مذاکرات سوریه: نظریه و عمل "فرمت آستانه"

 آلکسی سارابیف نامزد علم تاریخ، رئیس بخش علمی انتشاراتی انستیتوی شرق شناسی فرهنگستان علوم روسیه، کارشناس شورای روابط بین‌الملل روسیه تحلیلی در باره مذاکرات آستانه ارائه کرده است.

به گزارش انتخاب، این تحلیلگر روس نوشته است: مأموریت شماره یک (مذاکرات آستانه) نیل به متوقف شدن عملیات رزمی در سوریه (به استثنای مبارزه با سازمان‌های تروریستی) امری نیک و بلاتردید به نفع خود سوریها است. بندهای اصلی مذاکره (مکانیسم‌های رعایت آتش بس و اقدام هماهنگ حامیان "فورمت آستانه") نتیجه واقعی بالایی بوده و ترکیب طرفین اصلی مذاکره (نمایندگان حکومت، گروههای اپوزيسيون مسلح و "اسلامیست‌های معتدل"، کارشناسان نظامی کشورهای حامی روند یعنی روسيه، ترکیه و ایران) را تعیین کرد.

بازگشت به روند مذاکرات در حال بهم خوردن پیرامون درگیری سوریه و نشست مشترک طرفین بظاهر آشتی ناپذیر از موفقیت‌های بلاتردید نشست ماه ژانویه بود. اما دومین نشست آستانه کدام امور را نمایان کرد؟

اولاً "اپوزيسيون مسلح" از دریافت نشدن امتیاز در ازای شرکت در نشست قبلی رنجیده شده است. ارتش سوریه اقدام قطعی علیه گروههایی که از طرف آن تروریستی تلقی می‌شوند را ادامه می‌دهد و روشن است که اکثر گروههای اسلامیست از این اوضاع منفعت تاکتیکی و یا راهبردی کسب نمی‌کنند. به همین دلیل نظامیان سوری به عدم رعایت آتش بس متهم شدند. اپوزيسيون همچنین از مطرح نشدن موضع روشن دولت آمریکا در مورد سوریه ناخرسند می‌باشد. همه در انتظار اتخاذ تصمیم ترامپ هستند و نشانه‌های دلسردی قابل مشاهده است. در این بین نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا در بخش مبارزه با داعش که از طرف دولت اوباما انتصاب شده بود می‌گوید دولت آمریکا نمی‌تواند راه حلی پیدا کند که برای همه قابل قبول باشد. وی شخصی است که یک سال قبل می‌گفت اقدام روسيه باعث فاجعه انسانی در سوریه شده است. وی حالا هم موضع خود را تغییر نداده و از ممکن نبودن همکاری تنگاتنگ با روسيه در سوریه سخن می‌راند.

از لحاظ زمانی نشست دوم آستانه قبل از نشست ژنو برگزار شد و کمبود زمان از پیشرفت جدی در بخش "نظامی" مذاکره جلوگیری کرد. اختلاف آشکار بین کشورهای حامی روند آستانه نشان می‌دهد پیشرفت در این مسیر به طراحی راهبرد سیاسی هماهنگ نیاز دارد. آکادمیسین نائومکین به خطر تقسیم بالقوه سوریه به حوزه‌های نفوذ اشاره می‌کند. هر کدام از کشورهای دست اندر کار در بحران سوریه دستور کار خود را دارند که با حل بحران سوریه و آینده آن ارتباط دارد.