خراسان: علی مطهری را همه به صراحت در کلام و سخنان تند و تیزی می‌شناسند که هر چند وقت یک بار حاشیه‌ای داغ تولید می‌کند. او همان قدر که در حوزه سیاسی اصلاح طلب است در حوزه فرهنگی اصولگراست و همین تناقض ظاهری که البته خودش آن را قبول ندارد، باعث شده تا منتقدان و حامیانش در میان حمایت و مخالفت شدید راجع به او گیر کنند.
نماینده سه دوره هشتم، نهم و دهم مجلس که سابقه حضور در لیست‌های اصولگرا و اصلاح طلب را دارد و حتی در اتفاقی کم نظیر در دوره نهم توانسته بدون حضور در هیچ لیستی به مجلس راه یابد حالا سودای پاستور و نشستن بر صندلی بالاترین مقام اجرایی کشور را در سر دارد. می‌گوید کنار نخواهد کشید حتی به نفع شوهر خواهر معروفش علی لاریجانی، اما با تدبیر در روز‌های آخر انتخابات و احتمال کنار کشیدن برای رای نیاوردن یک رقیب تندرو هم مشکلی ندارد و. مصاحبه متفاوت ما با معروف‌ترین فرزند استاد شهید مطهری را در ادامه بخوانید.
علی مطهری بالاخره اصولگراست یا اصلاح طلب؟ شخصیتی که در کیهان یادداشت‌های انتقادی می‌نوشت چطور تغییر رویکرد داد؟
قرار نیست که همه حتما در یکی از این دو قالب قرار بگیرند. من واقعا حرف خودم را می‌زنم. یک جا‌هایی اصولگرا‌ها استقبال می‌کنند و یک جا‌هایی اصلاح طلب ها. من یک اصولی برای خودم دارم و حرف‌های خودم را می‌زنم و بیشتر هم همان نظریه‌های شهید مطهری است. درباره مجلس هشتم، آقای مصلحی رئیس ستاد بزرگداشت شهید مطهری بودند آن جا من گفتم تصمیم دارم به مجلس بیایم خود ایشان صحبت کردند و اسم بنده را در لیست گذاشتند. حالا اگر به گروه دیگری هم می‌گفتم شاید این اتفاق می‌افتاد.
چطور شد ماه عسل شما با احمدی نژاد و اصولگرایان قبل از پایان دوره مجلس هشتم پایان یافت؟
البته ماه عسلی نبود، من وقتی وارد مجلس شدم برخی رفتار‌ها را دیدم که این‌ها با اصول اسلامی قابل قبول نبود. ما می‌دیدیم که تخلفاتی از طرف احمدی نژاد به عنوان رئیس جمهور انجام می‌شود و سوال از رئیس جمهور را مطرح کردیم، اما دوستان اصولگرای ما مقاومت می‌کردند و به هیچ وجه زیر بار نمی‌رفتند یا مثلا کسی را گرفته بودند که ۶۰ روز در بازداشت بوده و ما اعتراض می‌کردیم و می‌گفتیم خلاف فصل سوم قانون اساسی است و باید وزیر اطلاعات یا دادگستری احضار شوند. این‌ها با این کار‌ها مخالف بودند یعنی اهمیتی قائل نبودند و راه ما از این‌ها جدا شد، حالا اگر اسمش را ماه عسل می‌گذارید بله چنین چیزی تمام شد.
با توجه به همکاری شما در مجالس هشتم تا دهم با علی لاریجانی و نسبتی که با ایشان دارید (همسر خواهر شما هستند) برخی می‌گویند علی مطهری موج ساز برای لاریجانی شده و در انتخابات به نفع او کنار خواهد کشید. نظر شما چیست؟
این حرف درست نیست و دلیل اش این است که اصلا ایشان خبر نداشت که من اعلام کاندیداتوری کردم، من هم چنین برنامه‌ای ندارم. اصلا این طور نیست که نقشه‌ای باشد و بخواهم به نفع ایشان کنار بروم. این که در نهایت به چه صورت دربیاید بحث دیگری است. مثلا فرض کنید که چند روز مانده به انتخابات، احساس شود رای یک نفر پایین است و برای این که طرف مقابل شما رای نیاورد ممکن است یکی کنار برود. این‌ها بستگی به شرایط آن روز دارد.
اگر فردی بیاید که به نظر شما بهتر باشد یا اجماع بیشتری داشته باشد، امکان دارد کنار بکشید؟
آن دیگر بستگی به تحولاتی دارد که تا روز انتخابات بیفتد و این که وضع نظرسنجی‌ها چگونه شود که الان روشن نیست و نمی‌توان گفت چه کسی بیشتر مدنظر مردم است.
در ذهن شما نیامده که اگر فلانی در انتخابات بیاید شما به خاطر او کنار می‌کشید؟
بین کسانی که الان مطرح هستند هیچ کدام را برتر نمی‌دانم البته ممکن است کسانی سابقه اجرایی یا مدیریتی بیشتری داشته باشند، اما در مجموع خودم اصلح هستم حالا اگر کسی هم در آینده بیاید و احساس کنم فلان شخص اصلح و برتر است باید کنار بکشیم.
با توجه به ردصلاحیت شما در مجلس یازدهم، چقدر امیدوارید که برای ریاست جمهوری توسط شورای نگهبان تایید شوید؟
من دلیلی برای رد صلاحیت خودم نمی‌بینم و به نظرم در آن زمان هم شورای نگهبان اشتباه کرد. جلسه‌ای که با این‌ها داشتیم به درگیری و مجادله کشید، چون من حرف‌های این‌ها را قبول نداشتم و در نهایت هم جلسه را ترک کردم و حتی گفتم حیف خون شهید مطهری که شما عضو حقوقدان شدید. به هر دلیلی بود آن‌ها هم من را رد صلاحیت کردند، بازهم واقعا دلیلی برای رد صلاحیت خودم نمی‌بینم.
در این مدت نظر شما که عوض نشده، فکر می‌کنید نظر آن‌ها عوض شده باشد؟
احتمال دارد، من که نظرم و حرف هایم همان هاست، ولی آن‌ها باید روش خودشان را عوض کنند. این که یکی در جایی انتقادی داشته باشد این به معنای عدم التزام عملی به نظام نیست و نباید این طور سخت گیری کنند. این که فقط چند نفر بیاورند و بگویند یکی از این‌ها را انتخاب کنید، این انتخابات واقعی نمی‌شود. حتی صحبت رهبری درباره مشارکت باشکوه در انتخابات می‌تواند باعث تجدید نظر در روش شورای نگهبان شود، چون مشارکت بالا در جایی خواهد بود که افراد مد نظر مردم در صحنه باشند و مردم حق انتخاب آن‌ها را داشته باشند.
با نهاد اجماع ساز اصلاح طلبان یا شورای ائتلاف اصولگرایان ارتباطی دارید؟ اگر شما در هیچ مجمع انتخاباتی به عنوان نامزد نهایی مطرح نشوید، باز هم ادامه می‌دهید؟
من به صورت مستقل وارد شدم ضمن این که با هر دو گروه ارتباط و رفاقت دارم. ما هستیم حالا هر کدام از این گروه‌های اصولگرا و اصلاح طلب حمایت کنند استقبال می‌کنم و اگر هم حمایت نکنند به راه خودم ادامه می‌دهم. البته ممکن است در نهایت ببینیم وجود دو سه نفر همفکر باعث می‌شود یک نفر تندرو رای بیاورد که آن جا باید تدبیر شود. انسان نباید در هر شرایطی تا آخرین لحظه بماند، ممکن است جایی لازم باشد کسی کنار برود تا نتیجه بهتری بگیریم.
برای وزارت خارجه و معاون اولی خودتان گزینه‌هایی در نظر دارید؟
برای وزارت خارجه بهتر از آقای ظریف را نداریم و هر کسی روی کار بیاید به نظرم باید از ایشان استفاده کند. درباره معاون اولی هم افرادی در ذهن من هستند، اما فعلا نمی‌خواهم اسم بیاورم.
آقای ظریف برای ریاست جمهوری چقدر مناسب است؟
به نظرم برای وزارت خارجه مناسب‌تر است در ریاست جمهوری فشار‌های خارج از دولت وجود دارد و نیاز به افرادی هست که باید پوست کلفت‌تر باشند و مقاومت بیشتری داشته باشند ضمن این که معتقدم از همه گروه‌ها باید استفاده کرد. چه اصولگرا چه اصلاح طلب و حتی خارج از این گروه ها. این که یک گروهی بیاید و بقیه را بیرون بریزد به کشور آسیب زده، باید اصلح‌ها را پیدا کنیم و از روی روابط نباید پست‌ها را تقسیم کرد.
با توجه به نارضایتی‌های فعلی در جامعه فکر می‌کنید نقاط ضعف اصلی دولت روحانی چه بوده است؟
دولت روحانی در شرایط بسیار سختی کار را گرفت و مخصوصا در دولت دوم حوادث طبیعی مثل سیل، زلزله و کرونا داشت، ترامپ و فشار حداکثری و تحریم‌هایی که در ۴۲ سال گذشته سابقه نداشته هم بود؛ لذا دولت به شدت تحت فشار بوده، ولی اگر می‌خواستند بیان کنند به نفع آمریکا می‌شد. مدام هم به دولت حمله می‌شود که بی عرضه هستند. قطعا سوء مدیریت هم بوده، اما باید به شرایط توجه کنیم. یک نقطه ضعف دیگرش این است که اجازه دخالت خارج از دولت در کار‌های اجرایی داد و در مقابل آن‌ها کوتاه آمد و اقتدار دولت را حفظ نکرد. در مجموع منهای ماجرای تلخ بنزین که فاجعه بود، معتقدم عملکرد دولت روحانی متوسط بوده است.
خب اگر شما رئیس جمهور بودید و تصمیم کلان بر افزایش قیمت بنزین گرفته می‌شد با اعتراضات مردم چه برخوردی می‌کردید؟
دولت باید این کار را چند سال پیش انجام می‌داد و بعد هم حداقل یک ماه با مردم صحبت می‌کردند حتی خود رئیس جمهور باید درباره این موضوع حرف می‌زد. وقتی شما به مردم شخصیت می‌دهید عکس العمل‌ها نرم‌تر خواهد شد. این کار انجام نشد و مردم احساس بی احترامی کردند. حتی در دوره آقای احمدی نژاد دیدید که خود او برای گران کردن بنزین چند بار با مردم حرف زد و مردم را آماده کرد، یارانه را ریخت و زیرکی به خرج داد، ولی این جا بی محابا وارد شدند و گفتند بعد‌ها یارانه هم می‌دهیم که کار از کار گذشته بود. در ادامه هم با معترضان خیلی بد برخورد شد. خود مسئولان گفتند ۲۳۰ نفر کشته شدند که این در جمهوری اسلامی قابل قبول نیست. ضرورتی ندارد ما ظرف دو سه روز یک اعتراضی را بخوابانیم، می‌شد ۲۰ روز طول بکشد، ولی کسی کشته نشود. کار بسیار غلطی دولت کرد و واقعا در این حد بود که حتی رئیس جمهور ساقط شود حداقل می‌خواستیم وزیر کشور را استیضاح کنیم، اما اجازه آن را هم ندادند. این اشتباه بزرگ آثار بدی نیز داشت و حتی معتقدم ترور سردار سلیمانی بعد از این بود که آمریکا احساس کرد نظام جمهوری اسلامی پایگاه مردمی خودش را از دست داده و جرئت پیدا کرد تا چنین جنایتی را انجام دهد.
یکی از حواشی شما موضوعات فرهنگی است و با فیلم ساپورت پوشان که در مجلس نشان دادید خبرساز شدید. اگر رئیس جمهور شوید چه برنامه‌ای برای این حوزه مثل حجاب و گشت ارشاد و ... دارید؟
من معتقدم مسائل فرهنگی چه حجاب باشد و چه فیلم سینمایی و ... نمی‌تواند کاملا رها و بدون نظارت باشد، از طرف دیگر هم من اعتقادی به سخت گیری زیاد ندارم. در درجه اول دولت موظف است که در محیط‌های کاری خودش روی این مسئله نظارت کند. در خیابان هم در همین حد که منجر به برهنگی نشود باید نظارتی داشته باشیم، ولی این که یک خانم حجابش کامل نیست نمی‌شود این‌ها را خیلی سخت گیری کرد همان طور که الان هم هست و خیلی از خانم‌ها حجاب کامل ندارند و حکومت هم کاری ندارد.
یک بحث مهم ما در دولت آینده سیاست خارجی و برجام است. چطور می‌شود این بن بست را حل کرد؟
اولا سیاست خارجی ما در ۷-۸ سال اخیر درباره کشور‌های همسایه و عربی و اسلامی خوب نبوده و در حدی که باید باشد، نیست. ما باید این‌ها را به دوست خودمان تبدیل کنیم و نباید بترسانیم. ما در واقع عربستان و امارات را ترساندیم و به نوعی در دامان اسرائیل انداختیم، کار‌های زشتی هم مثل حمله به سفارت عربستان داشتیم. این خیلی نقطه ضعف است که ارتباط خوبی با کشور‌های اسلامی نداریم و خودمان جزیره‌ای درست کردیم و فقط با حزب ا... و حماس کار می‌کنیم. ما باید دنیای اسلام را علیه اسرائیل بسیج کنیم، زیرا آزادی فلسطین با اتحاد اسلامی به دست می‌آید نه این که خودمان به تنهایی این کار را انجام دهیم و تنها فشارش بر عهده مردم ما باشد. درباره برجام معتقدم که رفتن ترامپ و آمدن بایدن واقعا نعمتی بود و به نفع ماست و شخصا معتقدم بایدن مصمم است که به برجام برگردد، اما موانع داخلی در کنگره دارد، فشار از طرف اسرائیل هم وجود دارد و مایل نیستند که برجام زنده شود. در داخل ایران هم عده‌ای نمی‌خواهند این اتفاق بیفتد و علامت‌هایی می‌دهند که این کار انجام نشود. همه این موانع باید از بین برود، اما معتقدم بالاخره ظرف یکی دو ماه آینده به تدریج تحریم‌ها برداشته می‌شود و دو طرف به صورت گام به گام به سمت برجام حرکت می‌کنند.
اصولا برجام را توافق درستی می‌دانید؟
بله من برجام را مثبت می‌دانم و از ابتدا هم یک توافق درستی بوده و آثار خوبی برای کشور ما دارد. البته ما باید با تدبیر عمل کنیم. فعلا حساسیت این‌ها روی مسائل منطقه‌ای هست و به نظرم برای مدتی، مسائل منطقه‌ای را کمی کم رنگ‌تر کنیم تا برجام پا بگیرد و محکم شود و بعدا دنبال آرمان خودمان برویم. ما که نمی‌توانیم از مسئله آزادی فلسطین بگذریم، اما باید ببینیم از چه راهبرد‌ها و تاکتیک‌هایی وارد شویم. الان باید اول تحریم‌ها از بین برود، این به نفع کشور است و می‌تواند باعث قدرت داخلی ما بشود، چون تا در داخل قوی نشویم نمی‌توانیم کاری کنیم. الان فشار بر مردم زیاد است و مشکلات معیشتی باید حل شود. فعلا نیاز نیست برخی کار‌های احساسی و هیجانی انجام دهیم تا ان شاءا... تحریم‌ها برداشته شود، ولی هدف‌های خارج از مرز ما در جای خودش محفوظ است.
شما جایی گفتید که به آقای روحانی پیشنهاد دادید تا آقای قالیباف را معاون اول خودتان کنید و گفتید معتقد به استفاده از همه ظرفیت‌ها فارغ از گروه و جناح هستید، اما چرا در دوره حضور خودتان در مجلس، تنش‌ها را با ارکان مختلف مثلا سپاه افزایش دادید؟
مقام اظهارنظر با عمل متفاوت است. امکان دارد جایی مخالف کسی باشید و برخلاف نظر او اظهارنظر کنید، اما در مجموع او را شایسته همکاری بدانید و همکاری کنید. دلیل نمی‌شود همه با هم قهر باشند. ممکن است من خیلی جا‌ها نظرات مخالفی راجع به برخی افراد داشته باشم و در عین حال بگویم آدم با تقوایی است و باید از او استفاده هم بشود. فرض کنیدآقای روحانی و آقای قالیباف با آن همه تنشی که در تبلیغات داشتند با هم کار می‌کردند، حتما مردم احساس بهتری داشتند و فکر می‌کردند همه می‌خواهند کشور پیش برود. من به این کار اعتقاد دارم و یک رئیس جمهور قوی کسی است که بتواند همه افراد را کنار هم بنشاند و اداره کند. وقتی طرف مقابل شما ۱۶ میلیون رای آورده، شما از او هم دو سه تا وزیر بگذار تا راضی و آرام شوند، حتی اشکال ندارد وزیر اهل سنت یا وزیر زن داشته باشیم منتها باید اصلح و بهترین باشد.
