قاسم محبعلی مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت خارجه، عنوان کرد: «یکی از مشکلات سیاست خارجه ایران این است که علیرغم اینکه در میدان حضور قوی دارد اما در سطح دیپلماسی حضور قوی ندارد.»
قاسم محبعلی کارشناس مسائل سیاسی درباره اینکه آیا این انتخابات زودهنگام پاسخگوی تظاهرکنندگان دو سال پیش عراق بوده است، به «انتخاب» گفت: «هنوز نتایج انتخابات کاملا روشن نیست. وضعیت طوری است که حتی ائتلاف پیروز هم مشخص نیست که بتواند نخست وزیر تعیین کند. در دوره‌های قبلی اینگونه بود که بعد از انتخابات ائتلاف‌های جدیدی تحت تاثیر مناسبات داخلی، منطقه‌ای و بین المللی ایجاد می‌شد حال باید دید این بار آیا تغییری در این وضعیت ایجاد می‌شود یا خیر.»
وی ادامه داد: «یک نوع یاسی هم در بین معترضین و جوانان به خصوص جوانان شیعه وجود دارد که فکر نمی‌کنند تحولی در عرصه انتخابات بوجود بیاید و حتی برخی شعار تحریم را مطرح کردند. به هر حال وضعیت عراق در حال تغییر است و چندان نمی‌توان پیش بینی کرد.»
محبعلی در پاسخ به اینکه نتیجه این انتخابات چه تاثیری در منطقه خواهد داشت، بیان کرد: «عراق در حال یک پوست اندازی است به خصوص اینکه امریکایی‌ها قصد دارند از آنجا خارج شوند یا حضور و مداخلات‌شان به صورت میدانی را کاهش دهند که این مهم ممکن است که خلا قدرت بوجود بیاورد. حال این پرسش وجود می‌آید که این خلا قدرت چگونه قرار است پر شود؟ در افغانستان با طالبان پر شد اما عراقی‌ها هوشمند‌تر بودند و از مدتی قبل شروع کردند روابط خود را با طرف‌های دیگر مثل عربستان، مصر، ترکیه و اردن بهبود بخشند و یک سیاست چند جانبه‌ای را دنبال کردند، اجلاسی که با فرانسه تشکیل دادند با حضور کشور‌های خلیج فارس و ایران هم در همین چارچوب تلقی می‌شود که با خروج امریکا، یک قدرت دیگر اروپایی بتواند در آنجا، نه به اندازه امریکا ولی بتواند بخشی از خلا حضور قدرت‌های بین المللی را جبران کند. با این تفاسیر وضعیت عراق پیچیده است و باید منتظر ماند تا بعد از انتخابات چه ائتلافاتی شکل می‌گیرد، نقش کردها، اهل سنت و آن جریان‌هایی که با دولت قبلی مخالف بودند، به خصوص جریانات قوم‌گرای عرب در دولت بعدی چیست.»
او همچنین درباره تاثیر نتیجه انتخابات عراق بر ایران، تصریح کرد: «در سال‌های اخیر در سطح افکار عمومی جریاناتی شکل گرفت که از حضور ایران در آنجا خشنود نیستند. دولت الکاظمی هم سعی کرد سیاست متعادل‌تر و متوازن‌تری نسبت به دولت‌های پیشین به کار گیرد. آنها تلاش می‌کنند ضمن اینکه رابطه خود را با ایران حفظ کنند در عین حال رابطه‌شان را با قدرت‌های منطقه‌ای و بین المللی دیگر افزایش دهند یا یک شرایط متوازنی ایجاد کنند، به خصوص آنکه تلاش می‌کنند تا عراق به محل منازعه قدرت‌های منطقه مثل ایران و عربستان یا حتی ترکیه، همچون آنچه در قفقاز اتفاق افتاد، رخ ندهد و عراق بتواند با توسعه روابطش با همه همسایگان، ثبات و امنیت خود را پیدا کند و همان قدرت منطقه‌ای که قبلا داشت را احیا کند.»
محبعلی در پاسخ به این پرسش که نبود سردار سلیمانی چه تاثیری در عراق داشته، عنوان کرد: «طبعا با به شهادت رسیدن و ترور ایشان توسط ترامپ، آن موقعیت مدیریت ایران در عراق کاهش پیدا کرده و این امر واضحی است و قابل کتمان نیست. ولی یکی از مشکلات سیاست خارجه ایران این است که علیرغم اینکه در میدان حضور قوی دارد اما به دلیل اینکه در سطح دیپلماسی حضور قوی ندارد، یعنی با همه طرف‌ها در ارتباط نیست مثلا با عربستان سعودی ارتباطی ندارد یا با امریکا هیچ گفت و گویی ندارد.»
او در ادامه افزود: «طبیعتا آنها با یکدیگر در حال گفت و گو و بده بستان هستند و طبیعی است که چون ما حضور نداریم، در غیاب ما منافع و سیاست‌های خودشان را پیش می‌برند و سعی می‌کنند نقش ایران را تضعیف کنند. اگرچه ممکن است نقش میدانی و عملی ایران هم با توجه به همسایگان و هم با توجه به متحدین بسیار قوی‌تری که نسبت به دیگر کشور‌ها دارد، قدرتمند ظاهر شود اما وقتی به سطح سیاسی و دیپلماتیک می‌رسیم عموما ایران غائب است و نمی‌تواند آن دستاورد‌های میدانی‌اش را تبدیل به دستاورد‌های سیاسی کند و ثمرات آن را تبدیل به چارچوب‌های سیاسی و پایدار کند.»
