سیدجمال ساداتیان تهیهکننده باسابقه سینما میگوید که در شرایط فعلی سینمای ایران تسهیلاتی وجود ندارد تا افراد مجبور نشوند پولهای خارج از سینما را جذب کنند.
پولشویی این روزها یکی از داغترین موضوعاتی است که سینمای ایران با آن دست و پنجه نرم میکند، مسئلهای که همه بر سر آن اتفاق نظر دارند و از آسیبهای آن میگویند اما هیچکس از چگونگی برطرف کردن این معضل سخنی نمیگوید.
این مسئله در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر نیز به یکی از چالشهای نشستهای خبری بدل شده بود و نمیشد نشستی برگزار شود و پرسشی درباره چگونگی تامین سرمایه ساخت فیلم از سوی اهالی رسانه مطرح نشود، سوالی که البته هیچ گاه به صورت کامل و قطعی از سوی سازندگان پاسخ داده نمیشد و هر کس به نوعی سعی داشت تا از پاسخ به آن سر باز بزند.
با این حال آنچه مسلم است، شکلگیری و گسترش این معضل در سینمای نه چندان سرحال ایران است و مشخص نیست که اگر در زمان مناسب جلوی این مسئله گرفته نشود، این سینما چه تبعاتی را خواهد پرداخت و چه آسیب هایی را خواهد دید.
به همین منظور و درباره معضل پولشویی در سینمای ایران با سیدجمال ساداتیان تهیه کننده باسابقه سینما که امسال نیز در جشنواره سی و هفتم با فیلم سینمایی «متری شیش و نیم» حضور داشت هم کلام شدهایم و درباره علل به وجود آمدن این معضل و آسیبهای آن گفتوگو کردهایم.
چرا سینما را از نظر اقتصادی ضعیف میکنیم؟
سیدجمال ساداتیان در ابتدا، درباره داغ شدن بحث ورود پولهای کثیف به سینما با اشاره به میزان گردش مالی سینمای ایران بیان کرد: «باید بگویم که این مسئله واقعا سوال برانگیز است که چرا سینمای ایران که این همه تاثیرگذار است و نقشهای متفاوتی مانند حل و فصل کردن امور اجتماعی و ... را ایفا میکند، سهمش از گردش مالی کشور اندک است، تنها حدود ۲۰۰ میلیارد تومان گردش مالی دارد. چرا سینما را از نظر اقتصادی ضعیف میکنیم و نمیگذاریم بزرگ شود؟ بحث من سر این است که چرا در کنار صنعت کشور برای سینما اعتبار مناسبی در نظر گرفته نمیشود؟ این مسایل خود سبب آسیب دیدن و شکل گیری معضلاتی در سینمای ایران میشود.»
سینما مسیری برای جذب سرمایه سالم ندارد
این تهیهکننده در همین راستا افزود: «بحث من این است که چرا سینما خود مسیری را ندارد که افراد مجبور نشوند پولهای خارج از سینما را جذب کنند. مصاحبهای از وزیر صنعت و معدن دیدم که گفته بودند ۴۰ هزار میلیارد تومان برای توسعه صنعت اختصاص داده است، ممکن است برای این حوزه مبلغ ناچیزی هم باشد اما فرض کنید برای ساخت فیلم، توسعه محصولات فنی سینمایی یا گسترش فضاهای نمایشی و سینمایی به سراغ بنگاههای اقتصادی برویم و از آنها درخواست تسهیلاتی برای فعالیتهای فرهنگی با نرخهای قابل قبول داشته باشیم، جایی وجود دارد که حاضر باشد یک میلیون تومان وام برای توسعه فضای فرهنگی بدهد؟
اصلا چنین درخواستی را هیچ بنگاه اقتصادی به رسمیت نمیشناشد و این مسئله حاکی از آن است که برنامهای برای توسعه این فضاها در نظر گرفته نشده است و در بودجه برای آن ردیفی وجود تعریف نشده است که بنگاههای اقتصادی موظف به انجام آن باشند.»
بگذارید تهیهکننده مثل یک صنعتگر از بانک وام بگیرد
ساداتیان در پاسخ به اینکه این ذهنیت به وجود آمده که هر چه پول به سینما میآید مانند فوتبال صرف دلالی و پولشویی و دستمزدهای میلیاردی بازیگران میشود، نظرش را اینطور بیان کرد: «اگر یک تهیهکننده از یک بنگاه اقتصادی وام بگیرد و مجبور باشد اصل و فرع پول را با ضمانت باز گرداند، آن وقت فیلمش را به شکلی و در قالبی میسازد که مطمئن باشد سود کرده و از لحاظ اقتصادی پولش باز میگردد، همچنین زیر بار هزینههای اضافه آن نمیرود تا بتواند اقساط وامش را تسویه کند، این مراقبت به عهده تهیهکننده است که باید از هنر و تجربهاش استفاده کند تا این جریان را مدیریت کند.»
او همچنین گفت: «وقتی چنین شرایطی وجود ندارد و پولهایی از بیرون وارد سینما می شوند، این بحثهای پولهای کثیف درباره آنها مطرح میشود و سیستم مالی سینما را به هم میریزد. میگویم بگذارید تهیهکننده مانند یک صنعتگر از بانک تسهیلات بگیرد و سیستم کاری خود را به نحوی مدیریت کند که دچار مشکل نشود و اقساط آن را مرتب پرداخت کند.»