سیمون واتکینز در اویل پرایس نوشت: مهرداد عمادی، کارشناس مسائل اقتصادی و مشاور بین المللی در لندن در مصاحبه با خبرگزاری ما اشاره کرد که یکی از جنبه های تحریم های آمریکا در دوره ریاست جمهوری اوباما وابستگی ایران به خارج از کشور برای تامین بنزین مورد نیاز خود بود. او در این ارتباط گفت: «بعد از آنکه دولت ترامپ سال گذشته دوباره تحریم های اقتصادی را علیه تهران وضع کرد، رهبران ایران مصمم بودند که از لحاظ تولید بنزین به خودکفایی برسند. به همین خاطر ایران تلاش زیادی برای بهره برداری از پالایشگاه ستاره خلیج فارس انجام داد. ایران در حال حاظر در تولید بنزین به خودکفایی رسیده است، اما قصد دارد در آینده ظرفیت صادرات خود را افزایش دهد».
به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: محمد علی دادور، مدیر عامل پالایشگاه ستاره خلیج فارس اخیرا اعلام کرد که این واحد تولیدی در طول هفت ماه اول امسال صد میلیون دلار درآمد زایی داشته است. در حال حاضر برنامه هایی برای افزایش حجم صادرات و عواید در سال آینده ارائه شده اند. قرار است ظرفیت این پالایشگاه از 360 هزار بشکه در روز به 540 هزار بشکه در روز برسد. این پیش بینی با توجه به سرعت پیشرفت توسعه این پالایشگاه واقع گرایانه به نظر می رسد.
در ابتدا قرار بود توسعه این مرکز در سه مرحله انجام شود، به طوری که در هر مرحله دوازده میلیون لیتر گازولین یورو 5، چهار و نیم میلیون لیتر دیزل استاندارد یورو 4، یک میلیون لیتر نفت سفید و سیصد هزار لیتر ال پی جی در روز تولید شود. برای دست یابی به این اهداف 260 میلیون دلار از منافع صندوق توسعه ملی ایران به پیمانکاران پروژه وام داده شد. تخمین زده میشود که توسعه این پالایشگاه در مجموع 3.4 میلیارد دلار هزینه به دنبال داشته است. فاز اول این پروژه در ماه آوریل 2017 رونمایی شد. ایران یک ماه بعد اولین محموله بنزین خود را صادر کرد. فاز دوم نیز از فوریه سال 2018 شروع شد و مدتی بعد صادرات بنزین استاندارد یورو 5 آغاز شد. فاز سوم نیز چند ماه قبل شروع شده است.
اما کلید اصلی موفقیت پالایشگاه ستاره خلیج فارس این است که گاز خام مورد نیاز خود را از میدان گازی پارس جنوبی دریافت کند. در طول سال های گذشته تعداد زیادی از پیمانکاران خارجی جایگزین یکدیگر شده اند، اما در هر صورت ظرفیت تولید گاز این میدان به طور پیوسته افزایش یافته است. هدف کوتاه مدت ایران برای این میدان گازی تولید یک میلیارد مکعب گاز خام در روز بوده است. در حال حاضر تقریبا 450 هزار بشکه گاز میدان پارس جنوبی در روز برای پالایشگاه ستاره خلیج فارس تامین می شود. پیشرفت برنامه ها زودتر از موعد مقرر به ایران اجازه داد که فاز چهارم این پروژه را نیز شروع کند. قرار است در این مرحله فرایند تولید نفت شیرین راه اندازی شود. این ماده دارای کاربردهای تجاری است و همچنین می توان از آن در تولید محصولات پتروشیمی استفاده کرد.
چندین نفر از منابع نزدیک به وزارت نفت ایران در مصاحبه با خبرگزاری ما اشاره کردند که تهران دوباره به دنبال از سرگیری برنامه اولیه خود برای بخش بنزین کشور است. قرار بود ایران دو سال بعد از اجرای توافق هسته ای برجام حداقل ده درصد از نیازهای دیزل و بنزین جنوب اروپا را تامین کند و به بزرگ ترین تولید کننده بنزین در خاورمیانه تبدیل شود.
در واقع گسترش صادرات بنزین یکی از عناصر اصلی استراتژی ایران برای مقابله با تحریم های جدید آمریکا بوده است. رهبران ایران اصطلاحا مدل اقتصاد مقاومتی خود را بر مبنای تولید محصولات پتروشیمی طراحی کردند.
بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران هفته گذشته گفت که 95 درصد شرکت های پتروشیمی ایران با وجود تحریم های اقتصادی می توانند محصولات خود را صادر کنند. او همچنین اضافه کرد که واحدهای پتروشیمی ایران در حال حاضر 66 میلیون تن محصولات پتروشیمی را در سال به بازارهای دنیا صادر می کنند. چنانچه پروژه های برنامه ریزی شده در کشور تا پایان سال 2025 پیاده سازی شوند، ظرفیت تولید سالانه کشور به 130 میلیون تن خواهد رسید.
اما بومی سازی فناوری و فرایندهای تولید نقش مهمی در افزایش ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی در ایران داشته است. امیر حسین زمانی نیا، معاون امور تجارت بین الملل در وزارت نفت بعد از امضای توافق برجام بر روی ضرورت این مدل اقتصادی تاکید کرده بود. او اشاره می کند که ایران از سرمایه گذاری مستقیم شرکت های خارجی در صنعت نفت استقبال میکند، اما مقامات این وزارت خانه هم زمان باید به دنبال توسعه ظرفیت های داخلی باشند. از آن زمان سطح همکاری بین شرکت فناوری و تحقیق پتروشیمی ایران و بنیاد ملی نخبگان و دانشگاه های داخلی در راستای بومی سازی فناوری و خدمات مهندسی افزایش پیدا کرده است.
مطابق با گزارش اداره توسعه و برنامه ریزی شرکت نفت ملی ایران، بیش از 21 پروژه پتروشیمی به چینی ها واگذار شده است. هزینه توسعه این پروژه ها تقریبا بیست میلیارد دلار تخمین زده میشود. هم زمان نوزده پروژه دیگر نیز توسط صندوق توسعه ملی ایران تامین مالی خواهد شد. پیش از اعمال تحریم های اقتصادی توسط دولت ترامپ، شرکت های اروپایی پیشنهادهای زیادی برای حضور در ایران ارائه کرده بودند.
در شرایط کنونی به نظر می رسد که دولت ترامپ در حال عقب نشینی کردن از خاورمیانه است. رهبران ایران معتقدند که به زودی تحریم های اقتصادی کاهش پیدا می کنند یا به طور کامل برداشته خواهند شد. تهران معتقد است که شرکت های اروپایی حتی پیش از برداشته شدن تحریم ها دوباره به بخش پتروشیمی ایران باز خواهند گشت. هفته گذشته سید رضا قاسمی شهری، مدیر عامل پتروشیمی تندگویان در نمایشگاه صنایع پتروشیمی و پلاستیک در آلمان حضور پیدا کرده بود. او در این مراسم گفت که شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس در حال مذاکره برای بستن چندین توافق با شرکت های اروپایی است.
