این روزها همه گیری کرونا تمامی نیروهای امداد و نجات در سراسر جهان را درگیر خود کرده است و از نیروهای نظامی تا پزشکی درگیر اقدامات قرنطینه، مهار ویروس، درمان و سازماندهی امور هستند. اما بسیاری از سازمانهای درگیر مبارزه با کرونا مانند ارتش در شرایط عادی وظایفی متفاوت دارند. اکنون پرسش مهم این است که آیا همه گیری کرونا میتواند ماهیت ارتش در کشورهای مختلف را تغییر دهد یا خیر.
به گزارش سرویس خواندنیهای انتخاب به نقل از سی بی سی نیوز، ارتش کانادا از جمله ارتشهایی است که از زمان شیوع کرونا، تقریباً برای همه چیز برنامه ریزی میکند. دولت کانادا استراتژیهای نظامی برای سناریوهای مختلفی که در وزارت دفاع تحت بررسی قرار گرفته اند مطرح کرده است. از جمله طرحی برای اعزام سربازان به خانههای سالمندان و بیمارستانهای صحرایی برای پشتیبانی از سیستمهای درمانی استانی.
درواقع به نظر میرسد همه گیری کرونا راهی برای تنظیم مجدد اولویتهای نظامی ایجاد کرده است. برای مثال این روزها دیگر خبری از برنامههای موشکی و مانورهای نظامی نیست و تجهیزات نظامی بیشتر برای مهار کرونا مورد استفاده قرار میگیرند. حتی برخی دستگاهها که مدتها در انبارها مانده بودند، اکنون مورد استفاده قرار میگیرند. در اوایل ماه جاری سیستم تخلیه هوایی که پس از بحران ابولا در چند سال گذشته توسط نیروی هوایی ایالات متحده ساخته و استفاده شده، بسیار محبوب شده است.
حتی سیستمهای نیروهای هوایی نیز در حمل دستگاهها و تجهیزات بیمارستانی مانند ونتیلاتورها به شهرها و استانهای مختلف هستند. یکی از سوالات مهم در این شرایط این است که در چنین شرایطی اکنون تکلیف "امنیت ملی" چیست؟ شاید در یک دیدگاه کلی بتوان گفت: اکنون ویروس کرونا مهمترین موضوع برای حفظ امنیت ملی محسوب میشود.
اما این بحث سؤالات بزرگتری را مطرح میکند. برای مثال آیا این بیماری همه گیر دولتها را وادار کند تا آنچه را که ما "امنیت ملی" میدانیم، باز تعریف کند؟ اگر همه گیری یک تهدید ماندگار باقی بماند چه خواهد شد؟ اگر از نخست وزیر کانادا جاستین ترودو بپرسید، میگوید که جای سربازان در آسایشگاههای سالمندان نیست. وی اخیرا گفت: «ما نباید سربازانی داشته باشیم که از سالمندان مراقبت کنند.»
او در مورد تصمیمات سیاسی و اجتماعی دولت صحبت میکرد. اما باید این حقیقت را نیز در نظر گرفت که در انتاریو، ۵۷۳ نفر از ساکنان مراکز سالمندان بر اثر این بیماری درگذشتند که ۷۵ درصد از تلفات استان را شامل میشود. در کبک، ۱، ۰۴۵ نفر از ساکنان خانههای سالمندان جان باخته اند. این تقریباً ۸۰ درصد از کل جمعیت استان است.
مقاله اخیر موسسه کنفرانس انجمنهای دفاعی کانادا نیز به این موضوع اشاره میکند که حضور ارتش برای کنترل بیماری همه گیر کرونا به نوعی اجتناب ناپذیر است. ژنرال بازنشسته ارتش کانادا، دنیس تامپسون گفت: «درخواست برای حضور سربازان در خانههای سالمندان احتمالاً با هدف کاهش نیروهای انسانی در معرض خطر انجام شده است. در تفکر عامه ارتش همیشه گزینهای مهم است که آخرین راه حل را ارائه میدهد. استانها به دنبال سلاحهای قوی برای انجام برخی کارها هستند. ارتش این شکاف (کمبود نیرو) را تا رسیدن نیرو از سازمانهای داوطلب پر میکند.».
اما چنین شرایطی ممکن است ماهیت ارتش را نیز تغییر دهد. فرمانده ارشد نظامی کانادا ژنرال جاناتان ونس، سال گذشته اظهار داشت که افزایش درخواستهای کمک از ارتش در عملیاتهای غیرنظامی باعث تغییراتی در ساختار ارتش میشود. همه گیری کرونا میتواند ارزیابی مجدد را تسریع کند.