پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : موسویان گفت: برجام اولین توافق بزرگ ایران و اروپا است که شانس تحول مهم در روابط اقتصادی را کلید زده ضمن اینکه ظرفیت روابطی پایدار و همه جانبه بین ایران و اروپا را ایجاد کرده است، اما با پیروزی اخیر ترامپ، مسئله اصلی این است که چگونه میتوان چنین روابطی را بعد از برجام ودردوره ترامپ بین ایران و اروپا شکل داد.
به گزارش ایسنا، سید حسین موسویان، دیپلمات پیشین کشورمان در مقالهای در روزنامه فرانکفورتر آلگماینه نوشته است: بعد از انقلاب اسلامی 1979 در ایران، روابط اروپا و ایران هیچ گاه یک روابط باثبات و جامع نبوده است. روابط عمدتا بازرگانی صرف آن هم به خاطر تحریمها، شکننده بوده است.
وی با اشاره به روی کار آمدن ترامپ در دوران پسابرجام گفت: به احتمال زیاد ترامپ برجام را پاره نمیکند، اما کنگره آمریکا احتمالا تحریمهای جدیدی تحت عنوان حقوق بشر و تروریسم تصویب کند. ترامپ هم ممکن است برخی را تایید و برخی را رد کند. ضمن اینکه هیچ رییس جمهوری در تاریخ آمریکا به اندازه ترامپ ذهنیت اقتصادی نداشته و از این رو احتمال کمی هم هست که ترامپ بخواهد از کیک اقتصاد ایران سهمی ببرد. در هر صورت شرایط ایجاب می کند که "نقشه راه" جدیدی برای روابط ایران و اروپا تهیه گردد که برجام و میراث تعامل اوباما را حفظ، روابط جدید اروپا و ایران را محقق و مانع تشدید تقابلات آمریکا و ایران در دوره ترامپ شوند.
وی افزود: خیلی ها در آمریکا تلاش می کنند مانع تجارت جهانی با ایران شوند و خیلی ها هم بر اجرای کامل برجام اصرار دارند. اکنون شرکتهای آمریکایی می توانند با مجوز وزارت خزانه داری در زمینه هوایی، دارویی، غذایی، پزشکی، محیط زیست، آب و بسیاری از موارد دیگر کار کنند. اروپا می تواند از طریق مشارکت با شرکت های آمریکایی، موجب شود که آمریکا نیز از منافع اقتصادی تجارت با ایران بهره مند شود.
موسویان اظهار کرد: شرایط جدید در خاورمیانه ایجاب می کند که ایران و اروپا در موضوعات سنتی مورد اختلاف همکاری کنند. اکنون برای اروپا و آمریکا روشن شده که تهدید واقعی و اصلی تروریسم، گروههای تکفیری داعش و القاعده و جبهه النصره و... است که زاییده کشورهای عرب متحد غرب هستند و ایران درخط مقدم جنگ با این تروریست هاست. لذا زمان آن فرا رسیده که ایران و اروپا با تشکیل یک " کمیته مشترک مبارزه با تروریسم" همکاری را آغاز کنند. این همکاری می تواند بهانه را از تندروهای آمریکا بگیرد، به امنیت جهانی کمک کند و اختلافات دیرینه غرب و ایران در مورد تروریسم را کاهش دهد.
وی با اشاره به موضوع سلاحهای کشتار جمعی که از موارد اصلی اختلاف دیرینه غرب و ایران بوده است، تصریح کرد: با برجام، قدرتهای جهانی تضمینهای لازم و جامع در مورد"بمب صفر" در ایران را به دست آوردند. اکنون ایران و اروپا میتوانند همکاری مشترک در جهت منطقهای شدن اصول برجام را آغاز کنند تا خاورمیانه عاری از سلاح هسته ای تحقق یابد و از همین مدل هم برای عاری سازی منطقه از کل سلاح های کشتار جمعی استفاده شود. اختلاف سنتی حقوق بشر ادامه خواهد داشت اما روشن است که وضع حقوق بشر در ایران از همه متحدین عرب آمریکا و اروپا به مراتب بهتر است. از این رو گفتوگوهای ساختارمند حقوق بشری به منظور تقویت مشترکات حقوق بشری اسلام و مسیحیت و کاهش اختلافات لازم است.
این دیپلمات با سابقه کشورمان ادامه داد: با حل بحران هستهای ایران، توجه قدرتهای جهانی معطوف بحرانهای جدید در خاورمیانه به عنوان اصلیترین تهدید صلح و امنیت جهانی گردیده است. این موضوع مورد اختلاف جدید ایران و غرب است. تجاوز صدام به ایران و کویت، تجاوز آمریکا به عراق و افغانستان، تجاوز عربستان به یمن، تجاوز ناتو و برخی از کشورهای عربی به لیبی، عامل اصلی بی ثباتی ها در خاورمیانه و ظهور و گسترش تروریسم تکفیری است که متاسفانه اروپا عموما حامی تجاوزات نظامی مذکور بوده است. دهها میلیون نفر آواره، مهاجر، کشته یا زخمی شده که فاجعه بارترین تراژدی انسانی بعد از جنگ جهانی دوم رقم خورده و خاورمیانه هم به آسیب پذیرترین منطقه جهان تبدیل شده است. وضعیتی که امنیت ایران و اروپا را تهدید و همکاری مشترک طلب می کند.
موسویان گفت: در عین حال ایران و اروپا می توانند با تشکیل " کمیته مشترک مدیریت بحران در خاورمیانه" بر اساس این اصول همکاری کنند:
الف: خواست اکثریت
ب- مشارکت در قدرت
ج-انتخابات آزاد
د-رعایت حقوق اقلیت
ه-بازسازی اقتصادی کشورهای بحران زده
بنابراین این نقشه راه موجب خواهد شد که "همکاری" جایگزین "تشنج" در روابط ایران و اروپا گشته و اروپا بتواند ضمن پیشگیری از تشدید تقابلات آمریکا و ایران، کاهش خصومت بین واشنگتن و تهران را تسهیل کند.
وی گفت: ایران در پنج سال آینده صدها میلیارد دلار پروژه اقتصادی دارد. ایران هم بخشی از جنگ مخفی اقتصادی آمریکا و اروپاست. این نقشه راه می تواند به جنگ مخفی در مورد ایران خاتمه دهد و توافقات اقتصادی بزرگی که بین ایران و اروپا تاکنون انجام شده را نهایی و عملیاتی کند.
وی با بیان اینکه کابینه فعلی انتخابی ترامپ متشکل از ضد ایرانیترین و ضدبرجامی ترین سیاستمداران آمریکاست که معتقد به سیاست تغییر رژیم در ایران هستند افزود: بسیار مهم خواهد بود که اتحادیه اروپا در تعامل با دولت ترامپ، مانع از تکرار اشتباهات گذشته آمریکا در مورد ایران شود. طرز تفکری که در دوره اوباما راجع به امکان تعامل با ایران، در آمریکا شکل گرفت، ممکن است در دوره ترامپ به حاشیه رانده شود. ترامپ در ایالت سینسیناتی در اولین سخنرانی خود بعد از پیروزی ریاست جمهوری گفت که نظر شخص او این که آمریکا از اشتباهات گذشته درس گرفته و دست از سیاست ساقط کردن رژیم ها بردارد. اروپا می تواند ترامپ را در تحقق این سیاست یاری دهد.