آخرین بررسی‌ها از آمار تبادلات تجاری ایران
نشان می دهد قدرت رقابت تولیدات کشور تا 54 درصد طی سه سال کاهش یافته و همچنان
نیز در حال کاهش است. به بیان ساده‌تر برای خرید یک واحد کالای وارداتی هر سال
باید مقدار بیشتری از تولیدات غیرنفتی خود را صادر کنیم.
به گزارش خبرنگار انتخاب اقتصادی، براساس آمار ارايه شده از سوي مركز آمار در
حالي كه شاخص دلاري قيمت كالاهاي وارداتي از سال 90 تا 93 به 243.27 رسيده است،
شاخص دلاري قيمت كالاهاي صادراتي عدد 112.8 را نشان مي‌دهد.
به اين ترتيب رابطه مبادله از 100 واحد در سال 90 به عنوان سال پايه به 0.46 واحد كاهش يافته است كه اين به مفهوم اختلاف 54 درصدي افزايش شاخص قيمت در بخش واردات و صادرات است.
رابطه مبادله یکی از مهمترین ابزارها برای تجزیه
و تحلیل مسائل اقتصاد کلان و توسعه اقتصادی از قبیل منافع حاصل از بازرگانی بین‌المللی
و اثر آن روی سطح دستمزدها و رفاه عمومی و درآمد ملی محسوب می‌شود.
یکی از اثرات این رابطه تاثیر ارزش مبادلات بر تراز تجاری کشور است. به طور بارز این رابطه بر تراز بازرگانی سال گذشته اثر محسوس داشته است. در سال 1392 با توجه به اینکه کاهش ارزش واردات بیشتر از صادرات بوده است کسری تجاری نسبت به سال قبل از آن از این محل بهبود یافته است.
از آغاز برنامه سوم تا کنون رابطه مبادله خاص و
ناخالص کشور دارای روند نوسانی بوده و هیچ رشد منظمی نداشته است. علاوه بر آن
رابطه مبادله ناخالص نیز طی سال‌های اخیر روند نزولی داشته است و هر دو رابطه
مبادله (خالص و ناخالص) به پایین‌ترین میزان خود در سال 1393 رسیده‌اند. با این
حال رابطه مبادله ناخالص در مقایسه با رابطه مبادله خالص بی‌ثباتی بیشتری داشته
است.
کمترین میزان رابطه مبادله خالص با رقم 0.295 به سال 1392 و بیشترین میزان آن با رقم 0.487 به سال 1385 مربوط می‌شود. همچنین کمترین میزان رابطه مبادله ناخالص با رقم 0.36 به سال 1392 و بیشترین میزان آن با رقم 2.01 به سال 1381 مربوط می‌شود.
