حسن روحانی: خواب هر شب ما خواب اصحاب کهف شده است

رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به ویژگی‌های رییس‌جمهور بر اساس آنچه در قانون اساسی آمده است، تاکید کرد که رییس‌جمهور آینده ایران با توجه به شرایط ویژه و حساس کشور باید از توانایی اجماع‌سازی، مدیریت شرایط ویژه و توان مذاکره با دنیا برخوردار باشد.

به گزارش ایسنا، حسن روحانی در سخنانی در پنجمین کنگره سراسری حزب اراده ملت ایران (حاما) با اشاره به اهمیت حزب و تشکیلات سیاسی در جامعه اظهار کرد: واژه و کلمه حزب گرچه برای ما واژه آشنایی است و در یک قرن گذشته برای تشکل‌های سیاسی از آن استفاده شده است اما بی‌تردید مفهوم حزب به معنای مدرن آن مربوط به قرون اخیر از سال‌های 1839 در دنیای غرب و سپس در سایر مناطق جهان به مفهوم جدید آن به کار رفت.

وی با بیان اینکه "حزب، واژه‌ای است که در قرآن مجید از آن نام برده شده است"، افزود: امروز در نظامی که دموکراتیک و مردم‌سالار است باید گفت که واژه حزب در کنار واژگانی مثل مشروعیت، کارآمد، مشارکت، و مردم‌سالاری و غیره جای خود را باز یافته است. حزب به مفهوم و معنای امروزی آن سازمانی است مستمر و پایدار و دارای تشکیلات منظم، یعنی یک مرکزیت و سانترالیزم سازمانی.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام هدف احزاب سیاسی در دنیای امروز را تسلط بر قدرت سیاسی جامعه، بدست آوردن کرسی‌های بیشتر در پارلمان یا تسلط بر قوه مجریه یک کشور دانست و تصریح کرد: البته اهداف مهم فرهنگی و سیاسی هم در این چارچوب دنبال می‌شود.

رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به ویژگی‌های فعالیت احزاب تصریح کرد: فعالیت حزبی باید یک فعالیت کاملا شفاف و آشکار باشد. احزاب باید دارای مرامنامه و اصول و استراتژی روشن و مسیر حرکت سیاسی روشن در جامعه باشند. حزب در برابر فعالیتهای زیرزمینی و مخفی قرار دارد و هرچه حزب در یک جامعه کمتر باشد، به این مفهوم است که تشکیلات مخفی و گاهی زیرزمینی بیشتر می‌شود.

وی با بیان اینکه "احزاب در ایران که بی‌تردید می‌خواهد یک نظام الگو در منطقه و سطح جهان باشد، باید به فکر بازسازی و نوسازی باشند"، اظهار کرد: احزاب سیاسی محصول تحول بنیادی در بخش سیاسی فرهنگی و اجتماعی جامعه هستند. در جامعه‌ای که مشروعیت سنتی دارد، فردی به عنوان حاکم و دارای اختیار بی‌نهایت و از طریق وراثت انتخاب می‌شود و در نظامی که پادشاهی استقرار دارد، حزب مفهوم و جایگاهی ندارد و اگر هم باشد دولت‌ساخته و فرمایشی خواهد بود. حزب در جامعه‌ای جایگاه دارد که مشروعیت آن قانونی باشد.

روحانی با بیان اینکه "در جامعه‌ای که مردم برای تامین نیازهای اولیه خود مشکل دارند و تمام تلاش مردم درگیر مسائل مادی است، حزب نمی‌تواند معنا و مفهوم پیدا کند، چراکه حزب هدفی فرامادی است"، افزود: آنجا که فعالیتهای بزرگ صنعتی بوجود می‌آید، جایی است که بحث قوانین و مقررات و چارچوب‌ها برای روابط اجتماعی معنا و مفهوم پیدا می‌کند، در آن جامعه است که حزب جایگاه پیدا می‌کند.

وی با اشاره به تاثیر مسائل فرهنگی بر ارتقاء جایگاه حزب در یک جامعه گفت: به لحاظ فرهنگی، حزب زمانی در یک جامعه معنا دارد که مشارکت سیاسی جایگاه ویژه خود را داشته باشد و حزب در جامعه‌ای مفهوم پیدا می‌کند که فرهنگ سیاسی در آن گسترش یافته و همه مردم به حقوق شهروندی‌شان واقف باشند و بدانند باید به دنبال احقاق حقوق مسلم اجتماعی خود بروند. در جامعه‌ای است که بناست حاکم اراده ملت باشد، در چارچوب موازین شرعی و دینی آنجا حزب معنا پیدا می‌کند. اگر نقش مردم در جامعه‌ای کمرنگ باشد و مردم احساس کنند که در اداره جامعه اراده آنها نقش ندارد، حزب در آن جامعه معنا و مفهوم پیدا نمی‌کند.

این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به پیروزی انقلاب اسلامی ایران و حاکمیت مردم در آن اظهار کرد: ‌ما با انقلاب اسلامی در پی حاکمیت ملی در چارچوب موازین اسلامی بودیم و می‌بینیم که همه مسئولیتهای مهم در جامعه ما از اراده و رای مردم نشأت می‌گیرد. ما نهاد مهم غیرانتخابی یا مسئول سطح بالای غیرانتخابی نداریم. همه یا با رای مردم یا غیرمستقیم با رای مردم انتخاب می‌شوند. در چنین جامعه‌ای است که صندوق آرا اساس فعالیت قانونی و مشروع است و حزب در این جامعه معنا و مفهوم خود را دارد.

روحانی با تاکید بر اینکه "در یک تحول بنیادین اقتصادی، سیاسی و فرهنگی، حزب جایگاه خود را باز می‌یابد"، ادامه داد: بعد از 35 سال متاسفانه هنوز در جامعه ما احزاب نتوانستند جایگاه بایسته و شایسته خود را بازیابند اما این حق طبع یک ملت بزرگ است و باید برای آن تلاش کرد.

وی با بیان اینکه "امروز در اداره کشور می‌توان از تجربه دیگران استفاده کرد"، اظهار کرد: تجربه‌های بشری قابل استفاده هستند. امروزه در صنعت و علم و هنر و غیره می‌توان از تجربیات دیگران بهره برد و آن را برای بهتر اداره کردن جامعه به کار گرفت. انسان مومن هرجا حکمتی یا سخن حقی باشد، آن را اخذ می‌کند. اینکه رسول خدا (ص) در جنگ خندق از تجربه ایرانیان توسط بیان سلمان فارسی استفاده می‌کند، یک آموزه مهم است مبنی بر اینکه با وجود اتصال پیامبر (ص) به وحی، برای دفاع از مدینه تجربه ملت دیگر را به کار می‌برد و اعلام و اعمال می‌کند.

روحانی ادامه داد: حزب یکی از تجربیاتی است که دنیای مدرن از آن استفاده کرد و شاید بتوان گفت مردم‌سالاری بدون وجود احزاب و تشکیلات حزبی ناقص است و نمی‌توان بدون آنها به تمام اهداف خود رسید. حزب برای ارتباط بین مردم و حاکمیت و ایجاد ارتباط میان آنهاست. وقتی در یک انتخابات حزبی، فرد یا افرادی را به عنوان کاندیدا معرفی می‌کند در پی ایجاد اعتماد است و می‌خواهد بر کسانی که نفوذ دارد اعلام کند که تلاش دارد با معرفی این افراد به ایجاد تعامل و اعتماد میان مردم و حاکمیت کمک کند. حزب باید زمینه اجرای قوانین و مقررات و سیاستها را در جامعه فراهم کند و خواست و اراده مردم را به مسئولان منتقل سازد. اگر احزاب نقشی نداشته باشند رابطه دو سویه به طور سیستماتیک حفظ نمی‌شود.

رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه "برای مردم و احزاب فصلهایی وجود دارد که باید بر اساس آن ثمره احزاب برای مردم ملموس و روشن شود"، گفت: یکی از آن فصل‌ها، انتخابات است. هروقت شرایطی برای حضور مردم پای صندوق‌ها فراهم می‌شود، احزاب نقش ویژه‌ای در آن فصل به همراه بازی می‌کنند.

وی با اشاره به آیه‌ "لیلةالقدر خیر من الف شهر"، اظهار کرد: تصمیم یک ملت در یک مقطع حساس می‌تواند سرنوشت‌ساز باشد، همانطور که قرآن می‌گوید شب تقدیر از همه عمر برتر است. گاهی یک تصمیم و اراده ملی خیر من الف شهر است. نمی‌دانید انتخاب غیردقیق چه مشکلاتی را برای جامعه ایجاد می‌کند و انتخاب دقیق چقدر برای سرنوشت یک جامعه مفید است.

روحانی با اشاره به انتخابات شوراها و ریاست جمهوری در سال آینده گفت: قانون اساسی به صراحت به ما می‌گوید که رییس‌جمهور باید دارای چه شرایطی باشد. اصل 115 قانون اساسی ویژگی‌های رییس‌جمهور را مبنی بر اینکه باید از رجال مذهبی و سیاسی باشد، برمی‌شمارد. معمولا در هر کشوری رجال مذهبی و سیاسی نمی‌تواند زیاد باشد حتی رجال سیاسی هم خیلی زیاد نیستند. اگر در میان مردم نظرسنجی کنیم که در کشور چه تعداد رجال مذهبی و سیاسی داریم خواهیم دید که بیشتر از 10 الی 15 نفر را بیشتر نمی‌شمارند و بعید می‌دانم بیشتر هم باشند. این در حالی است که قانون اساسی به این مساله اکتفا نکرده و مسائل دیگر از جمله تابعیت ایرانی، مدیر و مدبر بودن را هم به آن اضافه می‌کند.

رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در بیان تفسیر ویژگی‌ مدبر برای رییس‌جمهور تصریح کرد: مدبر یعنی پیش‌بینی آینده از طریق منطق کارشناسی، نه پیشگویی از طریق دیگران. یعنی قادر باشد آینده آثار و ثمرات یک تصمیم را بفهمد و بگوید. علاوه بر این رییس‌جمهور باید دارای حسن سابقه، امانت‌دار، متقی، مومن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور باشد، چراکه قانون اساسی قرارداد اجتماعی اصلی و منشور ملی ماست.

وی با تاکید بر اینکه "رییس‌جمهور باید اجرای قانون اساسی را به عنوان وظیفه به دوش بکشد"، تصریح کرد: خیلی مهم است که رییس‌جمهور یکی از وظایفش اجرایی کردن قانون اساسی است.

روحانی به فصل سوم قانون اساسی که به بیان حقوق ملت اشاره دارد پرداخت و تصریح کرد: از اصل 19 قانون اساسی حقوق ملت برداشت می‌شود که مردم از هر قوم و قبیله‌ای از حقوق مساوی برخوردارند و قانون از آنها باید حمایت کند. همچنین درباره حقوق زنان، جایگاه حفظ حیثیت، جان و مال مردم، شغل و مسکن که باید از هر نوع تعرضی مصون باشد و این یعنی امنیت، یعنی وقتی صبح از خواب بیدار می‌شوید بدانید که همه اینها زیر چتر مصونیت حقوق ملت قرار دارد.

این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام خاطرنشان کرد:‌ گروه خودسر یکبار در کشور معنا دارد. نمی‌شود هر روز گفت کار گروه خودسر است. مردم باید احساس امنیت کنند و آن را ببینند.

وی یکی دیگر از حقوق مردم را عدم تفتیش عقاید و اصل آزادی بیان و نشریات و پرهیز از هرگونه تجسس در زندگی مردم به جز موارد خاص دانست و افزود: امروز می‌بینیم به راحتی در زندگی مردم تجسس می‌شود و یا ضبط مکالمات صورت می‌گیرد و از آن به عنوان یک افتخار یاد می‌شود. ما باید مجری قانون اساسی باشیم و اجرای آن به عهده رییس‌جمهور است و رییس‌جمهور باید به آن معتقد باشد یعنی باید قانون اساسی را خوانده و فهمیده و به آن ایمان داشته و ملتزم به آن باشد.

روحانی خاطرنشان کرد:‌ این‌گونه نیست که هرکس به طور طبیعی مشروعیت قانونی برای ادامه کار پیدا کند. مشروعیت هر فرد تا زمانی است که مجری قوانین و قانون اساسی باشد. ما در شرایطی هستیم که به رییس‌جمهوری در ‌آینده نیاز داریم که عالم، دارای شناخت از جامعه خود و دنیا باشد و جهان را بشناسد و واقعیتهایش را درک کند. جایگاه ریاست جمهوری جای کارآموزی نیست. رییس‌جمهور باید شجاع باشد؛ شجاع نه به این معنا که برابر ابرقدرتی سخن درشت بگوییم، این کاری معمولی است و همه می‌توانند آن را انجام دهند. شجاع یعنی اگر اشتباه کردیم با شجاعت به آن اعتراف کنیم و به مردم بگوییم اشتباه کردیم.

وی با بیان اینکه "رییس‌جمهور باید مخلص باشد و همه وجودش را وقف خدمت به مردم کند"، گفت: با این حال همه این شرایط هم که باشد در مقطع فعلی که ما در آن قرار داریم کافی نیست، چراکه مقطع فعلی ویژه و حساس است. امروز کشور ما به لحاظ اقتصادی و بین‌المللی دارای شرایط ویژه‌ای است، به طوری که رییس‌جمهور آینده باید حداقل سه ویژگی علاوه بر تمام ویژگی‌هایی که در قانون اساسی آمده است، داشته باشد؛ ابتدا، قدرت اجماع‌سازی است.

این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام اضافه کرد: اجماع‌سازی میان نهادهای مسئول امری بسیار حائز اهمیت است. ما در کشور شاهد سیاست اجرایی کشور، سیاست کلی، قوانین مصوب و موضوعه هستیم و به کسی احتیاج داریم که بتواند بین اینها اجماع و تلفیق ایجاد کند یا بین اینها و نظرات رهبری نظام که عمدتا از طریق سیاستهای کلی ابلاغ می‌شود، اجماع ایجاد کند؛ البته قوه مجریه می‌تواند تصمیم‌ساز هم باشد، هم در مجمع و هم در مجلس شورای اسلامی می‌تواند با تقدیم لوایح خوب و کارشناسی در صحن علنی و کمیسیون‌های مختلف تصمیم‌سازی کند. اما اگر قرار باشد فردی با مجمع قهر کند و در مجلس شرکت نکند نمی‌توان به این شیوه کشور را اداره کرد. مهمتر اینکه باید با همه نخبگان و کارشناسان کشور و خواست ملی اجماع ایجاد کند.

روحانی با بیان اینکه "رییس‌جمهور یا نماینده مردم است یا نامشروع"، خاطرنشان کرد: هرکس در هر سمتی قرار دارد، از طرف مردم نمایندگی دارد و باید خواست مردم را اجرا کند و اگر نظری دارد باید طوری آن را تبیین کند که نظرات را جمع کند و باید همواره آراء اکثریت مردم را در کنار خود داشته باشد؛ البته اتفاق آراء گاهی سخت و گاهی ناممکن است اما اکثریت جامعه باید حامی نظر و اراده حاکمیت باشد.

نماینده مقام معظم رهبری در شورای عالی امنیت ملی با اشاره به اختلاف‌ها و شکاف‌ها در میان نهادهای کشور اظهار کرد: با چنین شرایطی که در کشور داریم، فردی با قدرت اجماع‌سازی نیاز داریم که آن فرد در کارنامه زندگی‌اش تجربه اجماع‌سازی را داشته باشد و در مسائل استراتژیک لااقل ده بار این کار را انجام داده باشد وگرنه کشور با مشکل مواجه می‌شود. ما با مشکلات خارجی روبرو هستیم اما مهمترین مشکلات ما ریشه داخلی دارد.

وی افزود: دوم اینکه این فرد باید توان مدیریت در شرایط ویژه را داشته باشد. من تعبیر مدیریت بحران نمی‌کنم خیلی هم این واژه خوشایند من نیست و امیدوارم هیچ وقت با این مساله روبرو نشویم اما شرایط کشور ویژه و حساس است و مدیریت خاص خود را می‌خواهد. مثال حرکت در جاده‌ای است که هم جاده ناهموار است و هم ماشین بی‌نقص نیست. بنابراین ما به یک مدیر توانمند و قوی نیاز داریم از سویی رییس‌جمهور آینده باید قدرت و توان مذاکره با دنیا را داشته باشد.

روحانی خاطرنشان کرد:‌ ما نمی‌خواهیم دائم به دنیا اعلامیه یا شعار بدهیم و آنها جواب بدهند. ما باید مشکلاتمان را با آنها حل کنیم. برخی معضلات پیچیده هستند و به تعبیر برخی تبدیل به گره کور شده‌اند، اما به نظر من این گره‌ها قابل باز کردن است. با تهدید چیزی حل نمی‌شود و این مربوط به هر دو طرف است، نه آنها تهدید کنند و نه ما. باید با مذاکره با دنیا و جهان مسائل بین‌المللی‌مان را حل و فصل کنیم. این کار دانش و هنر خاص خود را می‌خواهد. این طور نیست که هرکس بتواند با دنیا سخن بگوید و در نهایت به یک توافق و تفاهم برسد. در شرایط فعلی به یک مدیر اجرای توانمند و کارآمد نیاز داریم، به کسی که بتواند ثبات و آرامش را در جامعه بازگرداند.

وی در ادامه با اشاره به برخی مسایل اقتصادی ابراز عقیده کرد: جامعه ما در بخشهایی بویژه اقتصادی بی‌ثبات و دچار آشفته بازار است. اصحاب کهف یک بار خوابیندند و دیدند پول آنها در بازار معنای دیگری دارد ولی ظاهرا خواب هر شب ما خواب اصحاب کهف شده است و هر روز ارزش پول ما تغییر می‌کند. چه کسی می‌تواند در شرایط آشفته بازار، نه برای 10 یا 50 سال آینده بلکه برای 10 روز یا یک ماه بعد برنامه‌ریزی کند؟ ما باید در بخش اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی ثبات ایجاد کنیم.

این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام از برخی عزل و نصب‌ها در کشور انتقاد کرد و گفت: ممکن است این نوع تغییر و تحول‌ها در هر جامعه‌ای روی دهد اما این هم حدی دارد و باید در یک چارچوبی انجام شود و نباید با بی‌ثابتی و بی‌نظمی و به هم ریختگی مواجه باشیم.

وی با تاکید بر سه مقوله ثبات، بهبود زندگی مردم و توسعه (گفتمان ثبت)، تاکید کرد:‌ معتقدم اولین هدف برای آینده کشور بازگشت ثبات و آرامش است. مردم در شرایط بی‌ثباتی، آرامش نخواهند داشت و نگرانند. آنها برای معیشت خود دچار مشکل شده‌اند. باید با ثبات، آرامش، اعتماد و امید را به جامعه بازگرداند. بدون امید به آینده سرمایه‌گذاری در کشور صورت نمی‌گیرد و سرمایه از کشور به همراه مغزها خارج می‌شود.

روحانی با بیان اینکه "دومین هدف، بهبود زندگی است"، ابراز عقیده کرد: ‌شرایط امروز جامعه مناسب یک ایرانی با تمدن و فرهنگ غرورآفرین و ملتی که انقلاب بزرگی را 35 سال پیش به ثمر رساند و هشت سال در دفاع مقدس مقاومت کرد، نیست. متاسفانه اخلاق در جامعه‌ نزول کرده است. مشکل فقط تورم و پول نیست بلکه ما امروز با شرایطی مواجهیم که در آن دروغ شایع است و آمار دقیق حاکم نیست و برنامه درستی ارائه نمی‌شود. باید زندگی مردم را بهبود بخشیم، آنچنان که در شأن یک ملت بزرگ است.

روحانی با بیان اینکه "هدف سوم، توسعه و پیشرفت کشور است"، گفت: باید به دنبال عظمت و سربلندی ایران باشیم. نباید از کشورهایی که از لحاظ توسعه مثل کره جنوبی و مالزی هم سن و سال ما بودند یا به لحاظ توسعه پایین‌تر از ما قرار داشتند و امروز در مرز توسعه‌یافتگی قرار گرفته‌اند، کمتر باشیم. امسال سال تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی بود اما آیا به این هدف نزدیک شدیم یا از تولید و کار کاسته شده است؟