پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : محمود احمدي‌نژاد، رييس دولت نهم و دهم تا زماني كه درآمد حاصل از صادرات نفت به شكل رويايي را دراختيار داشت، هرگز به روزهايي نمي‌انديشيد كه شايد اين منابع براي ورود به ايران راهي پيدا نكنند. اين نگاه كوتاه وي به درآمدهاي نفتي موجب شد تهديدهاي غرب و امريكا عليه ايران در حوزه اقتصاد را ناديده گرفته و قطعنامه‌هاي صادر شده را با بي‌اعتنايي از كانون توجه دور نگه دارد. امريكايي‌ها اما با حالت خصمانه، در تشديد تحريم‌ها به روش گام به گام اصرار و سماجت كرده و در دوره جديد تحريم‌ها كه از سال 1390 شروع شده بود حمل و نقل، بانك مركزي و نفت و گاز ايران را تحريم كردند.
تحريم‌هاي مالي و ارزي ايران راه ورود درآمد حاصل از صادرات نفت به ايران را مسدود كرد و دولت وقت با بي‌دقتي و ناكارآمدي و به قصد دور زدن تحريم‌ها دو كار انجام داد. يك كار دولت دادن ماموريت به برخي افراد براي فروش نفت بود كه البته برخي از آنها در دادن پول نفت حاصل از صادرات تخلف كردند. اتفاق ديگري كه رخ داد بلوكه شدن درآمدهاي ارزي ايران در برخي كشورها بود. بيشترين ارقام ارزي متعلق به ايران كه در كشوري نگهداري مي‌شود مربوط به چين است كه رقم آن 22 ميليارد دلار گزارش شده است. ايرج نديمي يكي از نمايندگان مجلس چندي پيش گفته بود حجم پولي كه ايران در دو كشور چين و هند دارد معادل 30 ميليارد دلار است.
رويترز بر اساس برآورد منابع آگاه، ميزان پول نفت ايران كه در سه كشور آسيايي هند، كره جنوبي و ژاپن نگهداري مي‌شود را حدود 3/15 ميليارد دلار برآورد كرد. به گزارش فارس، رويترز به نقل از منابع آگاه نوشت: زمان اعمال تحريم‌ها، حدود 3/5 ميليارد دلار از پول نفت ايران در هند نگهداري مي‌شود. به گفته اين منابع، از كل اين رقم، 8/1 ميليارد دلار آن در نزد شركت‌هاي نفتي هند كه نفت ايران را خريداري كرده‌اند، است و باقي در بانك‌هاي اين كشور سپرده‌گذاري شده است. پول نفت ايران به روپيه و در حساب‌هاي شركت ملي نفت ايران در بانك «يو‌سي آ» كلكته نگهداري مي‌شود. يك منبع آگاه ديگر در مورد ميزان پول نفت ايران در كره جنوبي گفت: پول نفت ايران كه در حساب‌هاي بانكي در كره جنوبي گير كرده است، بيش از پنج ميليارد دلار است. همچنين رويترز به نقل از اين منابع نوشت: در ژاپن نيز از ابتداي سال جاري ميلادي، مقادير مشابهي پول نفت ايران نگهداري مي‌شود. به گفته رسانه‌ها، معاون برنامه‌ريزي و نظارت راهبردي رييس‌جمهور اعلام كرده است كه ميزان بدهي‌هاي نفت و گاز چين به ايران به 22 ميليارد يورو رسيده است.
پرسش بسيار با اهميتي كه اكنون وجود دارد اين است كه ايران در مجموع چه ميزان از كشورهاي گوناگون طلب دارد و چگونه مي‌تواند آنها را پس بگيرد. كارشناسان معتقدند در شرايطي كه اقتصاد ايران به دليل تنگناهاي ارزي به سختي افتاده است، اگر راهي پيدا مي‌شد كه اين منابع را بگيريم برخي دشواري‌ها برطرف مي‌شد. آيا مذاكرات ژنو به اين نتيجه خوب منتهي مي‌شود كه ايران از تحريم‌هايي كه راه ورود درآمدهاي ارزي را مسدود كرده است رها شود. فقدان راهي براي انتقال درآمدهاي ارز در ماه‌هاي گذشته، موجب كاهش قدرت اثرگذاري بانك مركزي در بازار ارز شده است.
علاوه بر اين كاهش درآمدهاي ارزي در اين مدت موجب شده تا دولت نتواند با فروش ارز و تبديل آن به ريال منابع لازم براي پرداخت يارانه نقدي را پيدا كند. آگاهان و كارشناسان بر اين باورند كه ايران در شرايط تازه‌يي قرار دارد و نبايد زير بار خواسته‌هاي غيرمنطقي كشورهايي مثل هند و چين برود كه در پرداخت طلب خود به ايران رفتارهاي غيرمنصفانه نشان مي‌دهند. در حالي كه هندي‌ها پرداخت بدهي خود به ايران را با روپيه و فروش كالا انجام مي‌دهند، رهبران حزب كمونيست چين پرداخت بدهي خود به ايران را با فاينانس مخلوط كرده و قصد دارند پول ايران را در ايران سرمايه‌گذاري كنند. اگر مناسبات ايران با غرب بهبود پيدا كند احتمال اينكه ايران بتواند طلب خود را از راه‌هاي عادي دريافت كند افزايش مي‌يابد.
منبع: اعتماد
