تحلیلگر مسائل بینالمللی بر این باور است که فرانسویها تلاش دارند تنشهای میان تهران و واشنگتن در وضعیت فعلی باقی بماند. بدین شرح که آمریکاییها تحریمی جدید را اعمال نکنند و ایران نیز گام جدیدی را در راستای کم کردن تعهدات در برجام برندارد.
قاسم محبعلی، مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت خارجه در گفت و گو با «انتخاب»، در ارتباط با تماسهای دیپلماتیک فرانسویها و تماسهای تلفنی و دیداری سیاستمداران پاریس با مسئولان سیاسی کشورمان، بر این باور است که فرانسویها در شرایط کنونی، خواهان حفظ برجام هستند و قصد دارند ترتیباتی دیپلماتیک را به عنوان راهحل میان ایران و آمریکا ایجاد کنند. فرانسه قصد دارد در قالب یک کنش ابتکاری، مسیر مذاکره میان واشنگتن و تهران را ایجاد کند که امکان شرایط برجام وجود داشته باشد.
وی در ادامه تاکید کرد: «امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه قصد دارد با آرام کردن اوضاع از تشنج و مناقشه بزرگ دیگری، در سطح منطقه جلوگیری کند.»
این کارشناس مسائل بینالملل، در بخش دیگری از گفتههای خود پیرامون پیشنهاد احتمالی فرانسه به ایران برای تزریق 15 میلیارد یورو به اینستکس، تصریح کرد: «با وجود اینکه این پیشنهاد از هیچ منبع رسمی تایید نشده اما مشکل بنیادین اینستکس این است که این طرح در ابعاد مختلف مورد تحریم آمریکا قرار میگیرد. اینستکس در مقطع کنونی، فقط میتواند در زمینههای همچون مواد غذایی، کشاورزی و درمانی فعال باشد. در نتیجه این طرح نفت و مبادلات بانکی را شامل نمیشود. در اینستکس پولی میان ایران و اروپا رد و بدل نمیشود، در واقع این طرح به نوعی تهاتری است که در آن اعتبار مالی دو طرف حفظ میشود.»
محبعلی، همچنین بیان کرد: «مشکل بزرگ طرح فرانسویها پیرامون اینستکس با وجود پیشنهاد مالی هنگفت آنها یعنی 15 میلیارد یورو تزریق پولی اولیه، در دو محور است. یکی اینکه ایران همچنان نمیتواند نفت خود را صادر کند و دیگری تحریم ایران دز رمینه بانکی و مالی. اکنون مساله این است که نفت ایران به عنوان مهمترین محصول صادراتی به اروپا به مقدار هنگفت 15 میلیارد یورو خواهد رسید یا خیر. با توجه به وضعیت کشورمان هیچگاه این مقدار کالای نفتی به اروپا صادر نخواهد شد و در صورت صادرات شرکتهای اروپایی مشمول تحریم آمریکا خواهند شد که به نظر میرسد این ریسک را نخواهند پذیرفت. بنابراین، به نظر میرسد طرح پیشنهادی احتمالی مکرون بدون پشتوانه است یا هنوز سازوکاری قابل قبول را ارائه نکرده است.»
این تحلیلگر مسائل بینالمللی، در پاسخ به پرسش که فرانسه تا چه اندازه توانایی میانجیگری و تنش زدایی در مناسبات با ایران را دارد با بیان اینکه فرانسه در مقام یکی از اعضای دائم شورای امنیت، نقش قابل توجه در معادلات بینالمللی دارد، تاکید کرد: «بعد از ابتکار میانجیگری ژاپن که متاسفانه با توفقیق همراه نبود، در مقطع کنونی ابتکار مکرون میتواند ابتکاری قابل توجه باشد. در همین زمینه، دعوت احتمالی مکرون از روحانی، رئیس جمهوری کشورمان برای حضور در نشست سران جی 7 که ترامپ هم در آن حضور دارد، در صورت واقعیت داشتن، تلاشی مثبت و مبتکرانه برای تنشزدایی میان ایران و آمریکا خواهد بود.»
محبعلی افزود: «با وجود تمامی تلاشهای فرانسه، دو شرط برای اغاز مذاکرات ایران با آمریکا باید مورد لحاظ قرار گیرد که عبارتند از: لغو کامل تحریمها و پذیرش مذاکره مستقیم با ترامپ از سوی ایران. در موقعیت کنونی به نظر میرسد از سوی ایران غیرقابل پذیرش است. در چنین شرایطی فرضیه منطقی این است که فرانسویها تلاش دارند تنشهای میان تهران و واشنگتن در وضعیت فعلی باقی بماند. بدین شرح که آمریکاییها تحریمی جدید را اعمال نکنند و ایران نیز گام جدیدی را در راستای کم کردن تعهدات در برجام برندارد. البته این خواست به طور حتم از سوی ایران مورد اقبال نیست اما آمریکا به طور حتم از آن استقبال میکند.»
این کارشناس مسائل بینالملل پیرامون راهبرد مناسب ایران در قبال تلاشهای دیپلماتیک فرانسه برای تنشزدایی میان تهران با واشنگتن تصریح کرد: «در ابتدای امر ضروری است که ایران هیچگاه نباید میز مذاکره را ترک کند. دوم اینکه منافع ایران و اروپا در حفظ برجام است لذا متناسب با این خواست، باید تلاش شود در سیاستهای اعمالی، بر امور قابل تحقق تمرکز شود. بر این اساس باید طوری رفتار شود که فرانسویها از ادامه مذاکره با ایران مایوس نشوند. باید امکان حل دیپلماتیک مسائل را از طریق کانال پاریس حفظ کرد.»