شفقنا: استاد درس خارج فقه و اصول حوزه های علمیه معتقد است: نظام آموزشی حوزه باید طوری طراحی شود که طلاب را به مطالعه علوم جدید وادار کند تا وقتی به درجه اجتهاد و مقام فقاهت می رسند این موضوعات را در رساله های عملیه خود منعکس کنند.
حجت الاسلام والمسلمین محسن غرویان اظهار داشت: رساله های عملیه در واقع نسخه هایی برای رفع مشکلات فقهی و عملی مردم است که در زندگی روزمره خود با آن مواجه هستند و می خواهند اساس زندگی آنها براساس دین و شریعت باشد.
رساله های عملیه باید متناسب با نیازهای روز تدوین شود
او افزود: اسلام برای زندگی انسان ها احکامی دارد که توسط فقها و علمای دین استنباط شده و در رساله های عملیه تبیین می شود تا مردم که فرصت تحقیق ندارند به این رساله ها مراجعه نموده و آداب و احکام دینی خود را دریافت می کنند.
استاد درس خارج فقه حوزه علمیه بیان کرد: نوع نیازها و احتیاجات مردم در طول تاریخ با توجه به تغییر و تحول در سبک زندگی، مختلف است بنابراین رساله های عملیه باید متناسب با نیازهای روز باید تدوین شود؛ چه بسا موضوعاتی که صد سال قبل در رساله های عملیه مطرح شده، امروز دیگر مطرح نباشد لذا فقها و علما باید مسائل مستحدثه را شناسایی کنند و متناسب با این نیازها، رساله های عملیه را بنویسند تا نسل جوان آن را نصب العین خود قرار دهند.
او تصریح کرد: رساله های عملیه هم از نظر موضوعات، هم از نظر فرم نگارش و جهات صوری باید متناسب با عصر جدید بوده و مراجعه به آنها سهل الوصول باشد تا برای نسل جوان سبب زدگی نشود.
غرویان درباره ادبیات رساله های عملیه گفت: سبک نگارش هم بنابر دیگر تحولات تغییر می کند و رساله های عملیه هم باید متناسب با عصر جدید نگارش یافته و ویراستاری شوند تا نسل جوان با این کتاب ها ارتباط برقرار کنند.
قلم زیبا و نگارش نوین در رساله های عملیه باید اتفاق بیفتد
او در عین حال بیان کرد: نمی توان استدلال های فقهی را تماما در رساله ها آورد اما می توان اصطلاحات فقهی سنگین را تبدیل به معادل های روانتر و سهل الوصولتر کرد یا در پاورقی توضیحاتی را ارائه کنند تا خواننده احساس خستگی نکند. معتقدم قلم زیبا و نگارش نوین در رساله های عملیه باید اتفاق بیفتد.
فصل هایی از رساله ها به مباحث جدید روز اختصاص داده شود
استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه آیت الله اعرافی به فقه معاصر اهتمام دارد، گفت: مباحثی مانند بیت کوین یا رمزارزها، بانکداری، بورس، پزشکی و امثالهم به صورت درس خارج توسط برخی اساتید ارائه می شود که باید در رساله های عملیه هم فصل هایی به این مباحث اختصاص داده شود چون روز به روز سروکار مردم به این مسائل بیشتر می شود.
نباید از مسائل جهانی و عصری عقب بیفتیم والا توجه مردم به فقه و فقها کم می شود
او با اشاره به اینکه «فقه الاقتصاد» را به صورت درس خارج ارائه می کرده است، بیان داشت: مطالبی مثل بورس اوراق بهادار، رمزارزها و… در کتب قدیم حوزه وجود نداشته و لازم است که طلاب با استفاده از کتب جدید دانشگاهی، مطالب را گرفته و در کنار روایاتی که در ابواب مختلف داریم، تنظیم کنند تا درس های خارج بروز باشد. بنده مدتی «تراریخته» را بحث می کردم. به هرحال نباید از مسائل جهانی و عصری عقب بیفتیم والا توجه مردم به فقه و فقها کم می شود و وقتی ببینند پاسخگوی سئوالات آنها نیستیم اعتقادشان به فقه و فقاهت کمتر می شود.
غرویان پیشنهاد کرد: نظام آموزشی حوزه باید طوری طراحی شود که طلاب را به مطالعه علوم جدید وادار کند چون وقتی به درجه اجتهاد و مقام فقاهت می رسند باید این مباحث را در رساله های عملیه خود منعکس کنند. درواقع رساله های عملیه نتایج رساله های علمیه هستند، وقتی در رساله ها و پایان نامه ها، مطالب جدید درج شود، خود به خود در رساله های عملیه هم وارد می شود. بنابراین تنها راه، تحول در نظام آموزشی است.
او درباره ادبیات رساله های عملیه پیشنهاد کرد: رساله های عملیه به زبان فارسی سلیس و روان نگاشته شود تا جوانان با مسائل فقهی آشنا شوند وعلاقه و اشتیاق برای فراگیری علوم دینی در آنها ایجاد شود.