پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
محمد عایش در القدس العربی چاپ لندن نوشت: صبح روز دوشنبه سال ۲۰۲۰، جهان شاهد یک زلزله اقتصادی و کاهش شدید قیمت نفت به نحوی بی سابقه بود و تنها در طول چند دقیقه، قیمت نفت بیش از ۳۰ درصد کاهش پیدا کرد.
به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: این یک سقوط عادی و منطقی نبود؛ بلکه یک فروپاشی به معنای واقعی کلمه بود؛ چرا که هیچ کالایی تنها در طول چند دقیقه یک سوم ارزش خود را از دست نمیدهد؛ بویژه آنچه که طی چند دهه عنوان طلای سیاه را یدک میکشد و عربها را از فقر و نیازمندی، به ثروت و توانگری رسانده است. حال یک سوال مهم مطرح میشود: دلایل این سقوط شدید چیست؟
واقعیت آن است که سه دلیل اصلی در این سقوط نقش داشتند:
- شیوع ویروس کرونا و نگرانی جهانی بی سابقه، که بدین معناست که سال جاری شاهد سقوط شدید تقاضای نفت و فرآوردههای آن خواهیم بود؛ به این دلیل که اغلب دولتهای جهان اقداماتی را در راستای کاهش و محدودیت سفرها و حمل و نقلها اتخاذ نموده اند. علاوه بر اینکه چین، بعنوان مرکز این بیماری و دومین اقتصاد جهان، وارد رکود شده و ضرورتا تقاضای نفت و سوخت از سوی آن کم میشود.
- شکست در رسیدن به توافق کاهش تولید نفت بین اوپک و روسیه، که دلیل آن قطعا سیاسی است و نه اقتصادی. توازنی که در طول سه سال گذشته در بازارها وجود داشت، به نفع همه بود؛ اما با شکست توافق، قیمتها تا ۳۰ درصد، کاهش یافت.
- علت سوم، تصمیم عربستان سعودی، بزرگترین تولید کننده نفت در جهان، برای کاهش قیمت نفت و افزایش تولید ان بود؛ علاوه بر اینکه این اقدام سعودیها، اشاره واضحی بود برای آغاز جنگ قیمتها یا جنگ نفتی بین عربستان و روسیه، که به سرعت موجب هرج و مرج در بازار و سقوط سریع قیمتها شد.
سقوط قیمت نفت، باعث هرج و مرج گستردهای در بازارهای جهانی شد؛ بورسهای خلیج فارس، ضرر بزرگی را تجربه کردند و سهام آرامکو، بیش از ۳۰۰ میلیارد دلار از ارزش بازاری خود را از دست داد.
امروز، دلایل سقوط قیمت نفت اهمیت چندانی ندارد، بلکه مهمتر از این دلایل، ان است که این سقوط تا چه زمانی ادامه مییابد؟ و در صورت ادامه، سرنوشت منطقه عربی و اقتصاد آن که متکی بر فروش نفت است، چه خواهد شد؟
به نظر میرسد منطقه عربی در برابر یک بحران اقتصادی بزرگ قرار دارد که روز به روز آشکارتر میشود. قیمت یک بشکه نفت خام برنت در ابتدای سال ۲۰۲۰ به ۷۲ دلار رسید، اما امروز به سمت ۳۰ دلار حرکت میکند و حتی امکان رسیدن آن به ۲۰ دلار نیز وجود دارد؛ یعنی قیمتها به سطوحی باز میگردد که در دهه هشتاد قرن گذشته بود و در آن زمان، جهان عرب از رکود رنج میبُرد.