پاکستان از ممنوعیت های نانوشته علیه ایران پیروی می کند

دیپلماسی ایرانی: پاکستان، یکی از کشور های همسایه ایران است که در مقایسه با ترکیه و عراق کمتر به بحث تاثیر تحریم ها علیه جمهوری اسلامی بر آن پرداخته می شود. اما باید گفت این کشور بیش از هر کشور دیگری با تحریم های غرب علیه ایران همراه است و می کوشد خود را در گردونه رقابت اقتصادی در جهان باقی نگاهدارد.

تحریم های اعمالی آمریکا و اتحادیه ارویا علیه ایران صنعت نفت و بانکداری ایران را نشانه گرفته است. خزانه فدرال آمریکا، بانک انگلستان و بانک مرکزی اروپا به طور کامل هر گونه تعامل مالی با ایران با بانک های تحریم شده ایرانی را ممنوع کرده اند. اما این ممنوعیت چه تاثیری بر بانک های پاکستان دارد؟ در واقع باید گفت که این بانک ها تنها دو انتخاب دارند: ادامه روابط مالی با ایران یا بهره مندی از معامله با ارز هایی مانند دلار، یورو و پوند.

این در حالی است که به طور معمول تجارت خارج از مرز ها با دلار یا یورو انجام می شود و عدم دسترسی به این ارز ها به معنی از دست رفتن توانایی تامین مالی برای صادرات و واردات پاکستان است. در میان بانک های پاکستانی، تنها بانک دولتی و بانک حبیب این کشور شعبه هایی در ایران دارند اما به نظر نمی رسد که این بانک ها بخواهند از حضور خود در تهران برای تامین مالی روابط تجاری ایران و پاکستان استفاده کنند. به این ترتیب تجارت با ایران تنها با پول نقد و بدون استفاده از سیستم بانکی امکان پذیر خواهد بود. این در شرایطی است که حمل مقادیر قابل توجهی پول نقد برای تجار پاکستانی خطرناک و دشوار است.

صفدر حسین، معاون اتحادیه صادر کنندگان برنج پاکستان می گوید، تعداد زیادی از بانک های ایرانی هنوز در فهرست تحریم ها قرار نگرفته اند اما ممنوعیت نانوشته ای برای روابط مالی با آنها وجود دارد.

هم اکنون پاکستان در بخش های مختلفی تحریم ها را علیه ایران اعمال می کند. واردات پاکستان از ایران در سال 2011 با 66 درصد کاهش به 304 میلیون دلار رسید. این در حالی است که این رقم در سال 2010، حدود 884 میلیون دلار برآورد شده است. از سوی دیگر کاهش واردات نفت از ایران نیز بسیار قابل توجه تر است. ایران در سال 2008 ، چهارمین تامین کننده نفت پاکستان پس از امارات متحده عربی، عربستان سعودی و کویت به شمار می رفت . اما در سال 2011، ایران مقام بیستم را در بین صادر کنندگان نفت به پاکستان در اختیار داشت. همچنین پاکستان می تواند تنها با افزایش 0.6 درصدی واردات نفت از امارات متحده عربی، واردات نفت از ایران را متوقف کند.

اما موضوع مورد نگرانی برای تجارت پاکستان با ایران به صادرات این کشور به ایران مربوط می شود. صادرات پاکستان به ایران در سال 2008 رقمی معادل 426 میلیون دلار برآورد شد اما در سال 2011 این رقم 153 میلیون گزارش شده است. برنج نیمی از صادرات پاکستان به ایران را تشکیل می دهد اما اکنون انجمن صادر کنندگان برنج پاکستان با مشکلات سیستم بانکی در صادرات برنج به ایران مواجه است.  

به گزارش روزنامه اکسپرس تربیون، به نظر می رسد بانک دولتی پاکستان در جستجوی راه هایی برای کمک به صادر کنندگان برنج به ایران بدون نقض تحریم ها باشد. اما این امر به معامله مستقیم روپیه و ریال منتهی می شود . این در حالی است که ارزش ریال در سال گذشته 40 درصد کاهش یافته است و چشم انداز کاهش بیش از پیش ارزش آن نیز وجود دارد.  

تحلیلگران بر این باورند که پاکستان تنها 0.6 درصد از کل صادرات خود را به ایران می فروشد و با توجه به منافع پاکستان در اروپا و آمریکا و اهمیت دسترسی به دلار و یورو، مقامات این کشور ریسک پافشاری بر ادامه تعاملات مالی با جمهوری اسلامی را متحمل نمی شوند.