سرویس بین الملل «انتخاب»؛ نیوزویک نوشت: گزارش چیلکات درباره نقش انگلیس در عملیات نظامی در عراق شامل 31 یادداشت خصوصی می شود که نخست وزیر اسبق انگلیس، تونی بلر خطاب به رئیس جمهور اسبق آمریکا، جورج بوش نوشته است.
به گزارش «انتخاب»، این یادداشت ها افکار شخصی بلر پیش از اشغال عراق در 2003، در طول آن و همچنین پس از آن را آشکار می کند، و اطلاعات تازه ای درباره رابطه او و بوش به دست می دهد.
در اینجا هفت نقل قول مهم آورده می شود.
"اقدامی که برخی به آن اعتراض می کنند"
در 12 سپتامبر 2001، بلر نوشت:« بسیاری خواهند پرسید: قدم بعدی این شیاطین چه خواهد بود؟ توانایی دسترسی آن ها به سلاح های بیولوژیکی و شیمیایی یا دیگر انواع سلاح های کشتار جمعی چه می شود؟ ما می دانیم کشورها و افرادی هستند که این سلاح ها را معامله می کنند یا قصد به دست آوردن آن ها را دارند. ما به مجموعه ای از تحریم ها و فشارها برای توفق این امر نیازمندیم.
برخی از این ها اقداماتی را می طلبد که بعضی ها به آن اعتراض می کنند. اما بهتر است ما اکنون اقدام عملی کنیم و بعد به توجیه آن بپردازیم، تا اینکه آن را به زمانی دورتر موکول کنیم که شاید فجایع وحشتناک تری رخ دهد.»
تنها یک روز پس از حملات 11 سپتامبر تغییر تفکر ژئوپولتیک بلر و آغاز همکاری با آمریکا در این زمینه ها در حال انجام بود.
"استراتژی تغییر رژیم"
در 4 دسامبر 2001 بلر نوشت: « در حال حاضر جامعه بین المللی به غیر از آمریکا و انگلیس نسبت به حمایت از اقدام سریع نظامی برای براندازی صدام تردید دارند، هرچند مردم می خواهند از شر او خلاص شوند. برای همین به استراتژی برای تغییر رژیم نیاز داریم که با گذر زمان شکل پیدا کند».
بیش از یک سال مانده به اشغال عراق، بلر آشکارا توجه خود را به "تغییر رژیم" در عراق معطوف کرده بود.
"در هر شرایطی با تو خواهم بود"
در 28 جولای 2002 بلر می نویسد: «در هر شرایطی با تو خواهم بود. اما این لحظه ای است که باید مسائل و مشکلات را به صراحت ارزیابی کرد».
در مطبوعات انگلیس این نقل قول بسیار مورد توجه قرار گرفته و شاهدی بر آن بوده که بلر پیش از کسب تاییدیه پارلمان این کشور به ملحق شدن به آمریکا در جنگ تعهد داده بود. بلر اصرار دارد تنها قصد داشت به آمریکا نشان دهد لازم است اقداماتش را از طریق سازمان ملل دنبال کند. به هر حال این نقل قول به خوبی نشان می دهد که در این مرحله سیاست خارجی آمریکا و انگلیس چه میزان در هم گره خورده بودند.
"بزرگترین ریسکی که با آن روبرو هستیم"
در 24 ژانویه 2003 بلر نوشت: «بزرگترین خطری که با آن روبرو هستیم آن است که پس از براندازی رژیم عراق با حمله نظامی، نبردهای خونین میان گروه های رقیب، مذاهب و قبایل این کشور شدت می گیرد. آن ها قبلا نشان داده اند که می توانند تعداد زیادی از یکدیگر را بکشند. ما به حمایت جامعه جهانی نیاز داریم و ترجیح داده می شود سازمان ملل این مساله را اداره کند. اگر بدون آن ها وارد جنگ شویم مورد سرزنش قرار می گیریم ... این را کنار بگذار و همه چیز فقط قدرت آمریکا می شود که یکه و تنها مقابلشان ایستاده».
گفته های بلر و پیش بینی او از اشغال عراق بدون حمایت سازمان ملل نشان می دهد نسبت به آن آگاهی داشته است.
"مساله حسن نیت"
در 1 فوریه 2004 بلر نوشت: «مساله حسن نیت میان آمریکا و انگلیس را باید کنار گذاشت. اطلاعات را دریافت کردیم. ما واقعا آن را قبول کریم.»
بلر این یادداشت را پس از آن می نویسد که جستجوی سلاح های کشتار جمعی در عراق توسط صدام بدون نتیجه می مانند. چنان که در گزارش چیلکات آمده برخی از اطلاعاتی که بلر از آن ها برای جنگ استفاده کرده ساختگی بوده است. اما در اینجا بلر همچنان مطمئن است قابلیت های ساخت تسلیحاتی که در عراق به دست آمده برای نشان دادن اهمیت اقدام نظامی به مردم کافی است.
"پیروزی ایده ها"
در 8 آگوست 2005 بلر می نویسد: «این نبرد هر چه بیشتر باعث تداعی جنگ با کمونیسم انقلابی می شود. در نهایت پیروزی به برتری ایده ها تکیه دارد».
بلر به به افراط گرایی اسلامی به عنوان مساله در حال رشدی در سراسر جهان اشاره داشت.
"بی پرده بگویم، عراق ما را به پایین می کشد"
در 1 آوریل 2006 بلر به بوش می نویسد: «وضعیت سیاسی که هر دو ما در آن قرار گرفته ایم بسیار مشابه است. بی پرده بگویم، عراق ما را به پایین می کشد. تنها سنگینی حجم تبلیغات علیه ما باعث می شود نتوانیم آن طور که باید منطق پشت عملمان را نشان دهیم؛ این باعث کاهش اعتماد هواداران ما و سردرگمی مردم می شود. این باعث رسیدن به این تصمیم از سوی مخالفان ما می شود که ما شکست خوردیم و باید شکست بخوریم. اما این مساله سنگینی است. و هر دو ما پایان قوی برای دوره مان در دولت مان می خواهیم».
تا اینجا چنان که این گزارش اشاره می کند، تعامل با عراق پس از اشغال برای آمریکا و انگلیس بسیار دشوارتر از آن بود که تصورش را داشتند. بلر و بوش هر دو به پایان دوره شان نزدیک می شدند. مخصوصا در مورد بلر، امید به فرار از عراق به ثمر نرسیده.
"نبردی که باید در آن پیروز شویم."
ذر 3 می 2007 بلر نوشت: «هر دو ما سخنرانی می کنیم و موضع های سخت می گیریم، اما ما صداهای تنهایی هستیم. سیاستمداران تازه ای در راهند که بسیار مشتاقند خود را از ما دور کنند و مهم تر از همه آنکه تحت تاثیر اخبار بد هر روزه دچار سردرگمی می شوند. این تفکر میان مردم شکل می گیرد که این جنگی است که نمی توانیم در آن پیروز شویم؛ در حالی که این جنگی است که باید در آن پیروز شویم.»
این یادداشت که تنها یک ماه پیش از استعفای بلر از نخست وزیری نوشته شده پایان یک دوره را نشان می دهد. نه انگلیس، که سیاستمداران کمتر مداخله جویی همچون گردون براون و دیوید کامرون جای بلر را گرفتند، و نه آمریکا، که باراک اوباما تاکید زیادی بر سیاست مخالف مداخله جویی داشت، هیچ کدام دیگر سیاست مداخله جویی آرمان گرایانه و لیبرالی که در دهه های 90 و 2000 مرسوم بود را دنبال نمی کنند. برای بلر این نتیجه فاصله زیادی با پیشرفت مدنظرش داشت: او می ترسید افراط گراها از این تغییر فایده ببرند.
نویسنده: جاش لوی
