شرکت آسترازنکا جزئیات کارآزمایی واکسن کرونایش منتشر کرده است که نشان میدهد دو نفر از افراد شرکتکننده در آزمایش آن دچار عارضه وخیم نخاعی شده بودند.
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از نیویورک تایمز کارشناسان به خصوص درباره کارآزمایی بالینی این واکسن در بریتانیا ابراز نگرانی کردهاند که بر اساس اسناد منتشر شده دو زن شرکتکننده در آن دچار عارضه وخیم عصبی شدند.
ظهور این عوارض باعث شد که این شرکت دوبار کارآزماییهایش را متوقف کند که دومین بار آن در اوائل ماه سپتامبر بود. گرچه کارآزماییهای واکسن آسترازنکا در کشورهای بریتانیا، برزیل، هند و آفریقای جنوبی دوباره از سر گرفته شده است، اما کارآزمایی این واکسن در آمریکا همچنان متوقف مانده است.
حدود ۱۸۰۰۰ نفر در سراسر جهان تا به حال واکسن کرونای شرکت آسترا-زنکا را که با همکاری دانشگاه آکسفورد ساخته شده است، دریافت کردهاند.
بر اساس اسناد منتشرشده بوسیله آسترا-زنکا که ۱۱۱ صفحه را شامل میشود، هدف این است که این واکسن ۵۰ درصد تاثیربخشی ایجاد کند- سازمان غذا و داروی آمریکا در راهنمایش در این باره همین آستانه را برای تاثیربخشی واکسن در نظر گرفته است.
برای اینکه اطمینان آماری لازم برای رسیدن به این هدف به دست آید، باید دست کم ۱۵۰ نفر با عفونت تایید شده کروناویروس در میان شرکتکنندگان که واکسن یا دارونما دریافت کردهاند، وچود داشته باشد. اما طرح آسترا-زنکا پیشبینی میکند که هیات بررسی بیخطر بودن واکسن پس از اینکه فقط ۷۵ مورد بیماری در میان افراد شرکتکننده پیدا شود، میتوانند آنالیز اولیه را شروع کند. اگر واکسن در آن نقطه در ۵۰ درصد افراد موثر باشد، آسترا-زنکا میتواند کارآزمایی را به طور زودرس متوقف کند و از سازمان غذا و داروی آمریکا بخواهد که مجوز مصرف اضطراری واکسن را بدهد.
کارشناسان میگویند یک مشکل متوقف کردن زودرس کارآزمایی واکسن این است که ممکن است خطر عوارض جانبی نادر که ممکن است هنگام استفاده از واکسن در میلیونها نفر به حد قابلتوجهی برسند، نادیده گرفته شوند.
یک مشکل دیگر طرح آزمایشی شرکت آستر-ازنکا که در طرحهای سایر شرکتهای سازنده واکسن مانند مدرنا و فایزر هم دیده میشود، این است که همه آنها هنگام اندازهگیری تاثیربخشی واکسن موارد خفیف تا متوسط کووید-۱۹ را در نظر میگیرند و به این ترتیب ممکن است نتوان تعیین کرد که آیا واکسن از موارد متوسط تا شدید بیماری هم جلوگیری میکند یا نه.
آسترا-زنکا جزئیات چندانی درباره دو مورد عارضه جانبی در دریافتکنندگان واکسن منتشر نکرده است. نخستین شرکتکننده پس از دریافت یک دوز واکسن دچار یک التهاب طناب نخاعی به نام «میلیت عرضی» شده بود. این عارضه میتواند باعث ضعف در دستها و پاها، فلج، درد و مشکلات کنترل راستروده و مثانه شود.
البته این عارضه ممکن است به علل دیگر هم به وجود آید، از جمله اینکه ممکن است نخستین نشانه بیماری اماس باشد. اما میلیت به تنهایی ممکن است پس از مواجهه بدن با عوامل عفونی مانند ویروسها هم رخ دهد.
آسترا-زنکا میگوید هنوز تشخیص قطعی درباره عارضه عصبی شرکتکننده دوم که پس از دریافت دوز دوم واکسن دچار مشکل شده بود، وجود ندارد، اما منابع آگاه میگویند بیماری این فرد هم دچار میلیت عرضی شده بود. پس از بروز عارضه در این فرد کارآزمایی دوباره در ۶ سپتامبر متوقف شد.
کارشناسان میگویند میلیت عرضی عارضهای نادر اما وخیم است و یافتن حتی یک مورد آن در هزاران شرکتکننده در کارآزمایی ممکن است هشداردهنده باشد. بروز موارد متعدد از این عارضه میتواند کارآزمایی واکسن آسترا-زنکا را به کلی متوقف کند.