"ایران" در جنگ قدرت سعودی‌ها

سعودالفیصل 75ساله به دلیل بیماری پارکینسون و ناتوانی از ادامه کار، مسئولیت دستگاه دیپلماسی عربستان سعودی در یکی از حساس‌ترین مقاطع تاریخ این کشور را به عادل جبیر 53 ساله واگذار کرد.

شب گذشته تلویزیون رسمی عربستان اعلام کرد که بنا به حکم پادشاه عربستان سعودی،‌ سعود الفیصل که از او به عنوان قدیمی‌ترین وزیر امور خارجه جهان یاد می‌شود با تمایل خودش از سمت وزارت امور خارجه استعفا داده و عادل جبیر، سفیر عربستان در آمریکا که جز اولین مقامات عربستانی بود که خبر تجاوز نظامی عربستان به یمن را اعلام کرد، جانشین او شده است .

سعودالفیصل بن عبدالعزیز آل سعود که در سال 1940 در ریاض به دنیا آمده است ، از سال 1975 به مدت 35 سال مسئولیت وزارت امور خارجه عربستان را برعهده داشت .

البته تغییرات در عربستان سعودی به این یک مورد منتهی نشد و ملک سلمان، پادشاه عربستان سعودی، در اقدامی فوری و از پیش اعلام نشده وارث تاج و تختش را نیز عوض کرد و محمد بن نایف، برادرزاده‌اش را ، جایگزین ولیعهد مقرن بن عبدالعزیز برادر ناتنی خود کرد تا جنگ قدرت در بین شاهزاده‌های سعودی وارد مرحله جدیدتری شود.

عادل جبیر کیست ؟

عادل جبیر که قیافه او کمتر شبیه یک شهروند عرب است و تسلط خوبی به زبان انگلیسی دارد از کودکی‌اش به خاطر مسئولیت پدرش در کشورهای اروپایی و آمریکایی زندگی کرده بنابراین کمتر با خوی و خصلت اعراب بزرگ شده است.

عادل جبیر مدرک کارشناسی‌اش را در دو رشته اقتصاد و علوم سیاسی از دانشگاه شمال تگزاس و مدرک کارشناسی ارشدش را در رشته روابط بین‌الملل از دانشگاه جورج تاون واشنگتن دریافت کرد.

خانواده وی بر اساس آنچه که رسانه‌ها منتشر کرده‌اند از خانواده‌های سرشناس عربستان محسوب نمی‌شود. او در سال 1994 با کمک شاهزاده بندر بن سلطان، سفیر اسبق عربستان در ایالات متحده که 22 سال سفیر عربستان در ‌آمریکا بود به دلیل تسلط خوبش بر زبان انگلیسی به عنوان یک کارمند محلی در دفتر نمایندگی عربستان سعودی در سازمان ملل استخدام شد.

او در جریان حوادث 11 سپتامبر به دلیل آشنایی که با رسانه‌های آمریکایی داشت مسئولیت سخنگوی سفارت عربستان را بر عهده گرفت.

جبیر با گذشت زمان توانست رده‌های مدیریتی را یکی پس از دیگری طی کند و حضور وی در دیوان ملک عبدالله به عنوان مشاور پادشاه سعودی در امور سیاسی و بین‌المللی باعث شد که وی به نورچشمی ملک عبدالله تبدیل شود.

او در دسامبر 2006 در برابر چشمان بهت زده بسیاری از شاهزادگان سعودی به عنوان سفیر جدید عربستان سعودی در آمریکا و جانشین ترکی فیصل به وزارت امور خارجه ایالات متحده معرفی شد تا عنوان جوان‌ترین سفیر کشورش در آمریکا را از آن خود کند.

این انتصاب از آنجا که انتخابی در خارج از حلقه شاهزادگان عربستان محسوب می‌شود باعث تعجب دیگر شاهزادگانی شد که رویای این مسئولیت را در سر می‌پروراندند.

عادل جبیر و ایران

عادل جبیر فرد غریبه‌ای‌ برای ایرانی‌ها به خصوص سیاستمداران عرصه دیپلماسی نیست چرا که وی به لطف ادعاهای آمریکایی‌ها در مهرماه 1390 به تیتر یک بسیاری از رسانه‌های مختلف دنیا تبدیل شد. هنگامی که اریک هولدر وزیر دادگستری آمریکا ، مدعی شد که یک شهروند ایرانی آمریکایی به نام منصور ارباب سیر با کمک یک شهروند دیگر ایرانی به نام علی غلام شکوری با ارتباط گیری، طراحی و پرداخت پول به عوامل کارتل لوس زتاس( یکی از قدرتمندترین گروه‌های سازمان‌یافته قاچاق مواد مخدر در کشور مکزیک )قصد ترور عادل جبیر سفیر ریاض در واشنگتن را داشته‌اند .

وزیر دادگستری ایالات متحده با طرح ادعاهایی مبنی بر وابسته بودن این افراد به حکومت ایران اعلام کرد که مأموران آمریکایی توانسته‌اند طرح این ترور را خنثی کنند. گرچه این گروه تنها هدفش ترور سفیر عربستان در آمریکا نبوده و طرح حمله به سفارتخانه‌های اسرائیل و عربستان در واشنگتن و احتمالاً بوئنوس آیرس را در برنامه خود داشته‌اند.

جوسازی‌های مقامات ایالت متحده و عربستان در مورد این اتهامات باعث شد که مجمع عمومی سازمان ملل متحد در 2 آبان ماه قطعنامه محکومیت ترور سفیر سعودی را با 106 رای موافق ،9 رای مخالف و 40 رای ممتنع تصویب کند و از ایران بخواهد که برای بررسی جوانب این ترور همکاری کند.

در همان زمان بسیاری از تحلیل‌گران صحت ادعای آمریکا و عربستان را زیر سوال بردند و ادعای آنها را بسیار پیش پا افتاده خواندند.

مقامات جمهوری اسلامی ایران نیز با رد این اتهامات اعلام کردند که آمریکا درصدد جوسازی علیه ایران است.

محمود احمدی نژاد رئیس جمهور وقت در همان زمان، گفت: ترور کار آدم‌های بی فرهنگ است و ملت بافرهنگ ایران نیاز به ترور ندارد.

علی‌اکبر صالحی وزیر امور خارجه وقت ایران نیز در همان زمان از مقامات عربستان سعودی خواست تا در مورد اتهام اخیر آمریکا در مورد دست داشتن ایران در توطئه برای سفیر سعودی در واشنگتن با اختیار بیشتری برخورد کنند.

حیدر مصلحی وزیر اطلاعات وقت ایران نیز اظهار کرد: مقامات آمریکایی با دادن تابعیت به منصور ارباب سیر او را به همکاری در متهم کردن ایران به طراحی عملیات ترور سفیر عربستان در آمریکا تشویق کردند.

مصلحی، ارباب سیر را شخصی توصیف کرد که ویژگی‌ها و شاکله شخصیت فردی‌اش با مأموران یا همکاران اطلاعات فاصله دارد و تأکید کرد: حتی ضعیف‌ترین دستگاه‌های اطلاعاتی جهان نیز حاضر نیستند چنین فردی را به کار بگیرند.

عادل جبیر در طول هشت سالی که مسئولیت سفارت عربستان در آمریکا را بر عهده داشته بارها اقدام به موضع‌گیری علیه ایران و محور مقاومت کرده است.

او در تازه‌ترین ادعاهایش علیه ایران در حالی که کشور متبوعش با حمله به یمن باعث کشته و آواره شدن هزاران یمنی شده است و از سلاح‌های ممنوعه در این منطقه استفاده کرده است ، ‌اظهار کرد: ایران و حزب‌الله نقش واضحی در یمن دارند و کشورش اجازه نخواهد داد که راهی برای نقش آفرینی ایران در یمن باقی بماند.

با انتصاب عادل جبیر به عنوان وزیر امور خارجه جدید عربستان که در بین سیاستمداران عربستانی به عنوان فردی ضد شیعه و ایرانی شناخته می شود و اظهارات منفی گذشته وی در ارتباط با ایران برخی از تحلیل‌گران معتقدند روابط ایران و عربستان که با توجه به بحران یمن رو به سردی گذاشته است با این انتصاب ممکن است شکاف بین عربستان و ایران نسبت به قبل عمیق تر شود .

در روز 29 فروردین ماه مقام معظم رهبری در جمع مداحان،‌ با اشاره به سوابق سعودی‌ها در مسائل سیاست خارجی گفتند: "ما با سعودی‌ها در مسائل گوناگون سیاسی اختلافات متعددی داریم اما همیشه می‌گفتیم که آن‌ها در سیاست خارجی متانت و وقار نشان می‌دهند، اما چند جوان بی‌تجربه امور آن کشور را در دست گرفته و دارند جنبه توحش را بر جنبه متانت و ظاهرسازی غلبه می‌دهند، که این کار قطعاً به ضررشان تمام خواهد شد."

حال باید منتظر ماند و با توجه به عملکرد عادل جبیر دید که آیا او نیز در زمره این دسته از سیاستمداران عربستانی قرار می‌گیرد که مقام معظم رهبری به آن اشاره کردند یا نه ؟