تسنیم: جدیدترین دستاورد صنعت هوافضا به نام «ذوالجناح» امشب رونمایی میشود.
جدیدترین ماهواره‌بر ایران با نام «ذوالجناح» رونمایی میشود این ماهواره‌بر ترکیبی، از سوخت جامد بهره می‌برد و گفته میشود می‌تواند ماهواره‌هایی تا وزن 220 کیلوگرم را تا مدار 500 کیلومتری حمل کند.
سیداحمد حسینی سخنگوی فضایی وزارت دفاع در برنامه تلویزیونی "چرخ" شبکه چهار صدا و سیما گفت: ماهواره‌بر ذوالجناح در قالب پروژه‌ای با نام حضرت فاطمه الزهرا (س) اجرا شد. این پرتاب اولین پرتاب ماهواره‌بر ترکیبی ذوالجناح بود. منظور از ترکیبی، ترکیبی از سوخت جامد و مایع است.ما برای اولین بار از سوخت جامد استفاده کردیم. با این پرتاب برای نخستین‌بار از قدرتمندترین موتور سوخت جامد استفاده کردیم. ماهواره‌بر در مرحله اول و دوم از سوخت جامع و در مرحله سوم از سوخت مایع استفاده می‌کند.
وی در خصوص نقشه راه حوزه فضایی گفت: تاکنون تاکید و تمرکزمان بر استفاده از سوخت‌های مایع بود. باتوجه به توانمندی‌هایی که در حوزه سوخت مایع ایجاد شده بود، ماهواره‌بر سفیر در هر دو مرحله از سوخت مایع استفاده کرد. تعریف سفیر این بود که ما با هر وضعی که ممکن است به مدار برسیم. بعد با پلاسترینگی که در موتورهای سفیر داشتیم، از همان موتور سخوت استفاده و سمیرغ تعریف شد که مراحل نهایی تحقیقاتی خود را طی می‌کند. ان‌شاالله سیمرغ در آینده نزدیک تثبیت و به مدار عملیاتی خواهد پیوست.
حسینی گفت: چند سالی است با توجه به توانمندی‌هایی که در حوزه سوخت جامد ایجاد شده بود و زمینه‌ای که وجود داشت، این ایده مطرح شد تا در حوزه فضایی نیز از سوخت جامد استفاده کنیم. کشورهای دیگر هم که بنیه و پتانسیل سوخت جامد را دارند، از این پتانسیل در حوزه فضایی استفاده کرده‌اند. سوخت جامد و مایع هر کدام دستاوردها و ویژگی‌هایی دارند. سوخت جامد عمدتاً در مراحل اولیه پرتاب ماهواره‌برها استفاده میشود؛ برای برخاست و خروج از جو چون انرژی زیادی را در یک بازه زمانی کم به ما می‌دهد.
سخنگوی فضایی وزارت دفاع بیان کرد: ایده استفاده از سوخت جامد و ساخت ماهواره‌بر ترکیبی ذوالجناح به صورت جدی حدود دو سه سال پیش مطرح شد. در این مدت کار جهادی بزرگی انجام شد. من از دوستانی که در این زمینه گمنامانه فعالیت دارند، تشکر می‌کنم. مدیریت جهادی در این پروژه شکل گرفت.
وی خاطرنشان کرد: این کار با هزینه خیلی کم و در کمترین زمان انجام گرفت. آنچه نمایش داده شد، اولین پرتاب تحقیقاتی ماهواره‌بر بود. همیشه این بحث بود که چرا وقتی یک محصول تثبت نشده، ادعای تزریق ماهواره در مدار را مطرح می‌کنیم. عزم ما این بود که فرآیند تحقیقات و گام‌های تثبیت فناوری را طی می‌کنیم. این مسیر به خوبی طرح‌ریزی شده است. این اولین قدم تحقیقاتی ما بود. هدف اصلی ما در این پرتاب صحه‌گذاری پروازی موتور سوخت جامد بود. هدف ما در این پرتاب عملکرد موتور سوخت جامد - مایع بود. الحمدلله به طور کامل مرحله اول پرواز را انجام داد. مرحله یک حدود هفتاد ثانیه عملکرد دارد و ما را به ارتفاع 15 کیلومتری می‌رساند. در این ارتفاع بوستر جدا میشود که هم به ارتفاع موردنظر رسیدیم و هم جدایش اتفاق افتاد.
حسینی بیان کرد: در محل محموله، یک محموله تحقیقاتی گذاشته بودیم تا تاثیرات همه زیرسیستم‌ها بر یکدیگر در ماهواره‌بر که بسیار پیچیده و در لبه تکنولوژی است را ببینیم. محققان بخشی از زیرسیستم‌ها را در این مرحله تست کردند.
سخنگوی فضایی وزارت دفاع گفت: ماهواره‌بر ذوالجناح ماموریتی که برایش طراحی و تعریف شده، قرار دادن ماهواره‌ای با وزن حداکثر 220 کیلوگرم در ارتفاع 500 کیلومتری دایره است. این توانمندی خیلی نزدیک به توانمندی سیمرغ است. هدف ما رسیدن به مدار نبود و پرتاب با هدف زیرمداری انجام گرفت. تا آن مرحله‌ای که مدنظرمان بود، پرواز انجام گرفت. ما همچنین می‌توانیم مجموعه‌ای از ماهواره‌ها که مجموع وزن‌شان 220 کیلوگرم است، را پرتاب کنیم.
حسینی در خصوص موتور گفت: موتور ماهواره‌بر ذوالجناح نسبت به تمامی موتورها حتی موتورهای نظامی قدرتمندترین موتور سوخت جامد است. قابلیت ارتقا حدود صد تُن را دارد.
این مقام مسئول در بخش دیگری از این برنامه گفت: سیمرغ یک ماهواره‌بر دو مرحله‌ای است که ما یک مرحله وسطی به آن اضافه می‌کنیم و به ماهواره‌بر سه مرحله‌ای سریر تبدیل میشود. سریر توانمندی یک تُن در ارتفاع هزار کیلومتری را خواهد داشت و با دستیابی به سریر، سیمرغ از رده خارج میشود و برای وزن‌های کمتر از یک تُن از ذوالجناح استفاده می‌کنیم. ماهواره‌بر ذوالجناح برای محموله‌های تا 220 کیلو و سریر برای محموله‌های سنگین‌تر است. برای ژئو نیز ماهواره‌بر سروش را خواهیم داشت. بنابراین طبق برنامه‌ریزی ما سه ماهواره‌بر خواهیم داشت. البته از ماهواره‌بر سروش برای پرتاب تعداد زیادی از ماهواره در ارتفاع پایین نیز استفاده میشود.
حسینی گفت: با ماهواره‌بر ذوالجناح می‌توانیم 10 ماهواره مکعبی را در ارتفاع 500 کیلومتری قرار بدهیم. در طراحی ماهواره‌بر ذوالجناح و دیگر ماهواره‌برها به این قابلیت رسیدیم تا چند ماهواره را ببریم. طول ماهواره‌بر 25 متر و نیم طولش است و حدود 52 تُن وزن دارد. یک و نیم متر قطر مرحله اول و دوم و یک متر و 25 سانتی قطر مرحله سوم است. تراست 75 تن از آن گرفته‌ایم که قابلیت ارتقاء تا 100 تن را هم دارد که این موضوع برای اولین بار در موتورهای سوخت جامد است.
وی در توضیح چرایی استفاده از سوخت مایع در مرحله پایانی ماهواره‌بر ذوالجناح، اظهار داشت: در مراحل بالایی ما نیاز به زمان سوزش های بالایی داریم، در ذوالجناح 300 ثانیه به بالا پرواز داریم، کنترل پذیری و دقت تزریق ماهواره به مدار نیز با استفاده از سوخت مایع بیشتر میشود.
وی خاطرنشان کرد: از ویژگی‌های ذوالجناح این است که نیازی به پایگاه پرتاب ثابت ندارد و می‌تواند به صورت متحرک پرتاب شود. امروز بحث منظومه‌سازی با استفاده از ماهواره‌های سبک بسیار متداول است، منظومه سازی در فضا لازمه‌اش این است که از زوایای میل مداری متفاوت بتوانیم پرتاب را انجام دهیم که این کار با ذوالجناح امکان پذیر است. موتورهای سرمازا را در صنایع داخلی دنبال می کنیم و در آینده هم موتور بهمن را برای تناژهای بالای موتور سرمازا خواهیم داشت.
