خوش اقبالی​های شیخ دیپلمات

خبرآنلاین: شاید از خوش اقبالی روحانی است که ابر و باد و مه و خورشید و فلک هم به کمکش آمدند تا هم اصولگرایان درباره او جانب احتیاط را رعایت کنند و هم اصلاح​طلبان او را از خود بدانند.

اگر رئیس جمهور شدن حسن روحانی برای اصولگرایان غافلگیر کننده بود، اظهارات آنان نسبت به رئیس جمهوی که منتسب به اصلاح طلبان است، اما خود را اصولگرا می داند، به هیچ عنوان عجیب نبود، چرا که آنان ساختار قدرت ایران را می شناسند و انتخاب روحانی را  از همه جهت برد می​بینند. در این روزها همه طرف​های درگیر در سیاست ایران از «خوشبینی هایشان» سخن می​گویند. او که پیش از انتخابات در زمره نامزدهای مستقل معرفی می​شد، پس از انتخابات نامزد هر دو طیف سیاسی اصلاح طلب و اصولگرا تلقی می​شود. اصلاح طلبان به سبب کناره گیری عارف و حمایت قاطع خاتمی و هاشمی از روحانی، او را نامزد خود می​دانند و اصولگرایان هم به جهت عضویت روحانی در جامعه روحانیت مبارز، رئیس جمهور منتخب را اصولگرا قلمداد می​کنند.

آیت​الله علم الهدی امام جمعه مشهد که سابقه ذهنی اظهاراتش، او را از مخالفان روحانی نشان می دهد، یکی دو روز بعد از انتخابات خبرنگاران  مشهدی را دعوت کرد تا از پیروزی« اعتدال» در انتخابات سخن بگویند و خاطر نشان سازد که «در این انتخابات گفتمان اعتدال رأی آورد نه گفتمان سازش.»

این اظهار نظر یعنی  روحانی این اقبال را دارد که به سرنوشت خاتمی دچار نشود و مراجع سنتی قدرت در ایران یعنی حوزه های علمیه بر او و دولتش خرده نگیرند. حداقل در  ماه​های ابتدایی دوران کاری اش. اتفاقی که  به سابقه  طولانی روحانی در  سمت های مختلف در نظام و  مهمتر از آن، عضویتش در جامعه روحانیت مبارز باز می​گردد که خود  آیت الله علم​الهدی هم عضو آن است.

 قرابت فکری دو روحانی با یکدیگر

مصطفی پورمحمدی وزیر کشور دولت نهم و رئیس سازمان بازرسی که تا چند ماه قبل از  نامزدهای ریاست جمهوری بود، از «قرابت فکری» خود با روحانی حرف می زند و تاکید می کند که «همه ما وظیفه داریم به دولت یازدهم کمک و یاری برسانیم، زیرا اهداف مطرح شده از سوی روحانی، خواست عموم جامعه است.»

  دولت ژنرال ها 

در فضای سیاسی پارلمان هم سیگنال​های ارسالی از مثبت بودن فازها با دولت جدید حکایت دارد. آن چنان که محمدرضا باهنر نائب رئیس مجلس گفته که روحانی را اصلاح طلب نمی داند و دولت او را  به «دولت ژنرال ها» تشبیه  کرده است.

او می گوید: «انتخاب حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور قابل پیش بینی نبود اما امروز که این اتفاق افتاده باید در این راستا تحلیل شود که مردم از تندروها خسته شده اند و به اعتدال رأی دادند.»

 تعابیری مثل اینکه روحانی را اصلاح طلب نمی دانم و  از نفوذم در مجلس برای رای آوری کابینه روحانی استفاده می کنم، دیگر اظهاراتی است که  باهنر با بیان آنها نشان داد به همکارش در مجمع تشخیص مصلحت و دوست قدیمی اش در مجلس قرابت زیادی دارد.

تقسیم بندی تبریک های اصولگرایانه

نگاهی به  اظهارات اصولگرایان مجلسی هم نشان می دهد آنان در دو دسته متمایل به موفقیت دولت و مردد در خصوص دولت یازدهم تقسیم بندی می شود. سخنان چهره هایی چون توکلی و ناداران حاکی از آن است که آنها چندان هم  به روی کار آمدن روحانی بدبین نیستند.

 گروه دوم اما در گام اول تلاش  کردند که به صورت مستقیم مقابل رئیس جمهور جدید موضع گیری نکنند. توصیه به دولت جدید برای انتخاب وزرای متدین و با تجربه بیشترین درصد را در اظهار نظر هایی داشت که نمایندگان مجلس درباره دولت روحانی به کار بردند.

 چهره هایی چون اسماعیل کوثری  از نمایندگان نزدیک به جمعیت رهپویان که در جریان انتخابات ریاست جمهوری برای حمایت از زاکانی در نشستی خبری شرکت کرد، از رئیس جمهور جدید خواست که در دولت وزیرانی انتخاب کند که «مجموعه دولت را به حاشیه نبرد و حاشیه سازی نکند.». تا دولتش گرفتار رفتار سیاسی اصولگرایان با دولت خاتمی نشود.

نمایندگان نزدیک به طیف اصولگرایان رهروان ولایت هم نرمش بیشتر به خرج دادند و منصور حقیقت پور نماینده اردبیل که روزگاری استاندار دولت دهم بود و بعدها به دلیل اختلافش با رئیس جمهور کنار رفت و در انتخابات مجلس، نماینده این شهر شد، در  اظهار نظری تاکید کرد که «گرایش‌های تند اصولگرایی و اصلاح‌طلبی در این دولت نمی‌تواند پایگاه و جایگاهی داشته باشد.» او همچنین  خاطرنشان کرد که از باید‌های دولت یازدهم بر پایه اعتدال این است که «معتدلین جناح‌های مختلف در این دولت به کار گرفته شوند.»

روحانی خیر الموجودین است

در طیف سنتی، اصولگرایان  تلاش کردند در اظهاراتشان با روی خوش با رئیس جمهور منتخب رفتار کنند. آن چنان که عسگراولادی و اعضای حزب موتلفه در یکی از روزهای شلوغ مرکز تحقیقات استراتژیک به دیدار روحانی رفتند و پس از آن جلسه عسگر اولادی، رئیس جمهور جدید را « خیر الموجودین» خواند.

مرد قدیمی سیاست ایران بعد از انتخابات، گفت : «آقای دکتر روحانی نه تنها یک مجتهد و عضوی از اعضای مجلس خبرگان، بلکه یک مبارز قبل از انقلاب است که سرد و گرم مبارزه با استبداد و استعمار خارجی را چشیده و به فضل خدا و همت مردم، به عنوان رییس جمهور منتخب برگزیده شد. او با شعار اعتدال و عقلانیت پا به عرصه رقابت‌ها گذاشت و ما هم همین دو کلمه را در رفتار اجرایی و سیاسی ایشان انتظار و توقع داریم و معتقدیم برای پیشرفت کشور و خدمت به مردم در شروع کار، همین دو موضوع کافی است.»

بادامچیان عضو شورای مرکزی موتلفه هم با ادبیاتی مشابه، روحانی را چهره اصولگرایی خواند که می خواهد با پختگی نیروهای مردمی و دلسوز را با خود همراه کند.

نبی حبیبی دبیر کل موتلفه اسلامی نیز از روحانی خواست به وعده هایش درباره دولت فراجناحی عمل کند و از معتدلان اصولگرا و اصلاح طلب در دولت تدبیر و امید استفاده کند.

خوش بینی های پنهان اصلاح طلبانه

اگر اصولگرایان فعلا با حرف​های مثبتشان ترجیح می دهند رئیس جمهور جدید را به طرف اصلاح طلبان هل ندهد تا بعدا بتوانند جاده ارتباط با روحانی را حفظ کنند، اصلاح طلبان در بدنه نخبگان سیاسی- برخلاف مردم- خیلی خوشحالی شان را آشکار نمی کنند.

 این کنش  سیاسی بخشی به قبل از انتخابات و بخشی به بعد از آن باز می گردد. آنها که پیش از  انصراف عارف او را تنها چهره اصلاح طلب انتخابات می خواندند  که هزینه اصلاح طلبی اش را پرداخت کرده است.  وقتی در سیاست به پاشنه دیگری چرخید و مشاوران خاتمی دو شب مانده به انتخابات، روحانی را به عنوان نامزد مورد حمایت اصلاح طلبان انتخاب کردند و او هم رئیس جمهور شد، روحانی را چهره ای توانمند خواندند و از دلسوزان خواستند که قدر این فرصت را بدانند.

رفتار منصفانه عارف

خود عارف که هوادرانش بیشترین درخواست را برای معاون اولی او در دولت روحانی بعد از انصرافش دارند، در جمع اعضای ستاد انتخاباتی اش از مضرات سهم خواهی از کابینه جدید و همدلی برای کمک به دولت روحانی سخن گفت و تاکید کرد که «اصلاح‌طلبان و جریانات سیاسی وظیفه دارند که به دولت آقای روحانی کمک کنند، چرا که دولت روی کار آمده باید مقتدر باشد.»

 صادق زیبا کلام استاد علوم سیاسی و چهره اصلاح طلب هم که در روزهای نخست انتخابات از شانس کم چهره هایی چون عارف و روحانی سخن می گفت و شاهین اقبال را بر شانه اصولگرایانی چون قالیباف می دید، بعد از انتخاب روحانی از  بی توقعی اصلاح طلبان واقعی برای حضور در کابینه حرف زد و به رئیس جمهور جدید پیشنهاد کرد از رقبای انتخاباتی اش در کابینه مد نظرش بهره بگیرد.

او همچنین  در کافه خبر از  اقبال بیشتر روحانی برای تعامل با  ارکان قدرت در مجموعه نظام سخن گفت و در تبیین چرایی کنار کشیدن محمدرضا عارف به نفع روحانی در انتخابات گقت: «نمی شد روحانی به نفع عارف کنار برود، چرا که اول زمستان هستیم.»

درمرداد ماه که روحانی حکمش تنفید می شود، او تا چند ماه فرصت دارد اقدامات اولیه ای را که برای بهبود وضعیت معیشتی مردم قولش را داده اجرایی کند. آیا خوش اقبالی های شیخ دیپلمات که در حمایت​های کلامی هر دو طیف سیاسی از پیروزی​اش نهفته، مثل زندگی زوج های جوان تنها به دوران نامزدی و ماه عسل دولتش ربط دارد یا مثل زوج های خوشبخت قرار است ادامه دار باشد؟