سرویس تاریخ «انتخاب»: کتاب ماموریت آمریکاییها در ایران اثر آرتور میلسپو ترجمۀ حسین ابوترابیان در سال ۱۳۵۶ است.
آرتور میلسپو متولد مارس ۱۸۸۳ در روستایی در میشیگان، حقوقدان و کارشناس مالی آمریکایی که در سالهای ۱۹۲۲-۱۹۲۷ و ۱۹۴۲-۱۹۴۵ برای اصلاح مالیه به استخدام دولت ایران درآمد. او دانش آموخته (دکترای) دانشگاه جانز هاپکینز و (کارشناسی ارشد) دانشگاه ایلینوی بود.
با این همه ایرانیان از اصولی که اعلام و پذیرفته شده بود، کمتر تحت تأثیر قرار گرفتند تا علائم تفرقه و مسائل مورد اختلاف بین متفقین که در محل مشاهده میکردند. به نظر ایرانیان ورود آمریکا در جنگ و حضور آمریکائیان در ایران هیچ تغییری در رویه انگلیسیها و روسها ایجاد نکرده و هیچ همبستگی بین آنها به وجود نیاورده بود. ناظران در تهران میتوانستند مشاهده کنند که سه قدرت یک فکر ندارند، کاملاً به یکدیگر اعتماد نمیکنند، روسها از یک راه میروند و انگلیسیها یک راه دیگر و در این میان آمریکائیها رفتاری جداگانه دارند. روسها نتوانستند یا نخواستند به عضویت مرکز تدارکات خاورمیانه، شورای باربری راه یا هر مؤسسه دیگری که متفقین بن منظور همکاری تأسیس کرده بودند در آیند. این وضع به حیثیت امریکائیها لطمه میزد، زیرا ایرانیان انتظار یک نمایش واقعی قدرت از آمریکائیها را نه تنها با آلمان و ژاپن، بلکه در مورد روسیه شوروی داشتند. تا جایی که ایرانیان میتوانستند مشاهده کنند، دولت آمریکا نیز همانند دولت انگلیس از روسها میترسید و نفوذ اندکی بر اعمال روسها داشت. کنفرانس تهران و اعلامیهای که منتشر کرد غرور ایرانیان را ارضاء و عقیده بهتری درباره وحدت متفقین و نفوذ آمریکا ایجاد کرد. با این حال این عقیده جنبه موقتی داشت، زیرا پس از کنفرانس متفقین، هیچ تغییر محسوسی در رویه و روابطشان با یکدیگر ندادند و در پائیز ١٩٤٤ در مسابقهای برای اخذ امتیاز نفت درگیر شدند که کم و بیش برای همه ایرانیان باورنکردنی بود. یکبار دیگر رقابت دیرینه روس و انگلیس با شواهد گستردهای از بی اعتمادی متقابل با تکنیکهای جدید و استفاده کامل از شعارهای ایدئولوژیکی پدیدار شد.
در ایران شورویها با اعتماد به نفس و درک روشن از نیازهای ملی بعد از جنگ خود عمل میکردند، در حالیکه انگلیسیها و امریکائیها با کم روئی بدون هدف روشن با به تعویق افکندن مسائل و اصول سازش عمل میکردند.
