تام او کانر در نیوزویک نوشت: دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین در نشست دوجانبه هلسینکی فنلاند در مورد مسائل جهانی از جمله جنگ هفت ساله سوریه با یکدیگر گفتگو کردند. این دو مرد به نظر می رسد که به یک صف بندی مشترکی دست یافته اند. اگر چه مسئله رد ادعای مداخله روسیه در انتخابات نوامبر 2016 از سوی ترامپ به موضوع برجسته نشست هلسینکی تبدیل شد؛ اما این نشست می تواند برای بحران سوریه پیامدهای گسترده ای داشته باشد.
به گزارش «انتخاب»، نیوزویک ادامه داد: در کنفرانس خبری پس از نشست، پرزیدنت ترامپ از شکل گیری اتحاد نظامی با روسیه تاکید کرد و گفت که دو کشور « همراه با هم پیش می روند » و « در سوریه و مسائل دیگر با یکدیگر هماهنگ خواهند بود.» کمال عالم یکی از پژوهشگران موسسه سرویس یونایتد در انگلیس به نیوزویک گفت: « در وهله نخست، مهم ترین نقطه تقارب بین طرفین سوریه بوده است. تغییر رژیم بشار اسد واقعا تمام شده و اکنون بدون هیچ شانسی به خاک سپرده شده است.» نشست آمریکا – روسیه در حالی صورت می گیرد که هفت سال پیش باراک اوباما در آگوست 2011 گفت: « اکنون زمان برای کناره گیری اسد از قدرت فرا رسیده است.» ماه ها قبل تر از این اظهارات، تظاهرات ضد دولتی در سوریه گسترش یافت و به یک درگیری مرگبار بین شورشیان و نیروهای امنیتی تبدیل شد. در طی این حوادث آمریکا، دولت سوریه را به کشتن شهروندان بی گناه متهم کرد و از شورشیان مورد حمایت ترکیه، عربستان ، قطر حمایت مالی، آموزشی و تسلیحاتی کرد. میزان خشونت همراه با تصاحب شهرهای بزرگ توسط شورشیان و بمباران شدید مراکز شهری از سوی جنگنده های ارتش سوریه افزایش پیدا کرد. باراک اوباما در اظهارات عمومی بر مداخله نظامی به سوریه با ادعای مبنی بر این که دولت سوریه از سلاح های شیمیایی علیه غیرنظامیان در مناطق خارج از دمشق استفاده کرده است را مطرح کرد. اما هیچ اقدام خاصی انجام نداد.
ترامپ به طور علنی از طریق مجموعه ای از توئیت از سیاست های دولت اوباما در سوریه انتقاد کرده است. وی نیروهای مخالف دولت سوریه که تحت حمایت آمریکا بودند را « تروریست» نامید و چند روز قبل تر وی مخالفان سوری تحت حمایت آمریکا را وابسته به گروه القاعده دانست. در نهایت ایالات متحده آمریکا اولویت های خود در سوریه را با ورود گروه داعش که جزئی از القاعده بودند تغییر داد. این گروه در سال 2013 پس از هرج و مرج ناشی از تهاجم آمریکا به عراق شکل گرفتند و وارد سوریه شدند. پس از شکل گیری ائتلاف نظامی به رهبری ایالات متحده آمریکا در سال 2015م، آن ها به جای دولت سوریه، شبه نظامیان داعش را مورد هدف قرار می دادند. در همان سال روسیه در بحران سوریه مداخله نظامی کرد. این مسئله آرمان های سیاسی ترامپ را به واقعیت نزدیک تر کرد و از یک رویکرد دوستی با روسیه حمایت کرد. که این امر به معنای حمایت از اسد و متحدان ایرانی اش در برابر گروه های جهادی و شورشی در این کشور بود. روابط آمریکا با روسیه در دوران اوباما به دلیل الحاق کریمه به روسیه در سال 2014 تیره شد و بحران سوریه تنش های فیمابین را افزایش داد.
پیروزی ترامپ به طور موثر به حمایت آمریکا از مخالفان سوریه پایان داد، اما اتحاد آمریکا و روسیه هرگز شکل نگرفته است. هنگامی که ترامپ به بالاترین منصب در کشور رسید ، صداهایی که وی را متهم به تبانی با روسیه می کرد بلندتر شد. به همین دلیل او مجبور شد که خود را از رهبر روسیه دور کند؛ در حالی که هنوز برای هدف مشترک خود یعنی اعاده نظم در سوریه تاکید می کرد. جایی که در حال حاضر آمریکا از یک شاخه کرد یعنی نیروهای دموکراتیک سوریه حمایت می کند. درست یک هفته قبل از سفر رسمی ترامپ به هلسینکی، آن ها به طور رسمی به مواضع خود در مورد « اسد باید برود» دوران اوباما را پایان دادند.
در طی دوران ترامپ، کمتر از سه روز پس از متهم شدن اسد به حمله شیمیایی به استان ادلب تحت کنترل شورشیان، وی دستور حمله موشکی به پایگاه هوایی سوریه در استان مرکزی حمص را صادر کرد. وی از طریق ائتلاف چندین بار به داعش و شبه نظامیان حامی دولت سوریه حمله کرد. وی در واکنش به حمله شیمیایی گزارش شده توسط دولت سوریه، چندین سایت دولت سوریه را بمباران کرد.در حالی که آخرین حمله آمریکا در مقیاس گسترده تر با حضور فرانسه و بریتانیا بود اما بر موفقیت های اسد در باز پس گیری مناطق تحت کنترل شورشیان تاثیری نداشت.
پس از باز پس گیری بخش های بزرگی از مناطق مرکزی و شرق سوریه، ارتش اسد به پاکسازی مناطق حومه دمشق ادامه داد و از آن زمان به بعد به جنوب غربی شهر درعا نقل مکان کرده اند. در عرض چند هفته، نیروهای سوریه بسیاری از این استان را امن کرده است. ایالات متحده آمریکا حمایت از شورشیان علیه اسد را ترک کرده است. در این مسیر اسرائیل حملات هوایی مرگبار خود علیه اهداف ایرانی و شبه نظامیانش افزایش داده است. مسکو و واشنگتن هر دو نگران هستند که حضور شبه نظامیان تحت حمایت ایران مانند حزب الله می تواند زمینه یک جنگ گسترده مرگبار را فراهم کند. بنا بر گزارش هایی روسیه و ایران، اسرائیل، اردن و آمریکا در مذاکرات مختلفی برای رسیدن به یک توافق آرام برای دوری از هر گونه درگیری غیرضروری شرکت کرده اند. کمال عالم معتقد است: « توافق مشترک همانطور که انتظار می رود؛ سوریه و اسد می توانند کل جنوب را پس بگیرند – اسرائیل هم با این توافق موافق است – ایرانی ها باید جنوب را ترک کنند....فرایند آستانه به کار خود ادامه خواهد داد و من فکر می کنم که در نهایت آمریکایی ها از سوریه خارج خواهند شد. در کل منافع ارتش آمریکا به افغانستان و عراق گره خورده است و هنوز برای پنتاگون دو کشور اولویت بوده است.»
«لوان جاگاریان» سفیر روسیه در ایران گفت: برخی مواقع واقعا مناقشه رخ می دهد و ما طبیعی است نگران احتمال رویارویی بین نیروهای ایرانی و اسراییلی در سوریه باشیم و در همین راستا تمام تلاش ممکن را بکار می گیریم تا از بروز چنین وضعیتی جلوگیری کرده و اجازه گسترش دامنه اختلافات را ندهیم.
