ماهواره ناهید 2، یک ماهواره مخابراتی است که سازمان فضایی ایران، ساخت آن را سفارش داده است. این ماهواره با وزن 100 کیلوگرم، دارای عمر عملیاتی 2 ساله خواهد بود. مأموریت اولیه ماهواره ناهید 2، تمرکز بر توسعه و آزمون فناوری‌های اساسی مورد نیاز بوده و آزمون‌های موقعیت‌یابی رادیویی مستقل با قابلیت استخراج ارتباط مخابراتی، آزمون ارتباط همزمان تلفنی و اندازه‌گیری تشعشعات، از مأموریت‌های ثانویه ماهواره ناهید 2 خواهد بود.
یکی از مهمترین زیرسیستم‌های ماهواره ناهید 2، سامانه تعیین و کنترل وضعیت و موقعیت با پایداری 3 محور و دقت نشانه‌روی 3 درجه RMS در هر راستا شامل حسگرهای تعیین وضعیت و عملکردهای کنترل وضعیت عنوان شده است. (لینک)
** "ناهید 1"؛ خواهر کوچکتر ناهید 2
سابقه پروژه ناهید، به ماهواره ناهید 1 باز می‌گردد که کار ساخت این ماهواره، هم‌اکنون پایان یافته و آماده پرتاب است. "ناهید 1" ماهوارهای تحقیقاتی است که در قالب راهبرد دستیابی به ماهواره‌های زمین‌آهنگ و به‌منظور به آزمون قرار دادن برخی از فناوری‌های کلیدی در این ماهواره‌ها تعریف شده است.
پروژه ماهواره ناهید توسط پژوهشکده سامانه‌های ماهواره پژوهشگاه فضایی ایران، طراحی، ساخته، تست و تجمیع شده است و دانشگاه صنعتی امیر کبیر به‌عنوان یکی از پیمانکاران اصلی با این پژوهشکده همکاری کرده و در کنار بخش‌های دیگری از صنایع کشور، وظیفه تأمین بخش‌هایی از این ماهواره را برعهده داشته است.
- اطلاعات تکمیلی: در کارنامه‌ای فعالیت‌های فضایی ایران، مجموعا 8 کاوشگر به فضا پرتاب شده که 3 کاوشگر وظیفه اعزام موجود زنده به فضا را داشتند که در این بین، کاوشگرهای پژوهش (پرتاب در سال 1392) و کاوشگر پیشگام (پرتاب در سال 1391)، هر کدام یک میمون را به فضا اعزام و زنده در زمین بازیابی کردند و کاوشگر 3 نیز در سال 1388 چند جانور مختلف از جمله یک موش صحرایی، دو لاک‌پشت و چند کرم را به فضا برد و زنده به زمین بازگرداند. بیشتر بخوانید . . .
ماهواره ناهید 1، ماهوارهای مکعب مستطیلی محصور به مکعبی به قطر 80 سانتی‌متر است که علاوه بر صفحات خورشیدی نصب‌شده روی بدنه، از دو صفحه خورشیدی بازشونده نیز بهره می‌برد. این ماهواره با جرم حداکثر 50 کیلوگرم در مدار بیضوی 250 در 370 کیلومتری با زاویه میل 55 درجه به عملیات پرداخته و باز کردن صفحات خورشیدی و ارتباط در باند Ku را در این مدار به آزمون خواهد گذاشت.
ماهواره‌بر سفیر فجر - ماهواره فجر در سال 93 توسط این ماهواره‌بر به فضا پرتاب شد
قرار است که با ماهواره ناهید 1، از باز شدن صفحات خورشیدی تصویربرداری شده و با استفاده از تصاویر، نرخ گسترش صفحات تخمین زده شود. وضعیت ماهواره ناهید 1 به صورت سه‌محوره و با دقت 10 درجه تعیین و کنترل خواهد شد و ارتباط مخابراتی این ماهواره، در باند S و بدون نیاز به نشانه‌روی است.
** ماموریت‌های ماهواره ناهید 1 در یک نگاه
- باز کردن صفحات خورشیدی در مدار
- ارتباط در باند مخابراتی Ku در مدار
- تصویربرداری و تخمین نرخ باز شدن صفحات خورشیدی
- کنترل وضعیت سه‌محوره
پروژه ماهواره مخابراتی ناهید 1 برای پرتاب به مدار LEO، با اهدافی چون آزمودن سیستم مخابرات باند KU برای ارتباط با ایستگاه زمینی، به کارگیری و آزمودن سیستم مکانیزم باز شدن صفحه های خورشیدی، عکس برداری از مراحل باز شدن صفحه‌های خورشیدی اجرا شده است.
کسب دانش فنی و فناوری طراحی و ساخت ماهواره های مخابراتی، آزمودن و نمایش فناوری زیرسیستم های ماهواره های مخابراتی در مدار، توسعه و اجرای پروژه‌های مشترک چند رشته‌ای در قالب تیم‌های تخصصی به منظور توسعه زیرسیستم های فضایی پیشرفته از دیگر اهداف این پروژه است.
محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، ماهواره ناهید 2 را مدل پیشرفته‌تر ماهواره ناهید 1 معرفی کرده و گفته بود که، امیدواریم ماهواره ناهید 1 در سال آینده به فضا پرتاب شود.
** ایرانِ فضایی
جمهوری اسلامی ایران در سالیان اخیر با همت و پشتکار بیشتری به نسبت قبل، کار در عرصه فضایی را آغاز کرده است. آغاز این مسیر را می‌توان از سال 1382 و تشکیل اولین هسته‌های سازمان فضایی ایران دانست.
اگرچه پیش از سال 82 نیز فعالیت و تحقیقات فضایی زیادی در ایران انجام شده بود، اما از سال 1382 به بعد، رسما فعالیت فضایی ایران وارد فاز گسترده و وسیع تحقیقات علمی - پژوهشی و تولید ماهواره و ماهوارهبرهای متنوع شده است.
اطلاعات مربوط به 4 ماهوارهای که ایران به فضا پرتاب کرده است
نام ماهواره وزن ماهواره‌بر نوع ماهواره سال پرتاب توضیحات امید 27kg سفیر امید سنجشی 1387 این ماهواره در هر 24 ساعت، 15 بار به دور زمین چرخیده و گزارش‌هایی سنجشی به ایستگاه‌های زمینی در ایران ارسال کرده است رصد 15,3kg سفیر1 - بی سنجشی 1390 رصد، اولین ماهواره ایرانی بود که برق مورد نیاز خود را از صفحات خورشیدی متصل بر دیواره ماهواره و باطری‌هایش، تامین می‌کرد نوید 50kg سفیر1 - بی تصویربرداری 1390 تصویربرداری از زمین با وضوح تصویر 750 متر و استفاده از صفحات خورشیدی برای تامین بخشی از برق ماهواره، ویژگی‌های اصلی این ماهواره است فجر 60kg سفیر فجر (سفیر 1-بی) تصویربرداری 1393 این ماهواره تصاویری با دقت بالا به ایستگاه زمینی ارسال کرده است
حالا امروز با گذشت بیش از 13 سال از آن روز، جمهوری اسلامی ایران هشتمین کشور جهان در تولید و ساخت ماهواره و پرتاب به فضا است و تاکنون ماهواره‌ها و کاوشگرهای متنوعی در ایران به فضا پرتاب شده و ایران موفق شده که ماهواره‌ها و کاوشگرهای خود را در مدار زمین و زیرمدار زمین، با موفقیت قرار دهد.
غیر از پروژه‌هایی که به سرانجام رسیده، تعدادی ماهواره و ماهواره‌بر نیز، یا در دست تولید و یا در صف پرتاب قرار دارند از آن جمله می‌توان به ماهواره‌های دوستی و طلوع (در صف پرتاب) و ماهواره‌های ناهید 1، زهره، پارس، مصباح 2 و . . . (در دست تولید)، اشاره کرد.
** طلوع؛ تنها ماهواره سنگین‌وزن ایرانی
در این بین، ماهواره طلوع را می‌توان "مهمترین پروژه ماهوارهای ایران" در این سال‌ها نامید. طلوع، یک ماهواره سنجشی است که توسط سازمان صنایع الکترونیک وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ساخته شده است.
این ماهواره قابلیت تصویربرداری با دقت "25 مترمربع" از فاصله 500 کیلومتری مدار زمین را خواهد داشت و طبق اعلام مسئولان فضای کشورمان، قرار است نسل‌های بعدی ماهواره طلوع، دقتی در حد چند متر داشته باشد.
+ مرتبط: کارنامه 13 سال تلاش شبانه‌روزی ایران در حوزه فضایی/ پرتاب 4 ماهواره، 8 کاوشگر و 5 موجود زنده به فضا
با توجه به اینکه در میان کاوشگرها و ماهواره‌هایی که توسط ماهواره‌برها به فضا پرتاب شده‌اند، حداکثر ارتفاع پرتاب کمتر از 500 کیلومتر بوده، لذا ماهواره طلوع اولین ماهوارهای خواهد بود که به مدار بالا پرتاب خواهد شد.
"ماهواره طلوع" که در برخی موارد توسط مسئولان فضایی کشور، طلوع 1 هم نامیده شده، قرار است در زمینه‌های تصویربرداری از سطح زمین با دقت بالا، رصد زیست‌محیطی، اکتشاف معادن، پیش‌بینی حوادث غیرمترقبه و موضوعات فضایی دیگر مورد استفاده قرار بگیرد.
** سیمرغ ایرانی؛ ماهواره‌بری متفاوت
ماهواره طلوع با توجه به این که، 40 کیلوگرم سنگین‌تر از آخرین ماهواره پرتاب شده ایران به فضا - با نام فجر - است، لذا نیاز بود که این ماهواره حیاتی و حساس برای کشور، توسط یک ماهواره‌بر جدید و البته با وزن محمول بیشتری به فضا پرتاب شود.
بر همین اساس، سردار احمدی وحیدی وزیر وقت دفاع ایران در سال 1390، طی سخنانی اعلام کرد که ماهواره طلوع توسط ماهواره‌بر سیمرغ به فضا پرتاب خواهد شد و با پرتاب ماهواره طلوع به‌وسیله ماهواره‌بر سیمرغ، گام نخست عملیاتی شدن نسل جدید ماهوارهبرهای جمهوری اسلامی ایران آغاز می‌شود. (لینک)
آخرین تصویر از نمونه اصلی ماهواره‌بر سیمرغ؛ پشت روحانی و وزیر دفاع - 31 مرداد سال 94
"ماهواره‌بر سیمرغ" از یک راکت قدرتمند تشکیل شده که می‌تواند ماهوارهای با وزن بین 100 تا 150 کیلوگرم را به فضا ببرد. کار ساخت این ماهواره‌بر و تست‌هایش، تقریبا به پایان رسیده است.
بنابر آنچه که منوچهر منطقی رئیس مرکز ملی فضایی پیش از این اعلام کرده بود، ماهواره طلوع که قرار است طبق اعلام مسئولان امر، با ماهواره‌بر سیمرغ به فضا برود، امسال و یا در بدترین شرایط، در ابتدای سال 96 به فضا پرتاب خواهد شد. (لینک)
حالا، قرار داد ساخت ماهوارهای جدید بین سازمان فضایی ایران و پژوهشگاه فضایی ایران به امضا رسیده است تا یک ماهواره جدید، به طور مشترک ساخته شود. وزن این ماهواره همچون ماهواره طلوع، "100 کیلوگرم" اعلام شده و ماموریتش هم مخابراتی خواهد بود و قطعا برای پرتاب به فضا، نیاز به ماهواره‌بری همچون سیمرغ خواهد داشت.
از آنجایی که کار ساخت ماهواره طلوع تقریبا تمام شده است، در صورت ساخت ماهواره ناهید 2، ایران دومین ماهواره سنگین خود را ساخته است و این یعنی، ناهید 2، زوج جدید ماهواره سنجشی طلوع شده است.
ماهواره ناهید 2، یک ماهواره مخابراتی است که سازمان فضایی ایران، ساخت آن را سفارش داده است. این ماهواره با وزن 100 کیلوگرم، دارای عمر عملیاتی 2 ساله خواهد بود. مأموریت اولیه ماهواره ناهید 2، تمرکز بر توسعه و آزمون فناوری‌های اساسی مورد نیاز بوده و آزمون‌های موقعیت‌یابی رادیویی مستقل با قابلیت استخراج ارتباط مخابراتی، آزمون ارتباط همزمان تلفنی و اندازه‌گیری تشعشعات، از مأموریت‌های ثانویه ماهواره ناهید 2 خواهد بود.
یکی از مهمترین زیرسیستم‌های ماهواره ناهید 2، سامانه تعیین و کنترل وضعیت و موقعیت با پایداری 3 محور و دقت نشانه‌روی 3 درجه RMS در هر راستا شامل حسگرهای تعیین وضعیت و عملکردهای کنترل وضعیت عنوان شده است. (لینک)
** "ناهید 1"؛ خواهر کوچکتر ناهید 2
سابقه پروژه ناهید، به ماهواره ناهید 1 باز می‌گردد که کار ساخت این ماهواره، هم‌اکنون پایان یافته و آماده پرتاب است. "ناهید 1" ماهوارهای تحقیقاتی است که در قالب راهبرد دستیابی به ماهواره‌های زمین‌آهنگ و به‌منظور به آزمون قرار دادن برخی از فناوری‌های کلیدی در این ماهواره‌ها تعریف شده است.
پروژه ماهواره ناهید توسط پژوهشکده سامانه‌های ماهواره پژوهشگاه فضایی ایران، طراحی، ساخته، تست و تجمیع شده است و دانشگاه صنعتی امیر کبیر به‌عنوان یکی از پیمانکاران اصلی با این پژوهشکده همکاری کرده و در کنار بخش‌های دیگری از صنایع کشور، وظیفه تأمین بخش‌هایی از این ماهواره را برعهده داشته است.
- اطلاعات تکمیلی: در کارنامه‌ای فعالیت‌های فضایی ایران، مجموعا 8 کاوشگر به فضا پرتاب شده که 3 کاوشگر وظیفه اعزام موجود زنده به فضا را داشتند که در این بین، کاوشگرهای پژوهش (پرتاب در سال 1392) و کاوشگر پیشگام (پرتاب در سال 1391)، هر کدام یک میمون را به فضا اعزام و زنده در زمین بازیابی کردند و کاوشگر 3 نیز در سال 1388 چند جانور مختلف از جمله یک موش صحرایی، دو لاک‌پشت و چند کرم را به فضا برد و زنده به زمین بازگرداند. بیشتر بخوانید . . .
ماهواره ناهید 1، ماهوارهای مکعب مستطیلی محصور به مکعبی به قطر 80 سانتی‌متر است که علاوه بر صفحات خورشیدی نصب‌شده روی بدنه، از دو صفحه خورشیدی بازشونده نیز بهره می‌برد. این ماهواره با جرم حداکثر 50 کیلوگرم در مدار بیضوی 250 در 370 کیلومتری با زاویه میل 55 درجه به عملیات پرداخته و باز کردن صفحات خورشیدی و ارتباط در باند Ku را در این مدار به آزمون خواهد گذاشت.
ماهواره‌بر سفیر فجر - ماهواره فجر در سال 93 توسط این ماهواره‌بر به فضا پرتاب شد
قرار است که با ماهواره ناهید 1، از باز شدن صفحات خورشیدی تصویربرداری شده و با استفاده از تصاویر، نرخ گسترش صفحات تخمین زده شود. وضعیت ماهواره ناهید 1 به صورت سه‌محوره و با دقت 10 درجه تعیین و کنترل خواهد شد و ارتباط مخابراتی این ماهواره، در باند S و بدون نیاز به نشانه‌روی است.
** ماموریت‌های ماهواره ناهید 1 در یک نگاه
- باز کردن صفحات خورشیدی در مدار
- ارتباط در باند مخابراتی Ku در مدار
- تصویربرداری و تخمین نرخ باز شدن صفحات خورشیدی
- کنترل وضعیت سه‌محوره
پروژه ماهواره مخابراتی ناهید 1 برای پرتاب به مدار LEO، با اهدافی چون آزمودن سیستم مخابرات باند KU برای ارتباط با ایستگاه زمینی، به کارگیری و آزمودن سیستم مکانیزم باز شدن صفحه های خورشیدی، عکس برداری از مراحل باز شدن صفحه‌های خورشیدی اجرا شده است.
کسب دانش فنی و فناوری طراحی و ساخت ماهواره های مخابراتی، آزمودن و نمایش فناوری زیرسیستم های ماهواره های مخابراتی در مدار، توسعه و اجرای پروژه‌های مشترک چند رشته‌ای در قالب تیم‌های تخصصی به منظور توسعه زیرسیستم های فضایی پیشرفته از دیگر اهداف این پروژه است.
محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، ماهواره ناهید 2 را مدل پیشرفته‌تر ماهواره ناهید 1 معرفی کرده و گفته بود که، امیدواریم ماهواره ناهید 1 در سال آینده به فضا پرتاب شود.
** ایرانِ فضایی
جمهوری اسلامی ایران در سالیان اخیر با همت و پشتکار بیشتری به نسبت قبل، کار در عرصه فضایی را آغاز کرده است. آغاز این مسیر را می‌توان از سال 1382 و تشکیل اولین هسته‌های سازمان فضایی ایران دانست.
اگرچه پیش از سال 82 نیز فعالیت و تحقیقات فضایی زیادی در ایران انجام شده بود، اما از سال 1382 به بعد، رسما فعالیت فضایی ایران وارد فاز گسترده و وسیع تحقیقات علمی - پژوهشی و تولید ماهواره و ماهوارهبرهای متنوع شده است.
اطلاعات مربوط به 4 ماهوارهای که ایران به فضا پرتاب کرده است
نام ماهواره وزن ماهواره‌بر نوع ماهواره سال پرتاب توضیحات امید 27kg سفیر امید سنجشی 1387 این ماهواره در هر 24 ساعت، 15 بار به دور زمین چرخیده و گزارش‌هایی سنجشی به ایستگاه‌های زمینی در ایران ارسال کرده است رصد 15,3kg سفیر1 - بی سنجشی 1390 رصد، اولین ماهواره ایرانی بود که برق مورد نیاز خود را از صفحات خورشیدی متصل بر دیواره ماهواره و باطری‌هایش، تامین می‌کرد نوید 50kg سفیر1 - بی تصویربرداری 1390 تصویربرداری از زمین با وضوح تصویر 750 متر و استفاده از صفحات خورشیدی برای تامین بخشی از برق ماهواره، ویژگی‌های اصلی این ماهواره است فجر 60kg سفیر فجر (سفیر 1-بی) تصویربرداری 1393 این ماهواره تصاویری با دقت بالا به ایستگاه زمینی ارسال کرده است
حالا امروز با گذشت بیش از 13 سال از آن روز، جمهوری اسلامی ایران هشتمین کشور جهان در تولید و ساخت ماهواره و پرتاب به فضا است و تاکنون ماهواره‌ها و کاوشگرهای متنوعی در ایران به فضا پرتاب شده و ایران موفق شده که ماهواره‌ها و کاوشگرهای خود را در مدار زمین و زیرمدار زمین، با موفقیت قرار دهد.
غیر از پروژه‌هایی که به سرانجام رسیده، تعدادی ماهواره و ماهواره‌بر نیز، یا در دست تولید و یا در صف پرتاب قرار دارند از آن جمله می‌توان به ماهواره‌های دوستی و طلوع (در صف پرتاب) و ماهواره‌های ناهید 1، زهره، پارس، مصباح 2 و . . . (در دست تولید)، اشاره کرد.
** طلوع؛ تنها ماهواره سنگین‌وزن ایرانی
در این بین، ماهواره طلوع را می‌توان "مهمترین پروژه ماهوارهای ایران" در این سال‌ها نامید. طلوع، یک ماهواره سنجشی است که توسط سازمان صنایع الکترونیک وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ساخته شده است.
این ماهواره قابلیت تصویربرداری با دقت "25 مترمربع" از فاصله 500 کیلومتری مدار زمین را خواهد داشت و طبق اعلام مسئولان فضای کشورمان، قرار است نسل‌های بعدی ماهواره طلوع، دقتی در حد چند متر داشته باشد.
+ مرتبط: کارنامه 13 سال تلاش شبانه‌روزی ایران در حوزه فضایی/ پرتاب 4 ماهواره، 8 کاوشگر و 5 موجود زنده به فضا
با توجه به اینکه در میان کاوشگرها و ماهواره‌هایی که توسط ماهواره‌برها به فضا پرتاب شده‌اند، حداکثر ارتفاع پرتاب کمتر از 500 کیلومتر بوده، لذا ماهواره طلوع اولین ماهوارهای خواهد بود که به مدار بالا پرتاب خواهد شد.
"ماهواره طلوع" که در برخی موارد توسط مسئولان فضایی کشور، طلوع 1 هم نامیده شده، قرار است در زمینه‌های تصویربرداری از سطح زمین با دقت بالا، رصد زیست‌محیطی، اکتشاف معادن، پیش‌بینی حوادث غیرمترقبه و موضوعات فضایی دیگر مورد استفاده قرار بگیرد.
** سیمرغ ایرانی؛ ماهواره‌بری متفاوت
ماهواره طلوع با توجه به این که، 40 کیلوگرم سنگین‌تر از آخرین ماهواره پرتاب شده ایران به فضا - با نام فجر - است، لذا نیاز بود که این ماهواره حیاتی و حساس برای کشور، توسط یک ماهواره‌بر جدید و البته با وزن محمول بیشتری به فضا پرتاب شود.
بر همین اساس، سردار احمدی وحیدی وزیر وقت دفاع ایران در سال 1390، طی سخنانی اعلام کرد که ماهواره طلوع توسط ماهواره‌بر سیمرغ به فضا پرتاب خواهد شد و با پرتاب ماهواره طلوع به‌وسیله ماهواره‌بر سیمرغ، گام نخست عملیاتی شدن نسل جدید ماهوارهبرهای جمهوری اسلامی ایران آغاز می‌شود. (لینک)
آخرین تصویر از نمونه اصلی ماهواره‌بر سیمرغ؛ پشت روحانی و وزیر دفاع - 31 مرداد سال 94
"ماهواره‌بر سیمرغ" از یک راکت قدرتمند تشکیل شده که می‌تواند ماهوارهای با وزن بین 100 تا 150 کیلوگرم را به فضا ببرد. کار ساخت این ماهواره‌بر و تست‌هایش، تقریبا به پایان رسیده است.
بنابر آنچه که منوچهر منطقی رئیس مرکز ملی فضایی پیش از این اعلام کرده بود، ماهواره طلوع که قرار است طبق اعلام مسئولان امر، با ماهواره‌بر سیمرغ به فضا برود، امسال و یا در بدترین شرایط، در ابتدای سال 96 به فضا پرتاب خواهد شد. (لینک)
حالا، قرار داد ساخت ماهوارهای جدید بین سازمان فضایی ایران و پژوهشگاه فضایی ایران به امضا رسیده است تا یک ماهواره جدید، به طور مشترک ساخته شود. وزن این ماهواره همچون ماهواره طلوع، "100 کیلوگرم" اعلام شده و ماموریتش هم مخابراتی خواهد بود و قطعا برای پرتاب به فضا، نیاز به ماهواره‌بری همچون سیمرغ خواهد داشت.
از آنجایی که کار ساخت ماهواره طلوع تقریبا تمام شده است، در صورت ساخت ماهواره ناهید 2، ایران دومین ماهواره سنگین خود را ساخته است و این یعنی، ناهید 2، زوج جدید ماهواره سنجشی طلوع شده است.
