مصرف مکمل های ویتامین راهی برای جبران کمبودهای بدن به انواع ویتامین هاست.
درست است که بسیاری از افراد به صورت خودسرانه اقدام به مصرف آنها می کنند و به ویژه در دوران همه گیری ویروس کرونا، این کار با وسواس بیشتری هم صورت می گیرد، اما مساله اینجاست که مصرف مکمل ها باید با تجویز پزشک و تنها در صورت نیاز بدن، استفاده شود در غیر این صورت بدن ممکن است دچار مسمومیت ناشی از آن شود.
دکتر غزاله اسلامیان، عضو هیأت علمی گروه تغذیه بالینی و رژیم درمانی دانشکده علوم تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفت و گو با سیناپرس درباره نقش تغذیه در بیماری کرونا می گوید: در مصرف ویتامین ها و نقش تغذیه، یکی تأمین نیازها و تقویت سیستم ایمنی بدن و دیگری کنترل اضافه وزن و چاقی مطرح است که دومی اهمیت بالاتری دارد به طوری که در صورت نامناسب بودن تغذیه و چاق شدن بدن، همین مساله هم سیستم ایمنی بدن را تضعیف می کند.
او تأکید می کند : مردم خیلی نباید به دنبال مصرف موادی باشند که سیستم ایمنی بدن آنها را تقویت کنند بلکه باید بیشتر به این مساله توجه داشته باشند که اضافه وزن پیدا نکنند یا به طورکلی، مانع از ایجاد عوامل زمینه ای ابتلا به کرونا شوند.
اسلامیان می گوید: همه افراد بسته به گروه سنی، نیازهای تغذیه ای به برخی موادمغذی اعم از ویتامین ها و املاح دارند. البته کربوهیدرات، پروتئین و چربی هم به عنوان درشت مغزی موردنیاز بدن ماست. اما در صورت داشتن یک رژیم غذایی متعادل، افراد می توانند انواع ویتامین ها، موادمغذی و املاح را از موادغذایی داشته باشند و دیگر نیازی به مصرف مکمل ها نیست.
او ادامه می دهد: درواقع افرادی نیاز به مصرف مکمل های غذایی دارند که از نظر جسمانی دچار کمبود است؛ جذب بدنشان دچار اختلال است به عنوان مثال، فرد سالمندی که بدنش قادر به جذب ویتامین B12 نیست و این فرد بسته به آزمایش انجام شده و باتوجه به تشخیص پزشک باید نسبت به تزریق این ویتامین اقدام کند.
ویتامین D مجازترین مکمل مصرفی
این متخصص تغذیه تأکید می کند تنها ویتامینی که مکمل آن باید در تمام گروه های سنی دریافت شود، ویتامین D است چرا که این ویتامین را در رژیم غذایی به اندازه بسیار محدود داریم و در کشور هم غنی سازی موادغذایی بسیار کم انجام می شود بنابراین افراد باید بعد از آزمایش و نظر متخصص، ویتامین D را مصرف کنند. درواقع مدت زمان مصرف و دوز مصرفی آن را پزشک بسته به نیاز بدن مشخص می کند. افراد توجه داشته باشند که دوز بالای مصرفی ویتامین D مسمومیت زاست و می تواند خطرناک باشد.
اسلامیان در ادامه می گوید: عملکرد سیستم ایمنی به مقدار متعادل و کافی به تمام مواد مغذی یا ریزمغذی ها نیاز دارد. اگر پروتئین ها، کربوهیدرات و چربی ها را که درشت مغذی ها هستند، کنار بگذاریم، می توان از ریزمغذی ها به آهن، سلینیوم، روی، منیزیم، ویتامین های گروه B، ویتامین C و ویتامین های محلول در چربی مانند ویتامین A، D و E اشاره کرد.
افسارگریخته ویتامین C نخورید
اسلامیان در ادامه یادآوری کرد : نباید خودسرانه مکمل ها را استفاده کرد به طوری که به عنوان مثال، مکملی مانند ویتامین C برای دفع از بدن، همراه با اگزالات دفع می شود و این مسئله برای کسانی که سابقه خانوادگی ابتلا به سنگ کلیه داشته یا خودشان پیش از این مبتلا بوده یا در حال حاضر سنگ کلیه دارند، بسیار حائز اهمیت است و هرگز برای چنین افرادی ویتامین C توصیه نمی شود.
به گفته این پزشک تغذیه، باید توجه داشت که مصرف مقدار اضافی ویتامین های محلول در آب مانند ویتامین C فایده ای برای بدن ندارد چرا که از بدن دفع می شود. او توصیه کرد که مکمل ها را نباید خودسرانه استفاده کرد چرا که هر کدام ممکن است عوارض خاص خودشان را داشته باشند.
کم آبی، ایمنی بدن را پایین می آورد
او در ادامه به نقش دریافت آب و مایعات در تقویت سیستم ایمنی بدن اشاره کرد و گفت: کم آبی به شدت می تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند بنابراین، حتما افراد باید به اندازه آب بنوشند. بهترین شاخص برای مصرف آب کافی، توجه به رنگ ادرار است به طوری که هر چه رنگ ادرار کم رنگ تر باشد، نشان دهنده این است که دریافت مایعات کافی است.
پزشکان ممکن است از نظر میزان مصرف به 6 تا 8 لیوان آب در روز اشاره کنند اما گاهی یک فرد به دلیل جثه و وزن بالاتری که دارد به حجم آب بیشتری نیاز دارد بنابراین، اگر رنگ ادرار را ملاک قرار دهیم، بهتر می تواند در تأمین آب موردنیاز بدن به افراد کمک کند.
نقشی کلیدی ویتامین ها در ایمنی بدن
اسلامیان درباره لزوم مصرف مکمل های ویتامین برای تقویت سیستم ایمنی به ویژه در دوران کرونا به سیناپرس می گوید: ویتامین ها نقش مهمی در انجام فعل و انفعالات شیمیایی بدن ایفا می کنند به طوری که گاهی برخی آنزیم ها برای فعالیت بهتر نیازمند ویتامین هایی هستند که به عنوان کوآنزیم یا کمک کننده آن آنزیم عمل می کنند که به عنوان مثال اگر قرار است پروتئین های تقویت کننده سیستم ایمنی در بدن افراد ساخته شوند، وجود برخی آنزیم ها لازم هستند که به یک سری ویتامین و املاح نیاز دارند.
بنابراین، مصرف مکمل ها در حد نیاز توصیه می شود به طوری که اگر فردی به تشخیص پزشک متوجه شد که دچار کمبود ویتامینی در بدن است، باید یا از طریق موادغذایی آن را جبران کند یا در صورتی که کمبود خیلی شدید بوده و فرد حتی دچار سوءتغذیه هم شده باشد، مصرف مکمل های ویتامین می توانند در تقویت سیستم ایمنی هم تأثیرگذار باشند.
اما اگر کمبود ویتامین بدن فرد خفیف است و با رژیم غذایی قابل حل است، مشکلی وجود ندارد ولی اگر فردی مبتلا به کم خونی شدید است، حتما باید مکمل آهن مصرف کند چرا که به شدت فرد کم خون سیستم ایمنی ضعیفی داشته و در معرض ابتلا به کرونا قرار می گیرد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که اگر مکمل ها به درستی و در جای خود مصرف شوند، بسیار می توانند نقش مؤثری در تقویت سیستم ایمنی داشته و از ابتلا به کرونا جلوگیری کنند اما باید توجه داشت که این مسئله باید فرد به فرد مورد بررسی قرار گیرد و نمی توان یک نسخه کلی در مورد همه افراد تجویز کرد.
