بی بی سی: وانگ یی، ارشدترین دیپلمات چین، با ولادیمیر پوتین در مسکو دیدار کرد. وانگ از قول شی جینپینگ برای رئیسجمهور روسیه آرزوی موفقیت کرد و رئیسجمهور روسیه هم گفت «چشم انتظار» میزبانی از رئیسجمهور چین در مسکو است.
در این ملاقات، که به طور زنده از تلویزیون روسیه پخش شد، پوتین گفت روابط دو کشور به «مرزهای جدیدی» میرسد، تجارت دو کشور بهتر از انتظار بوده و بزودی به سالی ۲۰۰ میلیارد دلار میرسد در حالیکه پارسال ۱۸۵ میلیارد دلار بوده است.
او گفت «البته که ما چشم انتظار دیدار رئیس جمهوری خلق چین از روسیه هستیم، همانطور که قبلا با هم قرارش را گذاشتیم.»
وانگ گفت روابط چین و روسیه روابط دو کشور در فشار شرایط بیثبات فعلی تاب آورده و بحران کنونی فرصتهای تازهای هم فراهم کرده است. او گفت رابطه دو کشور ثالثی را هدف نگرفته اما «تسلیم فشار هیچ کشور ثالثی هم نخواهد شد.»
وانگ مدیر «کمیسیون مرکزی روابط خارجی» در کمیته مرکزی حزب کمونیست چین است. این کمیسیون بالاترین نهاد اجرایی سیاست خارجی در دولت چین است.
بلندپایهترین دیپلمات چین پیش از دیدار با آقای پوتین، با سرگی لاوروف، وزیر خارجه روسیه ملاقات کرد و وعده توافقهای جدید با روسیه را داد اما به جزئیاتی اشاره نکرد.
شاید مهمترین نکته این ملاقات زمان آن باشد. پس از بیش از یک دهه، نطق سالانه رئیس جمهور روسیه در پایان سال میلادی در زمان خود برگزار نشد و تقریبا ۷۰ روز بعد، آقای پوتین این سخنرانی را دیروز انجام داد، در آستانه سالگرد حمله روسیه به اوکراین.
پوتین در سخنرانی دیروز خود مشخصا از چین (در کنار هند و ایران) به عنوان کشورهایی نام برد که روسیه برای تقویت و گسترش روابط با آنها تلاش میکند
در بسیاری از موارد عکسهای منتشرشده از ملاقاتهای پوتین با مقامهای ارشد خارجی او را در حالی نشان میدهد که در یک سر یک میز بسیار دراز نشسته است. این بار چنین نبود و پوتین و وانگ بر سر یک میز کوچک بیضی نشسته بودند.
چین و روسیه (به همراه هند) اعضای اصلی دو سازمان مهم هستند، سازمان همکاری شانگهای (که ایران در آستانه پیوستن به آن است) و بریکس (پنج قدرت اقتصادی نوظهور).
تاریخ دقیق سفر شی جینپینگ به روسیه اعلام نشده نشده است اما تصور میشود در چند ماه آینده باشد.
چین، آمریکا و جنگ اوکراین
وانگ شنبه در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ با آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا دیدار کرد و با او گفتگویی «صریح و بیپرده» داشت. آقای بلینکن سپس در مصاحبهای گفت این نکته را روشن کرده که کمک نظامی چین به روسیه «پیامدهای جدی» برای روابط واشنگتن و پکن خواهد داشت.
چین حمله روسیه به اوکراین را محکوم نکرده اما کمک بیقید و شرط هم به روسیه نکرده است. این کشور البته چند روز بعد از شروع جنگ اوکراین، قرارداد همکاری «بدون محدودیتی» را با روسیه امضا کرد.
پس از تحریمهای اتحادیه اروپا، چین اکنون بزرگترین خریدار گاز روسیه است. تنش چندوجهی در روابط چین و آمریکا هم شرایط را برای نزدیکتر شدن مسکو و پکن فراهمتر کرده است.
با اینکه چین رسما نوعی سیاست بیطرفی را در قبال جنگ اوکراین اعلام میکند اما بسیاری از کشورها از جمله کشورهای غربی و بخصوص آمریکا این بیطرفی را باور ندارند.
دیروز البته معاون وزیر دارایی آمریکا گفت شرکتهای چینی برای اینکه در اقتصاد جهانی حضور داشته باشند کمک «محدودی» به روسیه برای جنگ با اوکراین کردهاند. او به این شرکتها هشدار داد در صدد دور زدن تحریمهای روسیه برنیایند.
چین میگوید به روسیه کمک نظامی نمیکند. وقتی خبرنگاران از دمیتری پسکوف سخنگوی کرملین در این باره پرسیدند گفت: «آنها قبلا جواب این سوال را دادهاند. در واقع بشدت آن را تکذیب کردند و حرف دیگری نمیماند.»
با این حال چین با وجود فشار آمریکا حاضر نشده روسیه را بعد از حمله به اوکراین تنها بگذارد.
اگر تنش چین با آمریکا در دریای جنوب چین و جزیره تایوان شدت بگیرد و این کشور پشتیبانی نظامی گستردهای از روسیه بکند، این احتمال هست که جنگ روسیه و اوکراین به جنگ روسیه و چین در یک سو و آمریکا و ناتو در سوی دیگر بدل شود.