عبارت بازاریابی برای بسیاری از افراد عبارتی آشنا است، اما بازاریابی انواع و اقسام مختلفی دارد و یکی از انواع بازاریابی را می‌توان بازاریابی شبکه‌ای است. بازاریابی شبکه‌ای نوعی شیوه فروش است که در آن شرکت ها، محصولات و کالا‌های خود را بدون تبلیغات و بدون واسطه به فروش می‌رسانند. نکته جالب‌تر این است که مشتریان پس از خرید، می‌توانند محصولات را بازاریابی کنند و سود بگیرند، بر این اساس، درآمد در بازاریابی شبکه‌ای، در ازای فروش مستقیم کالا و در ازای فروش به واسطه زیرمجموعه کسب می‌شود.
به گزارش سرویس خواندنی‌های انتخاب، بازاریابی شبکه‌ای یکی از زیرمجموعه‌های بازاریابی است که کانال فروش خود را بر شبکه‌های انسانی و اجتماعی استوار می‌کند. در این شیوه، فروشنده تعدادی از محصولات را خریداری کرده و در هر مکانی که می‌مایل است، به فروش می‌رساند و سود خود را دریافت می‌کند.
در واقع در این شیوه، مصرف کننده، می‌تواند کالا‌های شرکت را بازاریابی کرده و در قبال آن سود دریافت کند. البته در این شیوه، بازاریاب باید افرادی را به عنوان زیرشاخه خود معرفی کند و هر چه زیر این زیرمجموعه بیشتر باشد و بیشتر فعالیت کند، سود بیشتری کسب می‌شود، این شیوه با ساختار هرمی‌ای که دارد شبکه‌ای از نیرو‌های انسانی را ایجاد کرده که به صورت تصاعدی بر آن افزوده می‌شود. تبلیغات در بازاریابی شبکه‌ای به صورت چهره به چهره انجام می‌شود.
بسیاری از افراد نسبت به شرکت‌های هرمی دیدگاهی منفی دارند، شرکت‌های هرمی، شرکت‌هایی هستند که اعضا آن‌ها باید افرادی را به شرکت معرفی کنند و در ازای سرمایه گذاری آن فرد کمیسیون دریافت کنند. در واقع در این شرکت‌ها محصول خاصی خرید و فروش نمی‌شود و سرمایه گذاری فرد به عنوان کمیسیون بین افراد بالاتر در این هرم تقسیم می‌شود. در این ساختار هر چه به راس هرم نزدیک می‌شوید، سود بیشتری دریافت می‌کنید. اما در بازاریابی شبکه اصل بر فروش محصول است و سپس می‌توان در ازای معرفی فرد جدید سود دریافت کرد.
فعالیت‌های هرمی در اکثر کشور‌های جهان غیرقانونی است، به واسطه تفاوت شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای با هرمی این فعالیت در برخی کشور‌ها قانونی است. اما با این حال بازاریابی شبکه‌ای همواره محل انتقاد مراجع قانونی و اقتصادی است. چند سالی است که این شرکت‌ها می‌توانند با دریافت مجوز از وزارت صنعت، معدن و تجارت فعالیت کنند. با بررسی نماد شرکت‌ها می‌توانید به قانونی یا غیر قانونی بودن کار شرکت‌ها پی ببرید. اگر رنگ این نماد سبز بود یعنی مجاز به فعالیت است. اگر زرد بود یعنی مجاز به فعالیت یکماهه برای رفع ایراد و در پایان اگر قرمز بود یعنی موقتا بمدت شش ماه تعلیق شده است. رنگ سیاه هم نشان دهنده اتمام مجوز فعالیت آن شرکت می‌باشد.
کیفیت کالا
محصولاتی که برای عرضه انتخاب می‌کنید باید کیفیت بالایی داشته باشند
مهارت مذاکره و فروش
مهارت‌های فروش اکتسابی هستند. با کسب این مهارت‌ها می‌توانید راهکار‌هایی افزایش فروش خود پیدا کنید. برای مثال مهم است فن بیان داشته باشید.
مهارت تیم سازی و رهبری
یکی از راه‌های کسب سود در بازاریابی شبکه ای، فعالیت پورسانتی است که به ازای فعال بودن زیرمجموعه شما برایتان حاصل می‌شود؛ بنابراین تیم سازی بسیار مهم است.
مهارت رهبرسازی
باید توانایی این را داشته باشید که لیدر و سرپرست و رهبر باشید و به دیگران نیز انگیزه دهید.
یکی از مشکلات بازاریابی سنتی، مسئله عدم توجه مردم به تبلیغات و محصول جدید است. معمولا، از هر ده محصول جدیدی که به بازار معرفی می‌شود فقط یکی به سودآوری می‌رسد. عموم افراد به تبلیغات محیطی و پیرامونی اطراف خود توجهی ندارند، ولی خرید خود را بر اساس توصیه‌های دوستان و آشنایانی که از آن محصول راضی بوده‌اند انجام می‌دهند. بازاریابی شبکه‌ای قصد دارد با بهره‌برداری حداکثری از بازاریابی چهره به چهره، بدون استفاده از تبلیغات گسترده استفاده کند.
شما می‌توانید بر اساس این موارد شرکت‌های خاصی را انتخاب کنید:
سابقه شرکت
محصولات شرکت
رضایت مشتریان
طبق نظر اتفاق علمای شیعه انجام بازاریابی و فروش و گرفتن پورسانت اشکالی ندارد، اما اخذ پورسانت بابت فروشی که زیرمجموعه‌ها و زیرشاخه‌های شما انجام داده‌اند اشکال دارد. به بیان دیگر تنها بخشی از سود که بابت فروش کالا توسط خود شما دریافت می‌شود حلال است و باقی سود (ناشی از فروش توسط زیرمجموعه شما) محل اشکال است.
نمونه فتوای مراجع عظام تقلید نیز به ترتیب زیر است:
آیت الله مکارم شیرازی: تنها در صورتی که بازاریابی به صورت شبکه‌ای و زیر مجموعه‌ای نباشد و سود حاصله فقط به بازاریاب اول تعلق گیرد اشکالی ندارد و غیر آن اشکال دارد.
مقام معظم رهبری: اینگونه معامله وجه شرعی ندارد.
آیت الله سیستانی: اگر به صورت زنجیره‌ای و هرمی ادامه یابد محل اشکال است.
بنا به فتوای جمهور فق‌های شیعه کسب درآمد از محل فروشی که زیرمجموعه‌ها و بازاریاب‌های دیگر انجام می‌دهند شرعاً جایز نیست و مصداق “اکل مال به باطل ” است.
