پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : به گزارش انتخاب، نامزدهای انتخابات خبرگان طبق قانون می توانند هم دو نوبت مصاحبه تبلیغاتی در کانالهای رادیویی و هم شبکه تلویزیونی استان حوزه انتخابیه خود داشته باشند و علاوه بر آن، از سایر شیوه های مجاز تبلیغاتی بهره بگیرند.
فصل هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تحت عنوان «رهبر یا شورای رهبری» از اصل 107 تا 112 به بحث در باره نحوه تعیین رهبری، شرایط و صفات رهبری، وظایف و اختیارات رهبری و نحوه انتخاب و فعالیت مجلس خبرگان می پردازد و بویژه در سه اصل 107، 108 و 111 در باره مجلس خبرگان سخن می گوید.
بطور طبیعی، نامزدهای پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری درتبلیغات انتخاباتی خود، به بیان وظایف کلی این مجلس و کارکرد اعضای آن می پردازند اما علاوه بر آن، نکته ها و مطالبی را نیز مطرح می کنند که در نوع خود، جالب، شنیدنی و با دیگران متفاوت است. این مطالب از ارزیابی آنان در باره کارکرد و عملکرد این مجلس گرفته تا معرفی وجوه شخصیتی نامزدها را در بر می گیرد.
در گزارشی که پیش رو دارید، چند نمونه از این تبلیغات مورد بررسی قرار گرفته است.
** نقش مجلس خبرگان رهبری
حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی رییس جمهوری که از نامزدهای مجلس خبرگان در حوزه انتخابیه استان تهران است، در نطق تلویزیونی خود به تشریح کارکرد این مجلس و لزوم بررسی و نظارت آن بر صفات رهبری و تعیین رهبر مطابق قانون اساسی اشاره کرد و گفت: اینگونه نیست که مجلس خبرگان فردی را به عنوان رهبری تعیین کند و سپس کارش تمام شود و مسئولیتش به پایان برسد تا خدایی نکرده روزی پیش بیاید که نیاز باشد رهبری جدید را برگزیند.
وی با بیان اینکه شرایط رهبری به طور مداوم باید توسط این مجلس مورد نظارت دقیق قرار بگیرد، به تشریح وظایف دو کمیسیون مهم تحقیق مجلس خبرگان(درباره اصول 111 و 107 قانون اساسی) پرداخت و افزود: در کمیسیون 107 قانون اساسی همواره آنهایی که احتمالا می توانند رهبری آینده نظام را برعهده بگیرند مورد بحث و بررسی قرار می گیرند که البته اینها مطالبی نیست که منتشر شود اما در کمیسیون و هیات رئیسه خبرگان مورد توجه است.
آیت الله قربانعلی دری نجف آبادی یکی دیگر از نامزدهای پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری از استان تهران هم گفت: اگر دوباره نیاز به انتخاب رهبری باشد که البته امیدواریم که سایه رهبری بر سرملت ایران مستدام باشد، وظیفه و تکلیف برعهده مجلس خبرگان است و این مجلس باید آمادگی 100 درصدی برای تعیین تکلیف کشور و ولایت فقیه داشته باشد.
آیت الله سید محمود مدنی نامزد نمایندگی مجلس خبرگان از خراسان رضوی هم معتقد است:اگر کسی بحث نظارت بر رهبری را مطرح می کند به مفهوم آن نیست که با رهبری مشکل دارد بلکه باید پیش بینی ها برای این افق و آینده و شرایط و موقعیت های مختلف صورت گیرد چراکه قانون اساسی بر سه وظیفه اساسی مجلس خبرگان رهبری یعنی تعیین، نظارت و عزل رهبری تاکید دارد.
وی افزود: وظیفه خبرگان به عنوان یک مساله حقوقی در سه حوزه تعیین، نظارت و عزل رهبری است طوری که اگر روزی رهبر در هر دوره و زمانی دچار مشکل ، بیماری ، نسیان، کما و امثال آن شود تنها نهاد شایسته برای اعلام عزل وی ،خبرگان رهبری است ضمن آنکه تنها نهادی است که علاوه بر مجلس شورای اسلامی حق قانونگذاری دارد.
آیت الله مدنی افزود: امروز بحث جدی خبرگان رهبری آن است که تمام قوانین مربوط به نظارت و عزل رهبری در شرایط و موقعیت های مختلف را تدوین و تصویب کند که این امر یک گروه حقوقی قوی می خواهد.
ماموستا فایق رستمی یکی از چهار نامزد پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری در کردستان معتقد است وظیفه مجلس خبرگان رهبری سنگین تر از مجلس شورای اسلامی است و انسان های عالم و خبره ای در این مجلس گردهم می آیند وظیفه مهمی دارند.
** اهمیت مجلس خبرگان رهبری
نامزدهای دیگری از جمله آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی بیشتر نطق تلویزیونی خود را به تشریح چگونگی شکل گیری مجلس خبرگان رهبری و اهمیت آن در نظام جمهوری اسلامی اختصاص داده و تاکید کرده اند که این مجلس یکی از نمادهای مردم سالاری دینی به شمار می رود.
هاشمی رفسنجانی با بیان اینکه آنچه مردم و امام خواستند «جمهوری اسلامی» است، گفت: ما راهکاری بهتر از انتخابات در کشور نداریم. تمام امور با انتخابات است و انتخاب رهبری به دلیل شرایط حساس انتخاب رهبر دومرحله ای شده است.
وی افزود: بعد مردمی کاملاً مشخص است که همان جمهوریت است و بعد اسلامیت را نیز با ولایت فقیه در قانون اساسی مشخص کرده ایم؛ خبرگان می توانند فقیه اصلح را انتخاب کنند و انتخابات مجلسین شورای اسلامی و خبرگان رهبری تقویت کننده جمهوری اسلامی است.
هاشمی رفسنجانی با تصریح بر 'از گذشته تا حال از انتخاب رهبر انقلاب راضی هستیم' خاطرنشان کرد: بهتر و مناسب تر از آیت الله خامنه ای کسی را نمی بینیم که کشور را اداره کند چرا که رهبری شرط های مهمی دارد از جمله اینکه باید فقیه باشد و عدالت، مدیریت، متقی بودن و بینش سیاسی را در خود داشته باشد.
آیت الله مرتضی مقتدایی نامزد انتخابات مجلس خبرگان از استان اصفهان هم گفت: انتخاب نمایندگان مجلس خبرگان رهبری به اندازه انتخاب رهبر کشور مهم است چون انتخاب افراد برای خبرگان رهبری به دلیل آن است که مردم به آنها وکالت می دهند رهبر را انتخاب کنند.
همچنین آیت الله محمد محمدی ری شهری از نامزدهای انتخابات خبرگان استان تهران اعلام کرد: من در دوره ای از مجلس خبرگان این مسئله را مطرح کردم که برای مقدمه واجب انتخاب رهبری که جامع الشرایط باشد و از نظر سیاسی، اقتصادی و نظامی مناسب نظام جمهوری اسلامی باشد، یک ساز و کار می خواهد و مجلس خبرگان باید برای شناخت چنین شخصی یک ساز و کار داشته باشد و قبل از اینکه چنین شخصی را بشناسد باید زمینه سازی کند.
وی گفت: مسئولیت مجلس خبرگان بسیار سنگین است و امیدوارم مجلس آینده بتواند برای پرورش مجتهدین جامع پیش بینی و زمینه سازی کند.
میرفخرالدین موسوی ننه کران نامزد انتخابات مجلس خبرگان رهبری از استان اردبیل هم اظهارداشت: من به مجلس خبرگان رهبری نقش نظارت بر عملکرد رهبر قائل نیستم اما این مجلس برای تعیین یا تعویض رهبر و بنا بر ضرورت برای وضع یا تغییر قوانین فعلی لازم است.
** نحوه برگزاری جلسات مجلس خبرگان
نشست های مجلس خبرگان که در حالت عادی سالی دو بار و هر بار به مدت دو تا سه روز برگزار می شود، اغلب به صورت غیرعلنی برگزار می شود. در حالی که به نظر می رسد این نحوه برگزاری جلسات، به عنوان یک اصل پذیرفته شده و اعضا از آن رضایت دارند اما همین موضوع، از مسائلی است که برخی نامزدها در باره آن نظرات متفاوتی مطرح می کنند.
آیت الله علی اکبر کلانتری نامزد انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری در حوزه انتخابیه فارس در این باره گفت: نباید همه برنامه های اجلاسیه های این مجلس غیرعلنی باشد بلکه تنها مباحثی که جنبه امنیتی دارد و می تواند موجب سوء استفاده دشمن شود، باید غیرعلنی باشد.
وی افزود: مباحث غیرامنیتی در اجلاسیه های مجلس خبرگان رهبری که راهکارهایی برای حل مشکلات را شامل می شود و موجب وحدت و یکپارچگی جامعه و تقویت مواضع نظام اسلامی می شود باید به صورت علنی در این مجلس مطرح شود و این گونه نباشد که همه بخش های اجلاسیه های مجلس خبرگان غیرعلنی باشد.
این عضو هیات علمی و دانشیار دانشگاه شیراز گفت: در دوره چهارم فعالیت مجلس خبرگان رهبری، عملکردها، برنامه ها و اقدام های این مجلس درمیان مردم بازتاب کمی داشت. ازاین رو پیشنهادمی کنم که برنامه ها، اجلاسیه ها و عملکرد مجلس خبرگان وسیع تر و پررنگ تر در رسانه ها پوشش داده شود تا مردم در جریان این فعالیت ها قرار گیرند.
آیت الله علی عدالت نامزد پنجمین دوره مجلس خبرگان از فارس هم در ارزیابی خود از کارکرد چهارمین دوره مجلس خبرگان رهبری گفت: بیشتر جلسه های مجلس خبرگان رهبری محرمانه برگزار می شود به همین دلیل، اطلاع دقیقی از عملکرد این مجلس وجود ندارد.
آیت الله احمد محسنی گرکانی نامزد پنجمین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری در استان مرکزی هم گفت: اصلاح آئین نامه داخلی مجلس خبرگان رهبری بلا اشکال است و تنها نطق های پیش از دستور اعضا و سخنرانان دعوت شده که در رابطه با امنیت ملی و موضوعات محرمانه باشد از نظر اینجانب نباید نشر عمومی پیدا کند.
از سوی دیگر، حجت الاسلام شیخ جواد شبستری نامزد مجلس خبرگان رهبری از حوزه انتخابیه آذربایجان غربی گفت: پخش علنی جلسات مجلس خبرگان رهبری به نفع جامعه نیست چون بسیاری از مباحثی که در مجلس خبرگان مطرح می شود قابل انعکاس در جامعه نیست چنانکه برخی از جلسات خانه ملت نیز محرمانه می ماند.
وی توضیح داد: به عنوان مثال وقتی وزیر اطلاعات گزارش می دهد یا گزارش هایی که وزیر امور خارجه ارائه می کند و حاوی مطالب محرمانه است پخش علنی آنها موجب سوء استفاده دشمنان می شود.
** طرح های نو برای مجلس خبرگان
برخی نامزدهای مجلس خبرگان هم در تبلیغات خود می کوشند نشان دهند مجلس خبرگان رهبری در دوره آینده، دارای طرح های نو و متفاوتی از نظر شکلی و فعالیت خواهد بود.
محسن اسماعیلی عضو حقوقدان شورای نگهبان و تنها نامزد غیر معمم مجلس خبرگان از حوزه انتخابیه استان تهران در این زمینه گفت: برخی با تبلیغات سوء اعلام کرده اند که مجلس خبرگان رهبری فقط مجلس معممین و روحانیون است اما من آمده ام تا بگویم برای نظام و مردم ، ملاک تصمیم گیری دانش است.
آیت الله غلامعلی صفایی بوشهری نامزد پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری در استان فارس هم معتقد است:حوزه فعالیت مجلس خبرگان رهبری خاص است و کم کردن فاصله این مجلس با مردم نیازمند طراحی های نوین است و رویکرد ما در این دوره از مجلس برهمین اساس خواهد بود.
وی بیان کرد: بر این باوریم با توجه به ظرفیت های موجود می توان مجلس خبرگان را فعال تر، پویاتر در صحنه نظام و نزدیک تر نسبت به منویات رهبری، طراحی و در نهایت، فاصله این مجلس را با مردم کم کنیم.
** ویژگیهای نامزدهای خبرگان
برخی نامزدهای خبرگان در جریان تبلیغات انتخاباتی می کوشند به معرفی بیشتر خود و نمایندگان این مجلس به مردم بپردازند.
آیت الله سیداحمد خاتمی نامزد مجلس خبرگان از استان کرمان و نماینده کنونی آن از حوزه انتخابیه تهران از جمله چنین افرادی است.
او در بخشی از نطق تلویزیونی خود گفت: مطلبی را که مدت ها دنبال فرصت بودم تا بیان کنم این است که عده ای می گویند سید احمد خاتمی تند است، اگر مقصودشان این است که بی منطق هستم که دروغ است و همه در سخنرانی ها دیده اند که مستند و منطقی صحبت می کنم و اگر مقصود آقایان از تند بودن این است که در عرصه ای که باید قاطع باشم قاطع هستم، درست است.
وی گفت: بنده در عرصه ولایت با هیچکس تعارف ندارم و ولایتمدار هستم در عرصه مقابله با فتنه با هیچکس تعارف ندارم و در عرصه مقابله با نفوذ هم با احدی تعارف ندارم و عبارت تند و تندرو به تعبیر غلط، همان تعبیری است که برای کوبیدن ارزشی ها در جامعه بکار گرفته می شود.
آیت الله خاتمی گفت: تفکر و روحیه ام روحیه انقلابی است، بسیجی ام و دین مداری، مردم سالاری دینی و قانون اساسی را نیز ستون فقرات می دانم.
آیت الله حسن عالمی نامزد خبرگان رهبری در استان خراسان رضوی در جمع مردم گناباد گفت: باید افرادی به عنوان نماینده منتخب مردم به این مجلس راه یابند که ولایت مداری خود را در عمل به اثبات رسانده باشند.
** شورایی شدن رهبری و مسائل دیگر
واکنش به موضوعاتی نظیر طرح شورایی شدن رهبری با واکنش مخالف تقریبا همه نامزدهای مجلس خبرگان رهبری روبرو شده است. به عنوان مثال، حجت الاسلام سید رحیم توکل داوطلب پنجمین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری در استان مازندران در یک نشست خبری، شورایی بودن رهبری را به صلاح کشور و نظام ندانست و گفت: با توجه به تلاش دشمنان برای نفوذ ، شورایی بودن رهبری به صلاح نیست.
کسانی چون حجت الاسلام حبیب الله شعبانی نامزد پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری از حوزه انتخابیه استان همدان نیز گفته اند که مساله نظارت بر ولی فقیه را نباید سیاسی کرد.
آیت الله اسدالله ایمانی نامزد پنجمین دوره انتخابات خبرگان از استان فارس هم از برگزاری همزمان دو انتخابات مجلس خبرگان رهبری و شورای اسلامی انتقاد کرده و گفته است که اگر این همزمانی وجود نداشت قداست، صلابت و استواری مجلس خبرگان رهبری بیشتر برای مردم نمود پیدا می کرد.
ارزیابی عملکرد دوره کنونی مجلس خبرگان رهبری نیز از دیگر محورهای سخنان نامزدهای این مجلس است. در این زمینه، حجت الاسلام عسکر دیرباز نامزد دوره پنجم انتخابات مجلس خبرگان رهبری آذربایجان غربی گفت: دوره چهارم مجلس خبرگان رهبری نمره خوبی می گیرد و کارنامه موفقی داشته است.
در مجموع می توان گفت لزوم مشارکت مردم در انتخابات آینده و اهمیت مجلس خبرگان برای کشور از مهمترین محورهای تبلیغات نامزدهای پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری به شمار می رود.
مجلس خبرگان رهبر 88 عضو دارد و انتخابات آن هر هشت سال یکبار برگزار می شود.
در این دوره از انتخابات، تعداد 159 نفر از مجموع 795 داوطلب این انتخابات از سوی شورای نگهبان تایید صلاحیت شدند.
