
است.
به همین دلیل است که بازگشت به سوی رژیم تحریم‌ها به طوری
که قبلا وجود داشته است، بشدت مشکل می نماید. به ویژه که برخی از کشورهای
اروپایی پیشتر نیز با ایران، توافقات و موافقتنامه‌های اقتصادی و تجاری
منعقد کرده‌اند. از این پس، آنطور که آمریکا آرزویش را دارد نیست، و نفع
آنها در بازگشت تحریم‌ها نیست. هرچه که پیش آید، ما از کشورهای امضاکننده
برجام، بخصوص فرانسه، انتظار داریم که همه آنچه را که باید، انجام دهند تا
این توافق حفظ شود، توافقی که یک دستاورد در عرصه بین المللی است.
فراموش
نکنید که در داخل ایران، اشخاص بسیاری وجود دارند که مخالف توافق هسته ای
هستند و اگر این توافق امضا و حفظ شده است، به ویژه به یمن سیاست معتدل
مقامات و مجلس ایران بوده است. بنابراین به هیچ وجه نباید اجازه داد که این
توافق از بین برود و به هرحال ما آغازکننده نقض آن نخواهیم بود.
در
عرصه داخلی، بسیاری از رای دهندگان به روحانی، در مورد انتخاب تعداد کمی
از اصلاح طلبان و عدم حضور زن در دولت، ناامید شده اند. آیا شما نیز این حس
را داشتید؟
نمی توانیم از یک «ناامیدی»
در مورد آنچه در دولت جدید مطرح می شود، سخن بگوییم. در حال حاضر، رئیس
جمهور روحانی تصمیم گرفته است تا جایی که امکان دارد، تنش‌های سیاسی با
دیگر قطب‌های قدرت ایران را کاهش دهد تا بتواند هر چه سریعتر مشکلات
اقتصادی را حل کند و بخصوص سریعا به سوی توسعه گام بردارد. البته با این
حال می توان رئیس جمهور روحانی را مورد انتقاد قرار داد و از او برای اینکه
نتوانسته است به تمامی قول‌هایی که در مورد تشکیل دولت جدید داده بود عمل
کند، انتقاد کنیم. ولی من اطمینان دارم که او به تعهدات حقوق بشری اش و
دفاع از آزادی های عمومی عمل خواهد کرد.
شما
یکی از نادر سیاستمداران ایرانی هستید که به مسئله حصر می پردازند. ارزیابی تان را بفرمایید؟
وقایع اخیر بی نتیجه نبوده اند. برای
مثال درخواست های آقای کروبی را در نظر بگیرید که ابراز امیدواری کرده بود
ماموران از منزل او بیرون بیایند. آنها 24 ساعت در منزل خود قرار دارند.
همچنین خواسته است که مورد محاکمه علنی قرار گیرد و این کار در حضور
رسانه‌ها انجام شود. در این زمینه نیز دولت وعده‌ای به وی داده است.
در
زمینه پایان دادن به حصر خانگی آنها ضرورت دارد یادآوری شود که این موضوع
در شورای عالی امنیت ملی ایران (که بزرگترین سازمان سیاسی کشور است) به طور
غیررسمی مطرح شده است. اعضای این شورا روی اینکه مهم است برای این موضوع
راه حلی یافت شود توافق دارند. ما امیدواریم که این مسئله سریعا در شورای
عالی امنیت ملی به طور رسمی مطرح و به رأی گذاشته شود و بتوانیم راه حلی
بیابیم.
راه حل که می گویید یعنی چه ؟ آزادی این دو اوپوزیسیون را به دست آورد یا محاکمه شان را ؟
مقصود
این است که یا تصمیم آزادی آنان گرفته شود و یا اینکه در باره محاکمه علنی
آنان تصمیم گیری شود. البته باید اتهامات طرف مقابل نیز رسیدگی شود.
اوضاع
کنونی با آنچه که در چند سال پیش وجود داشت فرق کرده است. برای مثال
بسیاری از افرادی که روی ادامه حصر خانگی اصرار داشتند امروزه به این نتیجه
رسیده اند که ادامه این وضعیت به نفع منافع ملی کشور نیست. این احتمال هست
که این مسئله حل شود. به هر حال، حتی از نظر منطق و عدالت نیز، اگر این دو
نفر خطایی کرده باشند می‌توان اینطور در نظر گرفت که با هفت سال حصر
خانگی، آنها مجازات خود را سپری کرده اند.
زنان
ایرانی اخیرا جنبش هایی را برای شرکت در مسابقات فوتبال مردان راه‌اندازی
کردند چیزی که قانون اجازه آن را به آنها نمی دهد. به آنها اجازه داده نشد
که در مسابقه ایران و سوریه وارد وزرشگاه شوند در حالی که زنانی که حامی
تیم ملی سوریه بودند مجاز به ورود به ورزشگاه بودند. شما این تناقض را
چگونه توضیح می دهید؟
در ایران رویه‌ای
هست که بر اساس آن در زمان مسابقه میان تیم ملی ایران و یک کشور خارجی،
اتباع این کشورها یعنی مردان و زنان می توانند دسترسی آزادانه ای به
ورزشگاه‌های محل بازی داشته باشند. این همیشه وجود داشته است. چیز جدیدی
نیست. در باره عدم حضور زنان ایرانی در ورزشگاه ها باید این را دانست که
برخی از علمای روحانی بر این باور هستند که این کار می تواند از این جهت
اشکال داشته باشد که مطابق اسلام یک زن مجاز نیست بدن عریان مرد بیگانه را،
غیر از سر و گردن و دستها تا حد معمول، نگاه کند، همان طور که درباره نگاه
مرد به بدن زن بیگانه قانونی وجود دارد. البته در مورد فوتبال این مشکل
وجود ندارد چون بازیکنان پوشیده هستند.
ولی مسئله
دیگر ی وجود دارد و آن فضای کلی استادیوم ها است (و در آن زنان می توانند
قربانی اهانت های حامیان مرد تیم ها باشند). در حالی که این مسئله نیز
می‌تواند حل شود. می توان کاملا این تصور را داشت که محلی ویژه برای حضور
زنان در نظر گرفت و ورودی و خروجی جداگانه برای آنها وجود داشته باشد.
در همین راستا شاهد هستیم که بعضا در شهرهای بزرگ ایران، روسری ها از سر
می افتند و یا حتی در داخل اتومبیل ها کاملا از سر زنان ایران ناپدید
می‌شوند. آیا قانون می‌تواند مسئله حجاب در ایران را نرم‌تر سازد؟
به
طور کلی، وضع حجاب اسلامی در ایران رضایت بخش است اگر از چند مورد
حاشیه‌ای و جزئی که شما هم اشاره کردید بگذریم. حجاب اسلامی نوع پوششی است
که زنان ایرانی آن را انتخاب کرده‌اند.
برای
مثال، اگر شما به مناطق دور افتاده یا در جاده‌های دور دست، جایی که هیچ
نظارتی وجود ندارد، بروید می‌بینید که زنان حجاب دارند. این یعنی امروزه در
ایران، سختگیری خاصی در این باره نمی‌بینید. در عوض، ما انتقاد بسیار
فراوانی از «برهنگی» که در اروپا هست، داریم. ما فکر می‌کنیم که وزن مجموعه
تبلیغات اینجا آنقدر زیاد است که زنان را به برهنگی تشویق می‌کند. زیرا
شما اگر به اروپای حدود هفتاد سال قبل نگاه کنید، اوضاع کاملا متفاوت بود و
زنان پوشیده بودند. اگر این فشار ناشی از تبلیغات را برداریم، در نتیجه به
طور خودکار، شاهد آن خواهیم بود که اروپا به سمت اوضاع سابق باز می‌گردد و
زنان به طور طبیعی و فطری به سوی نوعی از لباس پوشیدن خواهند رفت که بسیار
پوشیده تر است.
مطهری با روزنامه لوموند نیز مصاحبه داشته است که گزیده آن در زیر می آید:
مسئله رفع حصر در شورای عالی امنیت ملی مطرح شده است بی آنکه در دستور کار قرار داشته باشد ولی این شورا قرار است در یک چارچوب رسمی در این باره تصمیم بگیرد.
درباره مسئله رفع حصر وارد مرحله جدیدی شده‌ایم. بسیاری از مقامات اصولگرا که از باقی ماندن آنها در حصر خانگی حمایت می‌کردند، اکنون معتقدند که این موضوع دیگر نمی‌تواند به نفع کشور باشد. دولت اقدام کرد تا مأمورینی که در داخل منزل آقای کروبی مستقر شده بودند به درخواست خود او محل را ترک کنند.
دو سال پیش وقتی من با رهبری درباره رفع حصر صحبت کردم، مخالف بودند. ولی اوضاع عوض شده است. آقایان موسوی و کروبی با مشکل سلامتی مواجه هستند. آنها سالخورده هستند و ممکن است نظر رهبری هم تغییر کرده باشد.
