علی خرم، نماینده پیشین ایران در دفتر اروپایی سازمان ملل معتقد است ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه بر خلاف مسئولان ایرانی اهل زد و بند است و هر جا منافعش ایجاب کند، می تواند علیه ایران نیز با دیگر کشورها همراه شود.
خرم در گفت و گو با خبرنگار «انتخاب»، درباره دیدار اردوغان و پوتین و توافق جدید آنها درباره ادلب گفت: از نظر واقعی، بازی قدرت های دخیل در سوریه به این صورت است که در جاهایی با هم رقابت می کنند و در جاهایی هم ممکن است همدیگر را قال بگذارند.
یا پوتین در تهران رودربایستی داشت یا اردوغان امتیاز جدیدی به او داده
او ادامه داد: در نشست تهران، آقای اردوغان موضوع تاخیر در حمله به ادلب را مطرح کرد که با مخالفت ایران و روسیه روبرو شد. اکنون توافق جدید او با پوتین دو معنا می تواند داشته باشد. اول اینکه روسیه در رودربایستی با ایران، با پیشنهاد ترکیه موافقت نکرد و احتمال دوم اینکه ترکیه امتیازات دیگری به روسیه پیشنهاد کرده و مسکو هم تغییر عقیده داده است.
پوتین اهل زدوبند است؛ ممکن است این بار با ترکیه علیه ایران شده باشد
این کارشناس مسائل سیاست خارجی تاکید کرد: روانشناسی ما این است که همواره بر اساس قول و قرار پیش می رویم. یعنی اگر با سوریه قرارداد ببندیم، به آن پایبندیم. در نشست تهران هم ایران تلاش کرد سوریه را نمایندگی کند. بر خلاف این رویه ایران، پوتین نشان داده همواره اهل معامله و زد و بند است و ابایی از این کار ندارند. مثلا در ماجرای صادرات نفت این موضوع دیده شد. پوتین گاهی با آمریکا علیه ایران زد و بند کرده، گاهی با اسرائیل و حالا هم ممکن است با ترکیه علیه ایران شده باشد.
باید تصمیماتی بگیریم که غافلگیر نشویم
خرم افزود: در اینجا مسئولین ما باید درست توجه اوضاع باشند و تصمیماتی بگیرند که در آینده غافلگیر نشوند. در حال حاضر، در مجامع جهانی نیز این سوال مطرح است که پس اجلاس تهران چه بود که 10 روز بعد از آن، دو کشور از سه کشور حاضر در آن دوباره بر سر میز می نشینند و توافقی درست بر خلاف توافق صورت گرفته در تهران می کنند؟
روسیه در ماجرای ادلب، سوت می زند و گاهی به این سمت و گاهی به آن سمت می رود
این کارشناس مسائل بین الملل درباره نقش ترکیه در سوریه نیز اظهار داشت: اردوغان به عنوان رهبر ترکیه، در سوریه یک فرصت دارد و یک تهدید. فرصت او این است که نیروهایش در سوریه اند و تا به آنها دیکته نکنند، از این کشور خارج نمی شوند. از این نظر، ادلب مابه ازایی بین سوریه و ترکیه شده که در آن ایران از سوریه حمایت می کند و روسیه هم با یک بازی در این وسط سوت می زند و گاهی به این سمت و گاهی به آن سمت می رود.
خرم ادامه داد: تهدید ترکیه هم موضوع کردهای سوریه هستند. یک سوم خاک سوریه کردنشین بوده. اکنون ترکیه با کمک امریکا دور تا دور این محدوده را گرفته اند. خودِ آمریکا هم با ایران مخالف است و هم مجبور است با ترکیه مخالف باشد چراکه از کردهای سوریه حمایت می کند.
ایران و سوریه هم فعلا از کردها چشم پوشی کرده اند
او افزود: در این بین، ایران و سوریه هم فعلا از وجود کردها چشم پوشی می کنند و تمرکز خود را بر مبارزه با داعش و خارج کردن ترکیه از سوریه و بازگشت آن به مرزهای خود قرار داده اند. روسیه هم که در این منطقه نیروی هوایی دارد برای سفت کردذن جای خود در سوریه و امتیاز گرفتن از آمریکا، ترکیه، ایران و اسرائیل و بقیه تلاش می کند و می جنگد. در نتیجه ما با چنین صحنه ای با تمام پیچیدگی هایش در سوریه مواجهیم.
وضعیت ادلب روز دوشنبه در دیدار ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان روسای جمهوری روسیه و ترکیه در سوچی مطرح و مورد بررسی قرار گرفت.