کد خبر: ۸۹۷۹۹۷
تاریخ انتشار: ۵۳ : ۲۳ - ۱۱ آذر ۱۴۰۴

قسمت نود و هفتم خاطرات میلسپو: مجلس موجبات سقوط ساعد را برای خوشایند روسها و نابودی هیئت مالی آمریکا فراهم کرده

در هر حال، خواه منظور روسها بلوف زدن بود یا نبود، آنها موفق شدند ضعف دولت ایران و نرمش دولتهای آمریکا و انگلیس را آشکار سازند. هر قدر اقدام امریکائیها و انگلیسیها در کسب امتیاز در جنوب شرقی بیموقع و نابجا بود عقب نشینی فوری آنها در برابر قدرت نمائی روسها به اعتبارشان اضافه نکرد. عمل ایرانیان نیز واکنش یک دولت کاملاً وحشت زده بود تا یک دولت «مستقل». در حقیقت مجلس که بنظر می رسید از اقدام نیمه شجاعانه و نیمه بزدلانه آقای ساعد پشتیبانی می‌کند اکنون موجبات سقوط او را ظاهرا به دو منظور فراهم کرد: برای خوشایند روسها و برای نابودی هیئت مالی آمریکا. جالب بود که حمله به هیئت در خلال سفر آقای کافتارادزه و پس از آن شدت گرفت. 
پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
سرویس تاریخ «انتخاب»: کتاب ماموریت آمریکایی‌ها در ایران اثر آرتور میلسپو ترجمۀ حسین ابوترابیان در سال ۱۳۵۶ است.
 
آرتور میلسپو متولد مارس ۱۸۸۳ در روستایی در میشیگان، حقوقدان و کارشناس مالی آمریکایی که در سالهای ۱۹۲۲-۱۹۲۷ و ۱۹۴۲-۱۹۴۵ برای اصلاح مالیه به استخدام دولت ایران درآمد. او دانش آموخته (دکترای) دانشگاه جانز هاپکینز و (کارشناسی ارشد) دانشگاه ایلینوی بود‌.
 
در هر حال، خواه منظور روسها بلوف زدن بود یا نبود، آنها موفق شدند ضعف دولت ایران و نرمش دولتهای آمریکا و انگلیس را آشکار سازند. هر قدر اقدام امریکائیها و انگلیسیها در کسب امتیاز در جنوب شرقی بیموقع و نابجا بود عقب نشینی فوری آنها در برابر قدرت نمائی روسها به اعتبارشان اضافه نکرد. عمل ایرانیان نیز واکنش یک دولت کاملاً وحشت زده بود تا یک دولت «مستقل». در حقیقت مجلس که بنظر می رسید از اقدام نیمه شجاعانه و نیمه بزدلانه آقای ساعد پشتیبانی می‌کند اکنون موجبات سقوط او را ظاهرا به دو منظور فراهم کرد: برای خوشایند روسها و برای نابودی هیئت مالی آمریکا. جالب بود که حمله به هیئت در خلال سفر آقای کافتارادزه و پس از آن شدت گرفت. 
 
امتیاز نفت خارج از حدود صلاحیت من بود و دخالت ناچیزی که در این مسئله داشتم توام با بیطرفی کامل بود. به هیچ تماشاگر بیگناهی اینگونه دشنامها و زخم زبانهای ناحق داده نشده است.
 
مجلس در دوم دسامبر ١٩٤٤ در یک جلسه پرهیجان قانونی را تصویب کرد که هرگونه مذاکرات آینده دربارۀ نفت را منع می‌کرد و مقرر می داشت: هیچ نخست وزیر و وزیر و اشخاصی که کفالت از مقام آنها با معاونت می کنند نمی توانند راجع به امتیاز نفت با هیچ یک از نمایندگان رسمی و غیر رسمی دول مجاور یا نمایندگان شرکتهای نفت و هر کس غیر اینها مذاکراتی که اثر قانونی دارد بکند یا اینکه قراردادی امضا کند. متخلفین از مواد فوق به حبس مجرد از سه تا هشت سال و انفصال دائمی از خدمات دولتی محکوم خواهند شد.»
نظرات بینندگان