مهمترین ویژگی معاملات شبانه آن است که ارز به صورت فیزیکی مورد معامله واقع نمیشود و بیشتر خرید و فروشها حالت به اصطلاح کاغذی دارد. در این شرایط بالا رفتن قیمتها در انتهای شب به سود معاملهگرانی است که طی روز در معاملات فردایی موقعیت خرید گرفتهاند. دومین ویژگی معاملات شبانه آن است که حجم خرید و فروشها محدود و تعداد معاملهگران نیز کم است. سومین ویژگی این دسته از معاملات به عدم شفافیت آن مربوط است و ممکن است گروه محدودی با تعدادی از معاملات هیجانی صوری سطح قیمتها را جابهجا کنند.
روزنامه دنیای اقتصاد نوشت: «در چهارمین روز هفته، معاملات دلار در کانال ۱۰ هزار و ۸۰۰ تومان کلید خورد. این اتفاق در حالی رخ داد که شاخص ارزی در ساعات عادی بازار روز دوشنبه تنها در مقطع کوتاهی بالای سطح ۱۰ هزار و ۴۵۰ تومان حاضر شده بود. در این شرایط، عامل باز شدن بازار با قیمتی ۳۵۰ تومان بالاتر از سقف روز دوشنبه چه بود؟ بسیاری از فعالان، این نوسان را به تحرک شبانه سفتهبازان و نوسانگیران در معاملات پشتخطی نسبت دادند؛ معاملاتی که در آن ارز به صورت فیزیکی خرید و فروش نمیشود و عمق آن به دلیل محدود بودن خرید و فروشها کم است. با این حال، نوسانگیران هر از چند گاهی که در نوسانگیری از معاملات روزانه ناکام میشوند، بازار شبها را پشت خطها داغ میکنند. بازار سکه نیز دو شب پیش هیجانی شد و در معاملات پشت خطی به سطح ۳ میلیون و ۹۵۰ هزار تومان سرک کشید؛ حال آن که در ساعت عادی بازار با قیمت ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان به کار خود پایان داده بود.
نوسانات شبانه در بازار روز بعد ادامه پیدا نکرد و دلار و سکه در ساعات کاری روز سهشنبه بیشتر به سمت قیمتهای پایینتر نسبت به سقف ابتدای روز تمایل داشتند. روز سهشنبه، دلار که در ابتدای روز ۱۰ هزار و ۸۰۰ تومان قیمت خورده بود، به تدریج راه کاهشی را در پیش گرفت و در معاملات با حجم عمده تا قیمت ۱۰ هزار و ۵۸۰ تومان پایین رفت. با برخورد به این نقطه، تعداد خریداران کمی در بازار بیشتر شد ولی قیمت چندان افزایشی نشد و حدود ساعت ۴ بعدازظهر روی سطح ۱۰ هزار و ۶۵۰ تومان قرار داشت. قیمتی که از سقف ابتدای روز ۱۵۰ تومان عقبنشینی کرده بود ولی از قیمت بسته شده روز دوشنبه همچنان ۲۰۰ تومان بیشتر بود. در بازار سکه نیز چنین حکایتی وجود داشت ولی بازه نوسانات کمی محدودتر بود. سکه که در ابتدای روز ۳ میلیون و ۹۵۰ هزار تومان قیمت خورده بود، در ادامه روز تا قیمت ۳ میلیون و ۸۸۰ هزار تومان عقبنشینی کرد و حدود ساعت ۴ بعدازظهر با قیمت ۳ میلیون و ۸۹۰ هزار تومان به کار خود پایان داد.
روز گذشته صرافیهای بازار نیز عمدتا دلار را بر تابلوی خود ۱۰ هزار و ۷۰۰ تومان قیمت زدند. در حالی که صرافیهای بیشتری در بازار تابلوی اعلان قیمتهای خود را روشن کردهاند، تعداد زیادی از آنها خرید و فروش ارز انجام نمیدهند. روز گذشته دو صرافی در ضلع جنوبی میدان فردوسی وجود داشتند که پاسخگوی تقاضای خدماتی مردم بودند. صف نسبتا کوتاهی در برابر این دو صرافی شکل گرفته بود و مردم با قیمت آزاد ارز مورد نیاز خود را تهیه میکردند. عدهای عنوان میکردند از قبل تور رزرو کردهاند و برای تهیه ارز مورد نیاز خود به بازار مراجعه کردهاند. همچنین برخی دانشجویان که قصد ادامه تحصیل در دانشگاههای خارجی را دارند، بعضا برای تهیه ارز به بازار مراجعه کرده بودند. اگر کسی موفق نمیشد از صرافیها ارز مورد نیاز خود را تهیه کند، به سوی دلالان میرفت.
ویژگیهای معاملات شبانه
به گفته فعالان، در ساعات عادی بازار که جریان طبیعی معاملات وجود دارد، نوسانگیران قدرت کمتری دارند که قیمتها را مطابق خواست خود جابهجا کنند. با آغاز به کار حتی محدود صرافیها و لغو ممنوعیت معاملات ارزی، شفافیت خرید و فروشها در بازار بیشتر شده است. از سوی دیگر، اگر قیمتها در طول روز تکانههای غیر طبیعی را تجربه کنند، آن هم در روزهایی که تقاضا در بازار کمی فروکش کرده است، ممکن است بازارساز با ورود خود تحرکات نوسانگیران را با حضور خود خنثی کند و اجازه جابهجایی شدید قیمتها را ندهد. در این شرایط، نوسانگیران شبها در معاملات پشت خطی و پس از بسته بازار فعال میشوند. مهمترین ویژگی معاملات شبانه آن است که ارز به صورت فیزیکی مورد معامله واقع نمیشود و بیشتر خرید و فروشها حالت به اصطلاح کاغذی دارد. در این شرایط بالا رفتن قیمتها در انتهای شب به سود معاملهگرانی است که طی روز در معاملات فردایی موقعیت خرید گرفتهاند. دومین ویژگی معاملات شبانه آن است که حجم خرید و فروشها محدود و تعداد معاملهگران نیز کم است. سومین ویژگی این دسته از معاملات به عدم شفافیت آن مربوط است و ممکن است گروه محدودی با تعدادی از معاملات هیجانی صوری سطح قیمتها را جابهجا کنند. برخی عنوان میکنند این افراد در خارج از کشور حضور دارند و به دلیل معاملات فردایی که در شهرهای هرات و سلیمانیه انجام دادهاند، قیمتهای بازار داخلی را نوسانی میکنند تا آن بازارها را نیز تحت تاثیر قرار دهند. این در حالی است که نظرهای متفاوت دیگری نیز در بازار وجود دارد.
شکست سطح مقاومتی پشت خط
به گفته فعالان، نوسانگیران پشت خطی معمولا یک هدف مشخص را دنبال میکنند. آنها در درجه اول میخواهند با حجم معاملات محدود قیمت را از سطوح مقاومتی عبور دهند. به عنوان مثال، آنها در ساعات پایانی روز دوشنبه موفق شدند به راحتی قیمت را از سطح مقاومتی ۱۰ هزار و ۴۵۰ تومان عبور دهند؛ حال آن که در ساعات عادی بازار، قیمت در آن سطح مقاومت نسبتا سنگینی را صورت داده بود. نوسانگیران از این سطحشکنی دو هدف را دنبال میکنند. اول این که زمینه ساز ورود تقاضای جدید به بازار شوند و سطح تقاضا را در روز بعد تحتتاثیر قرار دهند. دوم آن که زمینه سود خود را در معاملات فردایی فراهم آورند.
نکته جالب اینجاست در صورتی که تقاضای جدیدی پس از نوسانات شبانه وارد بازار نشود، آنها در موقعیت فروش قرار میگیرند و بخشی از ارزهای نقدی خود را در سطوح قیمتی بالا به فروش میرسانند. در چنین شرایطی میتوان گفت، امکان ضرر برای نوسانگیران شبانه چندان بالا نیست. به نظر میرسد بازارساز پس از ارائه بسته ارزی، حال باید نفوذ خود را در معاملات شبانه نیز گسترش دهد تا از این طریق نیز نوسانگیران نتوانند قیمتهای بازار را با جابهجاییهای سنگین مواجه کنند. ممکن است بر خلاف روز سهشنبه، تقاضای بیشتری پس از نوسانات شبانه وارد بازار شود و موج جدیدی از رشد قیمت رخ دهد. شیوه و بهانهای که معمولا نوسانگیران شبانه برای افزایش برد قیمتها از آن استفاده میکنند، برجستهسازی اخبار سیاسی است. این نوسانات معمولا تحتتاثیر اخبار بنیادی اقتصادی نیست و بیشتر از رفتار هیجانی معاملهگران تبعیت میکند. به عنوان مثال، سکهبازان در معاملات شبانه روز دوشنبه حتی توجهی به نزول اونس در بازارهای جهانی و سقوط آن به زیر مرز هزار و ۲۰۰ دلار نکردند.