پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : زلزله 6.2 ریشتری شهرستان اهر، ورزقان و هریس در آذربایجان شرقی که روز
گذشته در ساعت 5 عصر اتفاق افتاد و نقاط بسیاری از شمال غرب سرزمین ایران
را لرزاند زلزله ای بوده که به گفته دکتر بهرام عکاشه خیلی دیر اتفاق
افتاده است.
به گزارش گروه اجتماعی قانون؛ انتظار زلزله‌های 7 ریشتری در ایران وجود
دارد. چنانچه بارها نسبت به وقوع زلزله‌های به تعویق افتاده در تهران سخن
به میان آمده اما این‌بار دکتر عکاشه معتقد است نشانه‌هایی در دست دارد که
نشان می‌دهد زلزله تهران به زودی اتفاق می‌افتد و احتمال مرگ میلیون‌ها
انسان وجود دارد و ممکن است پایتخت نزدیک به 10 سال فاقد استفاده شود. حرکت
صفحه عربستان سعودی و تحرک آن به سمت شمال، فشار شدیدی به سرزمین ایران
وارد می‌کند و به عقیده پدر زلزله‌شناسی کشور، ایران همیشه در استرس شدیدی
است و سال‌هاست که این فشار بیش از حد را تحمل می‌کند و هر لحظه بیم
زلزله‌ای 7 ریشتری در مناطقی از ایران وجود دارد.
بهرام عکاشه به قانون می‌گوید: نکته خیلی مهم این است که کل سرزمین ایران
تحت استرس است و این استرس ناشی از حرکت شبه جزیره به سمت شمال است. چندین
سال است که انتظار دارم زلزله‌ای با قدرت 7 ریشتر و بیشتر در منطقه شمال
غرب ایران اتفاق بیفتد. دوره تکرار زلزله‌های 7 ریشتری هر 10 سال یکبار
پیش‌بینی می‌شوند و الان 15 سال از زلزله اردیبهشت سال 76 در قائنات
می‌گذرد و انتظار من بروز زلزله 7 ریشتری در این منطقه بوده است.
وی با تاکید بر بروز زلزله سال گذشته در شهر وان ترکیه می‌گوید: «هنوز
نمی‌دانم بروز زلزله در وان را باید به حساب زلزله در ایران بگذارم یا
ترکیه؛ چرا که طبق محاسبات من زلزله باید اتفاق می‌افتاد. زلزله روز شنبه
در آذربایجان شرقی، یک زلزله نبوده بلکه 2 زلزله 6 ریشتری در کنار هم بوده
است و عمق آن‌ها 10 کیلومتر بوده که خسارت زیادی را به خاطر عمق کم ایجاد
کرده است.»
به عقیده این متخصص زلزله‌شناس، زلزله 6 ریشتری به خاطر اینکه عمق زیادی
نداشته انرژی کمی به بیرون داده چرا که هرچه عمق زلزله بیشتر باشد انرژی
شدیدتری آزاد می‌کند و چون لایه‌های سطحی سست هستند ریزش در آن‌ها اتفاق
می‌افتد. عکاشه با تاکید بر اینکه یک نکته مهم که باید مدنظر قرار بگیرد
این است که اگر نقشه ریسک زلزله در آذربایجان شرقی را نگاه کنیم می‌بینیم
منطقه تالش مستعد یک زلزله 7 ریشتری است و تا مرز ارس نیز احتمال وقوع
زلزله 7 ریشتری وجود دارد. همچنین این ریسک در جنوب غرب آذربایجان نیز
احتمال وقوع دارد.
وی اظهار داشت: «من منتظر زلزله‌ای 7 ریشتری در تهران، قزوین، تالش، گلستان
و خراسان رضوی هستم. این برداشت شخصی نیست بلکه بر مبنای یکسری مطالعات
تخصصی است. نکته جالب اینجاست که ما 12 سال است که ستاد بحران برای تهران
آماده کرده‌ایم و این احتمال باعث شد این ستاد در کل کشور بوجود بیاید
اگرچه ما هنوز در ابتدای راه ستاد هستیم.»
وی با تاکید بر ایتکه زلزله 6.2 ریشتری نباید چندصد نفر کشته بر جای بگذارد
و دو تا سه هزار نفر بر اثر آن زخمی شوند می‌گوید: «من معتقدم در این
زلزله‌ها حتی یک نفر نباید زخمی شود، اما ما مسائل عمده سازه داریم و
زمین‌های مشکل‌دار را نادیده می‌گیریم و در حوزه مهندسی با مسائل سطحی
برخورد می‌کنیم. در کشورهای دیگر این زلزله کشته‌ای بر جای نمی‌گذارد.»
به گفته عکاشه بافت روستایی شهرهای ما مشکل دارد و اساسا ما بافت شهری
نداریم و در شهرهایی مانند اردبیل سازه‌ها روستایی است و متاسفانه باید
پذیرفت که 85 درصد سطح کشور در برابر زلزله آسیب‌پذیر هستند و از 1000 شهر
کشور شاید تنها 100 شهر آسیب‌پذیری کمتری داشته باشند و بقیه شهرها خطر
ریسک متوسط، زیاد و خیلی زیاد دارند.
وی به شهرهای آبادان، ماهشهر و مناطق ساحلی خوزستان اشاره کرد و افزود:
«این مناطق در برابر زلزله کمتر آسیب‌پذیر هستند و البته طبق مستندات
دوهزار ساله ایران و مطالعه نقشه‌های تاریخی باید مناطق کویری مانند اصفهان
را هم به کم‌خطرهای ایران اضافه کرد.» وی معتقد است: «اگر روستاهای
آذربایجان در اثر این زلزله‌ها تخریب نشود جای تعجب است چرا که عمق زلزله
10 کیلومتر است و زلزله دقیق زیر شهر اتفاق افتاده است و طبیعی است که
شهرها بدون در نظر گرفتن مهندسی زلزله و بتن‌ها و پایه‌ریزی تخصصی و مهندسی
آسیب‌پذیر می‌شوند و گسل‌ها هم که همه آبستن انرژی زیادی هستند. زلزله بم
6.8 ریشتر بود و آن همه تلفات داد که علتش بی‌شک نادیده گرفتن سازه در
مهندسی ساخت‌وساز است. من ایمان دارم اگر زلزله آذربایجان شرقی در شب اتفاق
می‌افتاد تلفات آن از 10 هزار نفر کشته هم بیشتر می‌شد.»
این کارشناس و متخصص زلزله‌شناسی معتقد است: «کل منطقه تحت فشار بوده است و
هر جا ضعیف‌تر بوده زودتر شکسته و دو گسل در عرض 10 دقیقه شکسته‌اند و در
یک امتداد هم نبوده‌اند. من معتقدم باید خودمان را برای حوادث بدتر از این
آماده کنیم.»
عکاشه می‌گوید: «180 سال پیش آخرین زلزله 7 ریشتری در تهران اتفاق افتاده
است و بازگشت دوباره آن 150 ساله است و اگر زلزله‌ای در تهران اتفاق بیفتد،
پایتخت به مدت 10 سال تعطیل می‌شود. من ایمان دارم چنانچه زلزله‌ای با
بزرگی 7 ریشتر در تهران اتفاق بفیتد چه در جنوب شهر و چه در شمال، تعداد
کشته‌ها میلیونی خواهد بود.»
پدر زلزله‌شناسی ایران تاکید می‌کند: «گسل ری و شمال تهران و گسل‌های اوشان
فشم و گسل‌های زیر ساختمان‌های تهران فعال هستند و در طول 225 سالی که
تهران پایتخت بوده و به اشتباه پایتخت شده انتظار زلزله وجود داشته است.»
