بی بی سی: چین گنگ، وزیر خارجه چین، گفته روابط چین و آمریکا «به طور جدی از مسیر عادی منحرف شده» و نسبت به عواقب این وضعیت از جمله خطر درگیری احتمالی هشدار داده است. چین گنگ گفته است: «سیاست مهار و سرکوب چین باعث عظمت آمریکا نمیشود. این سیاست برای احیای چین هم مانع ایجاد نمیکند.»
آقای چین، که پیشتر سفیر جمهوری خلق چین در آمریکا بوده، روز سهشنبه، در اولین نشست خبری خود در مقام جدید شرکت کرد.
ماجرای اخیر پرواز بالون جاسوسی بر فراز آمریکا با وجود اقداماتی برای بهبود روابط دو جانبه، تنش بین دو قدرت بزرگ اقتصادی را شدت داده است.
آقای چین گفت: «[ایالات متحده] چین را رقیب اصلی و مهمترین چالش ژئوپلیتیک در برابر خود میداند. اتخاذ چنین نگرشی مانند اولین دکمه در پیراهن است که اگر اشتباه انداخته شود، بقیه دکمههای هم اشتباه خواهد بود.»
از وزیر امور خارجه چین سئوال شد آیا با توجه به افزایش اختلافات بین چین و آمریکا، ایجاد رابطه سالم بین دو کشور همچنان امکانپذیر است؟
آقای چین گفت که ایالات متحده خواستار ایجاد «گاردریل [نردههای محافظ جاده] برای جلوگیری از برخورد دو کشور شده اما آنچه که واقعا میخواهد این است که دولت چین در برابر اقدامات تحریکآمیز ایالات متحده پاسخی لفظی یا عملی ندهد.»
اشاره او به اظهارات جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا در ماه گذشته است که گفت ایالات متحده «به طور کامل با چین رقابت خواهد کرد اما [درپی] برخورد و درگیری نیست.»
وزیر خارجه چین گفت: «اگر ایالات متحده ترمز نکند و همچنان با سرعت در مسیر اشتباه به پیش برود، هیچ گاردریلی نمیتواند مانع از خروج آن از جاده و بروز تصادف شود.»
او گفت که آمریکا باید «جلوی خروج از جاده و تصادف را بگیرد وگرنه قطعا درگیری و رویارویی در پی خواهد آمدو چه کسی مسئول عواقب فاجعهبار آن خواهد بود؟»
وی همچنین گفت که امکان آن وجود داشت تا از بحران دیپلماتیک ناشی از حادثه پرواز بالونها جلوگیری شود اما آمریکا کارش را با «فرض مقصر بودن طرف مقابل» آغاز کرد.
دولت آمریکا پرواز بالونهای جاسوسی بر فراز خاک آن کشور را «نقض آشکار حق حاکمیت ایالات متحده» توصیف کرده بود. دولت چین اعتراف کرد که این بالون متعلق به آن کشور است اما گفت که یک بالون هواشناسی غیرنظامی بوده که وزش باد آن را از مسیر خارج کرده است.
روابط بین دو کشور از دوران دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق ایالات متحده که جنگ تجاری علیه چین را در سال ۲۰۱۸ به راه انداخت، تیره بوده است و این دو قدرت بزرگ بر سر موضوعات مختلفی از جمله امنیت تایوان، تلاش چین برای نظامی کردن منطقه دریای چین جنوبی و پردهپوشی منشاء شیوع کرونا دارای درگیر اختلاف هستند.
اظهارات آقای چین در پی انتقاد مستقیم شی جینپینگ، رییس جمهوری چین از ایالات متحده در روز دوشنبه عنوان شده است.
آقای شی گفت: «کشورهای غربی به رهبری آمریکا سیاست مهار، محاصره و فشار همه جانبه علیه چین را دنبال کردهاند و این رویکرد باعث بروز چالشهای جدی شده است.»
آقای چین در نشست خبری روز سهشنبه گفت که یک «دست نامرئی» بحران اوکراین را هدایت میکند، اما از کشور یا فرد مشخصی نام نبرد. وی بار دیگر تاکید کرد که چین به هیچیک از طرفین جنگ روسیه و اوکراین سلاح نداده و خواستار حل بحران و خاتمه جنگ از طریق مذاکرات صلح شد.
برخی منابع غربی گفتهاند ارتش روسیه با کمبود تجهیزات و تسلیحات برای ادامه جنگ اوکراین مواجه شده و خواستار دریافت اسلحه از چین بوده است.
با این حال، وزیر خارجه چین پرسید: «چرا آمریکا باید از چین بخواهد که از ارسال تسلیحات به روسیه خودداری کند در حالیکه خود به تایوان سلاح میفرستد؟» اما افزود بحران اوکراین «به مرحله حساسی» رسیده است.
او گفت: «یا با برقراری آتشبس جنگ را متوقف میکنید، صلح را به منطقه باز میگردانید و راه حل سیاسی را به جریان میاندازید، یا هیزم بر آتش میگذارید، بحران را شدت میبخشید و جنگ را به مسیری میکشانید که مهار آن از دست خارج شود.»
آقای چین، ۵۶ ساله، در دسامبر ۲۰۲۲ به عنوان وزیر خارجه چین منصوب شد و یکی از جوانترین متصدیان این سمت در تاریخ جمهوری خلق چین است. او جانشین وانگ یی شده که در اکتبر همان سال به عضویت دفتر سیاسی حزب حاکم کمونیست در آمد.
آقای چین یکی از مشاوران مورد اعتماد شی جینپینگ است و به عنوان یک دیپلمات سرسخت شهرت دارد.