خاطرات مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۶، هر شب منتشر میشود. پیشتر، خاطرات «آیت الله» از سال ۵۸ تا ۷۱ در سرویس تاریخ «انتخاب» منتشر شده بود.
سرویس تاریخ «انتخاب»: متن کامل خاطرات ۷۱ تا ۷۶ (که به صورت اختصاصی در «انتخاب» منتشر میشود) در زیر آمده است
سال ۱۳۷۱
آقاى [مرتضي] ميرباقرى، [دبير شوراي عالي جوانان] آمد و در مورد تشكيل اولين جلسه شوراى عالى جوانان و آيين‌نامه و سياست‌هاى اجرايى كار كسب نظر كرد.
آقاى [مرتضي] الويرى، [ دبير شوراى عالى مناطق آزاد] آمد. راجع به مناطق آزاد و ضرورت قانون و نيازهاى زيربنايى مناطق و نواقص فعلى كار گفت.
آقاى [حسن] غفورى فرد، [رييس سازمان تربيت بدني] آمد. از مزاحمت‌هاى رسانه‌هاى خبرى و عدم همكارى آنها شكايت داشت و خواستار حمايت بيشتر در ورزش شد. آقاى [سيروس] ناصرى، [نماينده ايران در مقر اروپايي سازمان ملل در وين] آمد. مذاكرات با برزان تكريتى و مطالب مربوط به ارتباطات بين‌المللى‌مان را گفت و كسب نظر كرد. آقاى [حسين] محلوجى، [وزير معادن و فلزات] آمد و براى سفر به عمان نظر خواست و گزارش وضع توليد و توزيع فولاد را داد.
عصر آقاى [مسعود روغني] زنجانى آمد. راجع به بودجه سال 1372 صحبت شد. شوراى اقتصاد نيز در جلسه‌اش، بحث دربارة بودجه سال 72 و يك نرخى كردن ارز را داشت كه ناتمام ماند. آقاى [عبدالحسين] وهاجى، [وزير بازرگاني] آمد و گزارش سفر به كويت را داد؛ راضى بود.
شب ائمه جمعه ميهمانم بودند. گزارش كار سمينار را دادند و آقاى [محي‌الدين] حائرى شيرازى، [امام جمعه شيراز] صحبت كوتاهى كرد و من سخنراني كردم و پاسخ سئوالات را دادم. شام صرف شد. مراجعات و نامه‌هاى درخواست كمك زيادى داشتيم. در گزارش‌هاى امروز، تصويب پيمان ماستريخت در رفراندم فرانسه در رأس اخبار است.
سال ۱۳۷۲
محسن آمد و راجع به مترو گفت. مجمع عمومی شرکت متروی تهران در حضور من جلسه داشت. دربارة تأمين ريال و ارز و زمان بندى راه‌اندازى خطوط يك و دو بحث و تصميم‌گيرى كرديم. جلسه پيشرفت خوبى داشت.
برگزار كنندگان مراسم هفته دفاع [مقدس] آمدند. آقاى قائمى گزارش داد و من صحبت مفصل كردم. آقاى [احمد] وحيدى، تلفنى اطلاع داد كه نماينده آقاى عزت بگوويچ، [رییس‌جمهور بوسنی و هرزگوین] آمده و مى‌گويد، كُرواسى پذيرفته است که در مقابل گرفتن موشك به بوسنى سلاح بدهد؛ پذيرفتم كه اقدام شود.
عصر آقاى صادق خرازى، [معاون نماینده دایم ایران در سازمان ملل] آمد. گزارش دومين كنگره دانشگاه در آمريكا در مورد رابطه آمريكا و ايران را داد كه مثبت بود. در مورد ادعاهاى آمريكا در خصوص تخلف ايران از قرارهاى سازمان ملل از تحريم عراق گزارش داد؛ روشن اش كردم كه خلاف است و نقض قرار نكرده‌ايم. شوراى عالى انقلاب فرهنگى جلسه داشت. چند مصوبه و تصويب رييس دانشگاه داشتيم.
شب به اقامتگاه آقاى رائو، [نخست وزیر هند] رفتم. تقاضاى مذاكره خصوصى كرده بود. مدتى با حضور وزیران امورخارجه دو كشور در مورد كيفيت همكارى سه جانبه با چين و پاكستان و ايران و هند مذاكره كرديم. در مورد مسجد بابرى گفت فعلاً مشكلي ندارند و بناست با حكم دادگاه حل شود. اگر حل نشد، به ما متوسل خواهند شد. در مورد كشمير هم بعد از تعيين دولت جديد، مذاكرات حل آن را شروع مى‌كنند. در مورد فشار آمريكا به روسيه براى لغو قرار فروش موتورهاى پيشرفته براى پرتاب موشك به فضا و براي مقابله با فشارهاى آمريكا با استفاده از رقابت آنها با اروپا و چين گفت.
امروز به رامسر و نوشهر رفته بودند. سرسبزى منطقه برايشان جالب بوده. مهدى هم همراهشان بود. شام خورديم و به خانه آمدم. دكتر ولايتى تلفنى اطلاع داد كه مذاكرات موفقى براى تعويق بدهى‌ها به فرانسه و ژاپن و آلمان داشته است.
سال ۱۳۷۳
مطابق معمول تا ساعت ده و نیم كارهاى دفتر را انجام دادم و گزارشات و مطبوعات را ديدم. سُفراى آكروديته نپال و گينه براى تقديم استوارنامه آمدند. مذاكرات تشريفاتى بود.
عقد ازدواج دو نفر از كاركنان نهاد [ریاست جمهوری] را بستيم. آقاى [سیدهادی] خسروشاهى آمد. شغل خواست و مطابق معمول، چند نسخه از مجله‌هاى عربى كه راجع به من چيزى نوشته بودند، آورد.
آقاى [مرتضی] الويرى، [رییس شورای عالی مناطق آزاد] آمد. راجع به مناطق آزاد و حراست شده و سازمان برنامه و بودجه مطالبى داشت. دكتر براى معاينه عفت آمد و گفت، سالم است. مصرف كلسيم بيشتر را توصيه كرد. عصر در جلسه هیأت دولت، انضمام شهرستان قزوين به استان تهران را تصويب كرديم و گزارش حسابرسى دولتى را دربارة بيش از دو هزار شركت دولتى شنيديم.
سال ۱۳۷۴
آقاي [جلیل] بشارتي، [رییس دفتر مناطق محروم ریاستجمهوری] آمد و براي پرداخت اعتبار به مناطق محروم آذربايجان غربي- به اندازه آذربايجان شرقي- اجازه گرفت و مقداري از تأثير خدمات محروميت‌زدايي در روحيه مردم و روستاها گفت. آقاي [علی] آقامحمدي، [مسئول کمیته عراق] آمد. گزارش وضع عراق و كردستان عراق و مذاكرات دوبلين و آمادگي‌هاي معارضين را داد و پيشنهادهای اقتصادي هم داشت.
آقاي [سیدمحمدباقر] مُهري، امام جماعت در كويت آمد. كلي از خدمات من به عالم اسلام تعريف كرد و گفت، اكثريت شيعيان كويت، مقلد آقاي [سیدعلی] سيستاني‌اند و جمعي هم مقلد رهبري و يا آقاي [محمد] فاضل [لنکرانی]. از دفتر رهبري، به خاطر عدم تحويل گرفتن ايشان گله داشت و از آزادي بيان و انتقاد در كويت گفت.
عصر به خانه آمدم. مقداري از يادداشت‌هاي خاطرات دوران جنگ را مطالعه كردم. محسن، براي نشر در روزنامه‌ها، در هفته دفاع [مقدس]، آمادهسازي كرده است؛ خوب بود.
سال ۱۳۷۵
در منزل بودم. وقت با استراحت و مطالعه گذشت. صبح دكتر ميلانى و دكتر بُرقعى آمدند و پس از معاينه لوزه‌ها، نظر دادند كه كسالت رفع شده است. تزريق دو نوبت پنى‌سیلين به سرعت علاج كمك كرد. آقاى [علیمحمد بشارتی]، وزير كشور، اطلاع داد كه در شمال سيل آمده و پنج دانشجوى كوهنورد را برده و چند خانه روستايى را خراب كرده است؛ متأثر شدم.
ظهر و عصر، بچه‌ها و بستگان آمدند و تقريباً يكسره میهمان در خانه بود. مهدى، اطلاعات خوبى راجع به صنايع نفت ارایه داد.
سال ۱۳۷۶
آقای هاشمى لولنجى، [عضو شورای مرکزی حزب وحدت اسلامی افغانستان] از مشاوران [برهانالدین] ربانى آمد. از اوضاع وخيم افغانستان و سرنوشت خودش را و مقدار زيادى از موفقيت‌هاى انقلاب ايران و شخص من گفت، منجمله پايان افتخارآميز دو دوره رياست جمهورى و افتخاراتي كه در سفرهاى خارجى برخلاف سفرهاى ساير رؤساى جمهورى ديگر مواجه با استقبال مردم آن كشورها مى‌شدم و سازندگى و حفظ مردم در صحنه و مقابله با توطئه‌هاى دشمنان و سرانجام كمك خواست.
آقاى [علیرضا] شيخ عطار، سفيرمان در هند آمد. گفت هند و پاكستان هر دو در مسأله كشمير احساس خستگى مى‌كنند و زمينه‌اى براى ميانجيگرى از آمريكا به وجود آمده و از بركنارى نيروهاى مجرب توسط دولت و خامى مديران جديد وزارت امورخارجه، اظهار نگرانى كرد و گفت نيروهاى خط راست به اشتباهاتشان در فاصله گرفتن از من قبل از انتخابات اعتراف مى‌كنند و احتياج به دلجویى دارند.
آقاى [علی] وكيلى، معاون آقاى زنگنه كه بركنار شده، آمد. از بيكاري ناراحت است و گفت مى‌خواهد در بخش خصوصى كار بگيرد. اعضاى ستاد [شهدای] هفت تير آمدند و براى ساختن قتلگاه شهيدان هفت تير [در محله سرچشمه] استمداد كردند. عصر آقاى [محمد] فلاح، معاون [وزیر] اطلاعات آمد. در مورد افكار و برنامه‌هاى خطوط مختلف و از عدم انسجام در دفتر رهبرى و عدم تسلط آقاى درى [نجف آبادی] بر كار گزارش داد؛ اطمينان ندارد كه در سمت خود بماند.
آقاى [حسین] مرعشى، [نماینده کرمان] آمد. گزارش وضع كرمان را داد و اظهار شادمانى از پيروزى مديران شركت تعاونى پسته رفسنجان نمود و از من براى حل مشكل شهردار تهران كمك خواست.
آقاى [احمد] شفيعى، معاون وزير اطلاعات آمد. از نتايج انتخابات در رابطه با رهبرى و سوءتدبير در آن دفتر اظهار نگرانى كرد و از من خواست كه براى اصلاح مسير دخالت كنم و از من به خاطر مواضع ثابت پدرانه در همه دوره‌ها تشكر كرد. راه علاج را در صحنه بودن همه جريان‌هاى وفادار به انقلاب در امور كشور مى‌داند.
آقاى [عباس]آخوندى آمد. برای پذيرش سمت قائم مقامى آقاى [علی] لاريجانى در صداوسيما اجازه خواست. شب میهمان رهبرى بودم. دربارة سفر مشهد، سفر آينده به اروميه، مركز تحقيقات استراتژيك، نگرانى خط راست از تصفيه‌ها، مسایل افغانستان، كتاب خاطرات من، خاطرات آقاى [محمدتقی] فلسفى و مسایل قم و اصفهان صحبت كرديم.
