حالا با موافقت مقام معظم رهبری آزادسازی سهام عدالت کلید خورده است. ثبت نام سهام عدالت در سال ۱۳۸۵ کلید خورد و این پروسه تا پایان سال ۱۳۹۴ به ایستگاه آخر رسید. این چنین است که حالا نیمی از جمعیت ایران دارای سهام عدالت هستند اما سئوالی که این روزها به کرات به گوش می رسد این است که آیا امکان ثبت نام دوباره برای سهام عدالت وجود دارد. پاسخ رییس سازمان خصوصی سازی به این سئوال منفی است. وی اعلام کرده است :میزان سهامی که در سال ۸۵ دراختیار دولت بود محدود بود، در نتیجه به ۶ دهک سهام عدالت اختصاص یافت و این فهرست بسته شد و تا سال ۹۴ ثبتنام این افراد تکمیل شد، اما بعد از واریز سود، این لیست بسته شد و در حال حاضر دولت سهامی دراختیار ندارد که بخواهد به بقیه افراد جامعه سهام عدالت بدهد. با این وصف شمارش معکوس برای آزادسازی سهام عدالت آغاز شده است.
سهام عدالت چقدر می ارزد؟
هر چند پیش تر قیمت سهام عدالت ۵ میلیون تومان و در پایان سال گذشته نزدیک به هشت میلیون تومان اعلام شده بود، رییس سازمان خصوصی سازی ارزش این سهام را در شرایط کنونی ۱۱ میلیون نفر اعلام کرده است.
به این ترتیب هر سهم یک میلیون تومانی ارزشی برابر با یازده میلیون تومان را تجربه کرده است.
آیا همه سهام عدالت یازده میلیون تومانی دارند؟
طبق آخرین امار اعلامی رئیس کل سازمان خصوصیسازی گفته است: دو دهک کمیته امداد و سازمان بهزیستی برگه سهام یک میلیونی دارند و غیر از آن، ۲۵ میلیون نفر برگههای سهام عدالت ۵۳۲ هزار تومانی و ۱۰ میلیون نفر برگههای سهام ۴۷۸ هزار تومانی دراختیار دارند که البته ارزش هریک از این سهام حدود ۱۱ برابر شده است و برای دارنده سهام عدالت یک میلیون تومانی در سه سال گذشته ۵۰۰ هزار تومان سود واریز شده است.
بر اساس آخرین اعلام صورت گرفته ۳۶ شرکت بورسی و ۱۴ شرکت غیربورسی شرکتهای سرمایهپذیر سهام عدالت هستند که سود این شرکتها طی سه سال گذشته به خزانه واریز شده و سازمان خصوصیسازی هم در سه مرحله سود سهام عدالت را به مردم واگذار کرده است.
پیش از این دارندگان سهام عدالت در سه مرحله سود سهام عدالت دریافت کرده اند. سود مرحله اول برای هر سهم یک میلیونی ۱۵۰ هزار تومان، در مرحله دوم ۱۷۵ هزار تومان و مرحله سوم ۲۰۵ هزار تومان بود. سومین مرحله واریز سود سهام عدالت در اسفند ماه سال گذشته صورت گرفت.
اعلام روشهای آزادسازی
دو روش برای آزادسازی سهام عدالت اعلام شده که سهامداران میتوانند به صورت استفاده از روش سهامداری مستقیم و استفاده از روش سهامداری غیرمستقیم سهام خود را بفروشند.
استفاده از روش سهامداری مستقیم
سهامدار سهامعدالت، در صورت انتخاب آزادسازی به روش مستقیم، مالکیت و مدیریت سهامعدالت بهصورت مستقیم و بدون واسطه با لحاظ مراتب ذیل به شما تخصیص و انتقال مییابد:
۱- به میزان سهام تخصیصیافته به هر فرد در شرکتهای سرمایه پذیر سهامعدالت و بهتناسب ارزش مقطع واگذاری، تعدادی از سهام ۳۶ شرکت بورسی به شما تخصیص خواهد یافت. علاوه بر آن، این دسته از سهامداران سهام عدالت، به ازای سهام شرکتهای غیر بورسی سرمایهپذیر سهام عدالت، سهام شرکتهای سرمایهگذاری استانی را نیز دریافت خواهند نمود.
۲- در این حالت مسئولیت حفظ، نگهداری و مدیریت سهام اختصاصیافته به عهده سهامدار بوده و در راستای حفظ ارزش سهام تخصیصیافته، قابلیت نقلوانتقال سهام مزبور به غیر و فروش آن بر اساس محدودیتهای زمانی و مقداری تعیینشده توسط شورای عالی بورس صورت خواهد گرفت.
۳- مطابق قانون تجارت شما سهامدار محسوب شده و از مزایای سهام تخصیصیافته ازجمله سود و … بهرهمند خواهید شد.
۴- خاطرنشان میسازد دو ماه پس از تاریخ انتخاب روش مذکور میتوانید با مراجعه به سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام) از تعداد سهام تخصیصیافته نزد شرکتهای سرمایهپذیر سهام عدالت مطلع شوید.
۵- شایانذکر است بهرهمندی از خدمات قابلارائه ازجمله ایجاد امکان معامله پذیری سهام تخصیصیافته در آینده منوط به مراجعه به سامانه سجام، ثبتنام و احراز هویت در مراکز تعیینشده میباشد.
استفاده از روش سهامداری غیرمستقیم
سهامدار سهامعدالت، در صورت انتخاب آزادسازی به روش غیرمستقیم، مالکیت و مدیریت سهامعدالت شما با لحاظ مراتب ذیل از طریق شرکتهای سرمایهگذاری استانی ساماندهی خواهد شد و شما حق انتقال به غیر و دخل و تصرف در آن را نخواهید داشت.
۱- با این تفویض اختیار، سهام شرکتهای سرمایه پذیر سهامعدالت متعلق به شما توسط شرکتهای سرمایهگذاری استانی ساماندهی خواهد شد.
۲- سهام مزبور در قالب صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله (۷۰%) و صندوقهای سرمایهگذاری پروژه استانی (۳۰%) ساماندهی خواهد شد.
کدام روش آزادسازی به نفع دارندگان سهام عدالت است؟
حسن علایی، معاون سازمان خصوصیسازی در پاسخ به این سئوال که کدام روش آزادسازی به نفع سهامدار است؟به تجارتنیوز گفت: هر دو روشی که در سامانه سهام عدالت برای آزادسازی اعلام شده، بورسی است یعنی از طریق بورس انجام خواهد شد.وی افزود: در روش آزادسازی مستقیم سهامدار خودش مسئولیت پرتفوی بورسی را به عهده دارد، ولی در روش غیرمستقیم پرتفوی افراد در شرکت سرمایهگذاری استانی قرار میگیرد و شرکتها به نیابت از سهامداران سهام آنها را مدیریت میکنند، بنابراین در روش دوم شخص به طور مستقیم درگیر نیست.
علائی در پاسخ این که کدام روش سوددهتر است؟ گفت: ماهیت این روشها هیچ فرقی ندارد یعنی از نظر سود و زیان یکی بهتر از دیگری نیست و هر دو تابع قانون تجارت و سازوکارهای بازار سرمایه است.
وی گفته است: قرار شده است که چارچوب آزادسازی سهام عدالت (شامل چه پورسه زمانی و با چه درصدی) در شورای عالی بورس تصویب و اعلام شود.