پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : دوشنبه 31 اکتبر 2011 برای فلسطینیها روزی تاریخی بود؛ آنها موفق شدند صدونودوچهارمین کشور عضو یونسکو شوند. برای نخستین بار در یک نهاد بینالمللی نام کامل «کشور فلسطین» پذیرفته شده بود. یکسال بعد هم موفقیت دیگری رقم خورد و فلسطین از «نهاد ناظر غیرعضو» به «دولت ناظر غیرعضو» در سازمان ملل ارتقا یافت. همزمان با شادی فلسطینی در سوی دیگر دو کشور بودند که نمیتوانستند خشم خود از این اتفاقات را پنهان کنند: اسراییل و آمریکا.
برای عضویت فلسطین در یونسکو رای دوسوم اعضا لازم بود و فلسطین به راحتی این تعداد را به دست آورد. شاید همین مساله اسراییل را خشمگین کرده بود که خودش را در متقاعدکردن اعضا برای دادن رای منفی بهکلی ناکام میدید. بلافاصله هر دو کشور از نفوذ اقتصادی خود بر این نهاد بینالمللی استفاده کردند و اعلام کردند تعهد مالی خودشان به یونسکو را قطع خواهند کرد. آمریکا حدود یکپنجم هزینه سالانه یونسکو، یعنی حدود ۷۰میلیوندلار را تامین میکند.
به گزارش بیبیسی، روز جمعه و پس از دو سال، یونسکو تصمیم گرفت حق رای آمریکا و اسراییل را به حال تعلیق درآورد. چندین ماه قبل از اکتبر 2011، سوزان رایس، سفیر آمریکا در سازمان ملل نقل به مضمون گفته بود بیم آن دارد که درخواست عضویت فلسطین در سازمان ملل باعث شود دولت آمریکا دیگر نتواند به سازمان ملل هیچ کمکی کند. چنین تهدیداتی باعث شد درخواست محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان برای عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل با بنبست مواجه شود.
در آن زمان آمریکا استدلال میکرد نمیتواند به سازمانی کمک کند که تلویحا یک کشور فلسطینی را به رسمیت میشناسد. این در حالی است که همزمان آمریکا بهعنوان میانجی مذاکرات صلح تلاش میکند راهحل تشکیل دو کشور را پیش ببرد.
آمریکا پیش از این هم کمک مالی به سازمان را قطع کرده بود. در میان کشورهای جهان بیشترین بودجه را آمریکا به سازمان ملل میدهد و همیشه از این اهرم استفاده کرده است. زمان ریاستجمهوری کلینتون که کنگره در دست جمهوریخواهان بود نمایندگان در پرداخت این پول تعلل کردند و حتی در مقطعی سازمان ملل پول پرداخت حقوق پرسنل خود را نداشت.
طبق قواعد یونسکو، آمریکا تا روز جمعه فرصت داشت تعهدات مالی خودش را از سر بگیرد و یا توضیح قابلقبولی داشته باشد در غیر این صورت حق رای از آن ستانده خواهد شد. یکی از مقامات یونسکو به الجزیره گفته تا روز جمعه هیچ توضیحی از آمریکا یا اسراییل دریافت نکردهاند. قطع پرداخت مالی آمریکا به یونسکو بر اساس یکی از قوانین داخلی آمریکا صورت گرفت که در آن هرگونه کمک مالی به هر نهادی از سازمان ملل که فلسطین را به رسمیت بشناسد ممنوع میکند.
صرفنظرکردن یونسکو از پرداخت مالی آمریکا که چیزی حدود 240میلیوندلار و 22درصد بودجه این سازمان است، میتواند به بحران مالی شدیدی برای آن بینجامد و این سازمان را مجبور کند بسیاری برنامههایش را تعلیق کند. ایرنا بوکووا، مدیرکل یونسکو در مصاحبه با آسوشیتدپرس گفت: «متاسفم که بگویم سکوت آمریکا در دوسال گذشته یونسکو را به لحاظ مالی با چالش مواجه کرده است» او ادامه داد: «نمیدانم یونسکو چگونه میتواند خود را از قید مالی آمریکا رها کند» او گفت واقعبین است و واقعیات سیاسی را پذیرفته و حالا در جستوجوی راهی است که یونسکو بتواند با بودجه 150میلیوندلاری سال 2012، فعالیتهایش را ادامه دهد.
برخی میگویند کمرنگشدن حضور و نفوذ آمریکا، احساسات ضداسراییلی در یونسکو را که از پیش وجود داشت، تشدید خواهد کرد. نمرود بارکان، سفیر اسراییل در یونسکو دراینباره گفته است کشورش از تصمیم آمریکا «برای اعتراض به مقامات یونسکو یا هر سازمان دیگری که کشوری نامعتبر چون فلسطین را بپذیرند» حمایت میکند. در مقابل الیسا صنبر، سفیر فلسطین در این سازمان به الجزیره گفت: «ما برای فعالیت، کمک مالی آمریکا را نیاز داریم. با این تصمیم (تعلیق حق رای آمریکا) مشکلات زیادی برای یونسکو به وجود خواهد آمد.»
به باور کارشناسان عضویت در یونسکو برای فلسطین بیش از هر چیز جنبه تبلیغی دارد و در عمل فشار الزامآور حقوقی بر اسراییل بههمراه ندارد. فلسطین پس از عضویت در یونسکو میتواند آثار تاریخی و فرهنگی این سرزمین را ثبت کند و این امید وجود داشت که از این طریق بتواند مانعی بر شهرکسازیهای اسراییل شود. اما تا امروز اسراییل هیچیک از پروژههای غیرقانونیاش را به دلیل ممانعت یونسکو لغو نکرده است.
روزنامه شرق