یک دیپلمات سابق ایران در سازمان ملل متحد گفت: شاید در این مدت اروپا یا آمریکا یا آژانس علامت یا پیغامی را به ایران مخابره کنند تا ایران مجاب به تعویق در تعلیق اجرای پروتکل الحاقی شود.
کوروش احمدی در گفتگو با «انتخاب» و در پاسخ به پرسشی درمورد تعلیق احتمالی پروتکل الحاقی از سوی ایران و تاثیرات آن گفت: این اتفاق تاحدود زیادی کار را پیچیده‌تر خواهد کرد و لایه جدیدی را به لایه‌های سابق آن اضافه خواهد کرد. چرا که الان بحث و اختلاف جدی بین ایران و آمریکا آن است که کدامیک گام اول را برای بازگشت به تعهدات برجام را بردارد و در این میان نیز قطع حق با ایران است، زیرا آمریکا بود که اول از برجام خارج شد. اما در مجموع اگر ایران پروتکل الحاقی را تعلیق کند، ممکن است بحث و اختلاف وارد فاز جدیدی شود و طرفین در برابر این چالش قرار گیرند که کدامیک گام اول را برای بازگشت به شرایط قبلی بردارد.
این دیپلمات سابق ایران در سازمان ملل متحد ادامه داد: من این مساله را در همان دوران بررسی طرح برجام در مجلس مطرح کرده بودم. آن زمان قریب به یک ماه از پیروزی بایدن در انتخابات ریاست جمهوری گذشته بود و حرف من این بود که ایران ظرف ۲ تا ۳ سال گذشته فشار‌های حداکثری آمریکا در دوران ترامپ را تحمل کرد، لذا می‌توان ۲ تا ۳ ماه هم به بایدن فرصت داد.
وی افزود: البته طرح برجامی مجلس دارای نکات مثبتی است که مهمترین آن این است که بالقوه می‌تواند اهرم فشاری برای بازگشت آمریکا به برجام باشد. ولی در مقابل باید این مساله را در نظر گرفت که تعیین مهلت معمولا به معنای اولتیماتوم و اتمام حجت تلقی می‌شود؛ و واقعیت این است که معمولا برای دولت‌ها به دلیل سیاست داخلی پذیرش آن مشکل است. اما در نهایت این طرح تصویب شد و امروز نیز ظاهرا چاره‌ای جز اجرای آن وجود ندارد.
احمدی همچنین درباره انصراف آمریکا از «اسنپ بک» و عقب نشینی کاخ سفید از مواضع دولت ترامپ، تصریح کرد: آمریکا در دوران ترامپ مساله اسنپ بک را مطرح کرد و طی رایزنی و مکاتباتی که با شورای امنیت داشت، خواستار فعال شدن مکانیزم ماشه علیه ایران شده بود، ولی حالا دولت بایدن این خواسته را پس گرفته است.
این دیپلمات اسبق ایران در سازمان ملل متحد افزود: البته این موضوع اسنپ بک از جمله مفاد و موارد قید شده در متن قطعنامه ۲۲۳۱ است و همچنان نیز وجود دارد و طرفین برجام آن را قبول دارند. ولی مساله‌ای که درباره درخواست آمریکا برای فعال شدن گزینه اسنپ بک وجود داشت، این است که آمریکا آن زمان از برجام خارج شده بود و نمی‌توانست از این گزینه استفاده کند، ولی آن زمان کاخ سفید این مساله را نپذیرفت و حالا آقای بایدن از این مواضع عقب نشینی کرده است. این تصمیم آمریکا در شرایطی گرفته شده که اسنپ بک در سازمان ملل پذیرفته نشده بود و امتیازی به ایران تلقی نمی‌شود.
وی ادامه داد: به ویژه آنکه این اقدام در مقابل خواسته و شرط ایران برای احیای برجام یعنی لغو تحریم‌ها و اجرای تمامی تعهدات مغفول مانده از جانب آمریکا، جایگاه و اهمیت ویژه‌ای ندارد و نمی‌توان آن را اتفاق مهمی تلقی کرد. البته آمریکایی‌ها در کنار این مساله کم کردن محدودیت تردد دیپلمات‌های ایرانی در آمریکا را نیز لحاظ کردند که البته به معنای رفع محدودیت کامل دیپلمات‌های ایرانی نیست. ماجرا این است که دیپلمات‌های ایرانی طی ۴۰ سال گذشته محدودیت‌هایی برای تردد داشتند که در دوران ترامپ این محدودیت‌ها تشدید شد و حالا بایدن این محدودیت‌ها را به دوران قبل از ترامپ برگردانده است. این اتفاق ویژه‌ای نیست. به ویژه اینکه دیپلمات‌های ایرانی خودشان را با این محدودیت‌ها وفق داده‌اند.
احمدی همچنین با اشاره به جلسه غیررسمی کمیسیون برجام با دعوت از ایران و آمریکا (به عنوان مهمان)، گفت: اینکه آمریکا به عنوان مهمان دعوت شود، اشاره به آن دارد که آمریکا عضو برجام نیست و صرفا به عنوان مهمان در این جلسه احتمالی حضور خواهد داشت، ضمن اینکه حضور آمریکا در این جلسه غیررسمی به معنای بازگشت به برجام نخواهد بود. شاید برگزاری این جلسه را بخواهند به ظهارات آقای ظریف ربط دهند که گفته بود اتحادیه اروپا می‌تواند گام‌های طرفین را هماهنگ کند. ولی آقای ظریف گفته بود که گام‌های طرفین را هماهنگ کنند نه اینکه نشستی برای مذاکره تشکیل دهند.
وی افزود: افزون بر اینکه گفته شده، مدیران سیاسی اعضای برجام در این جلسه غیررسمی کمیسیون شرکت کنند تا مذاکرات بین همه اعضا صورت بگیرد، ولی اشکال اصلی درباره این مساله آنجایی است که ایران خواستار لغو یا تعلیق تحریم‌هاست و سپس این مساله راستی‌آزمایی شود و در ادامه ایران بازگشت به تعهدات برجامی را عملیاتی کند. مواضع مقامات ایران پیش از این هم چنین مفهومی داشت که آمریکا می‌تواند بدون مذاکره و صرفا با لغو تحریم‌ها و اجرای تعهدات برجامی به برجام بازگردد، ولی حالا طرف‌های غربی برجام خواستار مذاکره شده اند و باید دید که ایران با انجام این مذاکرات موافقت می‌کند یا نه؟
این دیپلمات سابق ایران در سازمان ملل متحد ادامه داد: تردید ایران نسبت به انجام مذاکره شاید به دلیل آن باشد که مشخص نیست این سیر مذاکرات ظرف چه مدت به نتیجه می‌رسد. چراکه در دوره قبلی این مذاکرات ۲ سال طول کشید و ایران به صورت جدی خواستار رفع تحریم‌ها و اجرای تعهدات برجامی از سوی طرف‌های دیگر در برجام است.
احمدی همچنین در پاسخ به این پرسش که به نظر می‌رسد بایدن برای مجاب کردن ایران برای خودداری از تعلیق پروتکل الحاقی متوسل به گشایش‌های اقتصادی شود و این اقدامات چه خواهد بود، گفت: ایده‌هایی درباره این مساله مطرح است؛ از جمله بحث مجوز اعطای وام به ایران از سوی صندوق بین الملی پول برای امور بهداشتی و درمانی یا همین طور آزادکردن پول‌های مسدود شده ایران در برخی کشور‌ها یا تعلیق موردی تحریم‌های نفتی ایران طوری که برخی کشور‌ها ب‌توانند از ایران نفت خریداری کنند و.. هرچند که این اقدامات به معنای تامین مطالبات و شروط ایران از جانب آمریکا نخواهد بود، ولی می‌توان به عنوان چراغ سبز آمریکا برای بازگشت به برجام تلقی شود.
این دیپلمات اسبق ایران در سازمان ملل متحد در پاسخ به این پرسش که ایران اعلام کرده پنجم اسفند پروتکل الحاقی را تعلیق خواهد کرد، در این صورت روند احیا برجام به کدام سمت و سو می رود، گفت: این مساله را به سختی می‌توان پیش بینی کرد. شاید در این مدت آمریکا علامت یا پیغامی را به ایران مخابره کند تا ایران مجاب به تعویق در تعلیق پروتکل الحاقی شود، ولی واقعیت این است که در مصوبه مجلس از وام یا کاهش محدودیت دیپلمات‌های ایرانی و مانند آن به عنوان علامت مثبت یاد نشده و این مصوبه صرفا به مساله لغو تحریم‌ها و اجرای تعهدات برجامی اشاره کرده است.
