پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : 
با سرد شدن هوا و خشکتر شدن محیط، ترکخوردگی لبها به یکی از شایعترین مشکلات پوستی تبدیل میشود. بسیاری از افراد برای تسکین فوری، ناخودآگاه لبهای خود را با زبان مرطوب میکنند؛ چون احساس میکنند این کار کمی رطوبت ایجاد کرده و خشکی را آرام میکند. اما متخصصان پوست هشدار میدهند که این عادت، در واقع مشکل را تشدید میکند.
به گزارش انتخاب و به نقل از انلی مای هلث؛ به گفتهی دکتر سودهیندرا اودبالکر، مرطوب کردن مداوم لبها با زبان میتواند با تخریب سد محافظ ظریف پوست، باعث خشکی بیشتر، پوستهپوسته شدن و ایجاد ترکهای دردناک شود. در ادامه میخوانید چرا چنین اتفاقی میافتد و راههای درست و علمی برای مراقبت از لبها چیست.
چرا لبها در زمستان سریعتر خشک میشوند؟
پوست لبها بسیار نازکتر از پوست سایر بخشهای صورت است و غدد چربی ندارد. این یعنی لبها نمیتوانند بهطور طبیعی چربی تولید کنند تا رطوبت خود را حفظ کنند.
در زمستان، هم رطوبت هوای بیرون کاهش مییابد و هم بهدلیل استفاده از وسایل گرمایشی، هوای داخل خانه خشکتر میشود. این شرایط باعث میشود رطوبت لبها خیلی سریع از بین برود و لبها خشک، سفت و ترکخورده شوند.
دکتر اودبالکر میگوید:
«از آنجا که لبها هیچگونه محافظ چربی طبیعی ندارند، در هوای خشک خیلی زود دچار خشکی میشوند. به همین دلیل، معمولاً در زمستان اولین بخشی هستند که آسیب میبینند.»
چرا مرطوب کردن لبها با زبان باعث خشکی بیشتر میشود؟
اگرچه مرطوب کردن لبها با زبان ممکن است برای چند ثانیه حس آرامش ایجاد کند، اما در هوای سرد زمستان، بزاق دهان خیلی سریع تبخیر میشود و لبها را خشکتر از قبل باقی میگذارد.
علاوه بر این، بزاق حاوی آنزیمهایی مانند آمیلاز و لیپاز است که برای تجزیهی غذا طراحی شدهاند؛ همین آنزیمها میتوانند پوست نازک لب را تحریک کرده و موجب التهاب شوند.
دکتر اودبالکر توضیح میدهد:
«وقتی فرد بارها لبهای خود را با زبان مرطوب میکند، بزاق بهتدریج سد محافظ طبیعی لب را از بین میبرد. نتیجهی این روند، خشکی شدیدتر، قرمزی و حتی ترکهای دردناک است.»
این رفتار بهراحتی به یک چرخهی معیوب تبدیل میشود: لبها خشک میشوند، فرد آنها را با زبان مرطوب میکند، خشکی تشدید میشود و این کار دوباره تکرار میشود. در نهایت، این وضعیت میتواند به عارضهای به نام درماتیت ناشی از تماس مکرر بزاق با لبها منجر شود.
درماتیت ناشی از تماس مکرر بزاق با لبها چیست؟
مطالعات نشان میدهد این عارضه فقط خشکی ساده نیست، بلکه نوعی التهاب پوستی است که بر اثر تماس مکرر بزاق ایجاد میشود. آنزیمهای موجود در بزاق سد محافظ لب را تخریب میکنند و هوای سرد نیز التهاب را تشدید میکند.
علائم این مشکل عبارتاند از:
• خشکی مداوم لبها
• احساس سوزش
• قرمزی اطراف لب
• پوستهپوسته شدن یا ترک خوردن پوست
• تیرگی یا افزایش رنگدانهها در موارد شدید
اگر این وضعیت بهموقع درمان نشود، حتی کارهای سادهای مثل غذا خوردن، صحبت کردن یا لبخند زدن میتواند دردناک شود.
بهجای مرطوب کردن لبها با زبان چه کار کنیم؟
متخصصان پوست توصیه میکنند تمرکز اصلی روی آبرسانی، محافظت و ترمیم باشد. راهکارهای مؤثر عبارتاند از:
۱. استفاده از بالم لب محافظ
بالمهایی را انتخاب کنید که حاوی وازلین، سرامیدها، کرهی شیباتر یا موم زنبورعسل باشند. این ترکیبات رطوبت را در لبها حفظ کرده و آنها را در برابر باد و سرما محافظت میکنند.
۲. پرهیز از محصولات معطر یا طعمدار
محصولات معطر یا طعمدار میتوانند شما را به مرطوب کردن لبها با زبان ترغیب کنند و التهاب را تشدید کنند.
۳. نوشیدن آب کافی
لبها معمولاً اولین نشانههای کمآبی بدن را نشان میدهند. نوشیدن آب کافی در طول روز نقش مهمی در جلوگیری از خشکی لبها دارد.
۴. استفاده از دستگاه بخور در خانه
سیستمهای گرمایشی هوای داخل خانه را بسیار خشک میکنند. استفاده از بخور میتواند به حفظ رطوبت محیط کمک کند.
چه زمانی باید به متخصص پوست مراجعه کرد؟
اگر با وجود استفادهی منظم از بالم لب، خشکی، قرمزی، ترکهای عمیق یا تیرگی لبها ادامه داشت، بهتر است به متخصص پوست مراجعه کنید. در برخی موارد، خشکی شدید لبها میتواند نشانهی مشکلات زمینهای مانند اگزما، عفونتهای قارچی یا کمبود ویتامینها باشد.
جمعبندی
مرطوب کردن لبها با زبان شاید برای لحظهای حس خوبی ایجاد کند، اما در واقع باعث خشکی و تحریک بیشتر لبها، بهویژه در زمستان، میشود.
راز داشتن لبهایی نرم و سالم، استفاده از یک بالم محافظ مناسب و کنار گذاشتن این عادت ناآگاهانه است.
